نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد مدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران
2 استادیارمدیریت ورزشی، گروه تربیت بدنی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین شاخصهای ارزیابی عملکرد ادارت کل ورزش و جوانان استانهای کشور و ارائه مدل کیفی مطلوب انجام شد. این پژوهش دارای رویکردی کیفی بود و از روش تحلیل محتوا و رویکرد گلیزری بهعنوان روش تحقیق استفاده گردید. از انجا که این پژوهش با ماهیت اکتشافی و با هدف بسط دانش و افزایش آگاهی در زمینه ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانهای کشور انجام شد، در دسته تحقیقات بنیادی قرار میگیرد. جامعه مورد مطالعه این تحقیق را مدیران ستادی وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران و مدیران کل ورزش و جوانان استانها تشکیل میدادند. روش نمونهگیری به صورت گلوله برفی بود که تا رسیدن به اشباع نظری (22 مصاحبه) ادامه یافت. روند تجزیه و تحلیل دادههای در سه مرحله کدگذاری اولیه، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی انجام شد. روایی پژوهش بر اساس چهار معیار اعتبار، قابلیت تأئید، قابلیت اطمینان و قابلیت انتقال مورد تایید قرارگرفت. همچنین پایایی85/0 گزارش شد. در انتهای مراحل سهگانه کدگذاری،، لایههای مدل نهایی تحقیق به صورت تکتک و شماتیک ارائه گردید و در پایان، مدل نهایی تحقیق با ترکیبکردن این لایهها عرضه شد. بر اساس نتایج تعداد93 مفهوم (کد) از مصاحبهها استخراج گردید که در زیر مجموعه 13 مولفه قرارگرفتند و در نهایت زیرشاخههای مدل ارزیابی عملکرد ادارت کل ورزش و جوانان استان های کشور را تشکیل دادند.
نتایج پژوهش نشان داد که عملکرد ادارات کل استانها در حوزههای جداگانه قابل ارزیابی میباشد؛ هریک از این حوزهها در ادارات کل استانها در تعامل با معاونتهای ستاد وزارت ورزش و جوانان و دفتر ارزیابی عملکرد وزارت ورزش و جوانان میتوانند با بررسی شاخصهای مربوط به حوزه تخصصی خود نسبت به تبیین وضعیت موجود اقدام نمایند و با تدوین راهبردهایی به بالاترین سطح عملکرد دست یابند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Designing a Performance Evaluation Model for the General Sports and Youth Departments of the Country's Provinces
نویسندگان [English]
- hasan keshavarz 1
- Mohammad Nasiri 2
1 M.Sc. in Sport Management, Department of Physical Education, Khoy Branch, Islamic Azad University, Khoy, Iran
2 Assistant Professor of Sport Management, Department of Physical Education, Khoy Branch, Islamic Azad University, Khoy, Iran
چکیده [English]
The research is to determine the performance evaluation indicators of the general administration of sports and youth in the provinces of Iran and present the desired qualitative model. This research had a qualitative approach and the method of content analysis and Glazeri's approach was used as a research method. Since this research was conducted with an exploratory nature and with the aim of expanding knowledge and increasing awareness in the field of evaluating the performance of the sports and youth departments of the provinces of the country, it was included in the basic research category. The study population of this research was made up of the staff directors of the Ministry of Sports and Youth of the Islamic Republic of Iran and the general directors of sports and youth of the provinces. The snowball sampling method continued until theoretical saturation (22 interviews) was reached. The process of data analysis was done in three stages: initial coding, central coding and selective coding. The validity of the research was confirmed based on four criteria of validity, confirmability, reliability and transferability. A reliability of 0/85 was also reported. At the end of the three stages of coding, the layers of the final research model were presented individually and schematically, and finally, the final research model was presented by combining these layers. Based on the results, 93 concepts (codes) were extracted from the interviews, which were included in the subset of 13 components and finally formed the sub-branches of the performance evaluation model of the General Department of Sports and Youth of Iran's provinces.
The results showed that the performance of the administrations of the provinces can be evaluated in separate areas; Each of these areas in the general administrations of the provinces in interaction with the deputy staff of the Ministry of Sports and Youth and the performance evaluation office of the Ministry of Sports and Youth, can explain the current situation by examining the indicators related to their specialized area. take action and achieve the highest level of performance by formulating strategies.
کلیدواژهها [English]
- Performance Evaluation
- Ministry of Sports and Youth and General Departments of Sports and Youth of the Provinces
طراحی مدل ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانهای کشور
حسن کشاورز[1]
محمد نصیری[2]
10.22034/ssys.2023.2780.3020
تاریخ دریافت مقاله: 26/1/1402
تاریخ پذیرش مقاله:26/6/1402
مقدمه
مدیریت عملکرد راهی برای تسهیل برقراری ارتباط و ایجاد تفاهم بین کارکنان و سرپرستان است و سبب پیدایش محیط مطلوبتر کاری و تعهد بیشتر نسبت به کیفیت خدمات میشود. مدیریت عملکرد را میتوان مجموعهای از اقدامات و اطلاعات تلقی کرد که به منظور افزایش سطح استفاده بهینه از امکانات و منابع جهت دستیابی به هدفها به شیوهای اقتصادی توام با کارایی و اثر بخشی صورت میگیرد (پورعزت و عبدالحمید، ؛1400). مدیریت عملکرد، رویکردی است که با استفاده از ارتباطات دو جانبه بین سرپرستان، از یک سو جهت تفهیم خواستهها و انتظارات سازمان و کارکنان و از سوی دیگر، جهت انتقال تقاضاها وخواستههای کارکنان به سرپرستان و مدیریت سازمان، محیطی را برای استفاده بهینه از کلیه امکانات و منابع درجهت تحقق اهداف سازمان پدید میآورد(سلمانی، 1400). مدیریت عملکرد باعث میشود تا سرپرستان به آسانی عملکرد ضعیف کارکنان را تشخیص دهند و در جهت بهبود آن اقدام نمایند یا با دادن پاداشهای مناسب به عملکرد مطلوب کارکنان، عملکردهای مطلوب را ترغیب و به تکرار آنها کمک نمایند(آذر،حبشی و حمیدیان،1401). همه سازمانهای دولتی و خصوصی برای توسعه، رشد و پایداری در عرصه رقابتی امروز به نوعی سیستم ارزیابی عملکرد نیاز دارند که در قالب آن بتوانند کارایی و اثربخشی برنامههای سازمان، فرایند و منابع انسانی خود را مورد سنجش قرار دهند. سازمانهای کارا به جمعآوری و تحلیل دادهها بسنده نمیکنند، بلکه از این دادهها برای بهبود سازمان و تحقّق رسالتها و راهبردها استفاده میکنند(حسینزاده،1396). بیتردید، همه سازمانها به منظور سنجش جایگاه خود در بین سازمانهای رقیب، توسعه پایدار و رسیدن به اهداف خود نیازمند نوعی سیستم ارزیابی عملکرد هستند. سیستم ارزیابی به کارشناسان و محققان این اجازه را میدهد که در قالب آن بتوانند اثر بخشی برنامههای طرح شده در سازمان را شناسایی کنند (امیری،1397)
ارزشیابی، اقدامی ضروری برای اصلاح رویهها و روشهای انجام دادن کار و بهبود فراگردها و سامانههاست. بدون ارزشیابی نمیتوان به درستی درباره اعتبار روشها، فراگردها، سامانهها، سازمانها و الگوهای اجرای کار قضاوت کرد- قضاوت خوب باید مبتنی بر تحلیل اطلاعات و ارزشیابی شواهد باشد. از سوی دیگر، شاید بهترین خدمت به یک سیستم اداری پیچیده، ارائه بازخور به آنها و ارزشیابی فعالیتها و عملکردشان باشد؛ به نحوی که به مدیریت بهتر عملکرد آنها از حیث برنامهریزی، سازماندهی، برانگیختن نیروها و امکانات و راهبری و هدایت فعالیتها بیانجامد. اما سیستم ارزیابی خوب، آن است که هیچ ظرفیتی را بررسینشده رها نکند و هیچ عملکردی را قضاوتنشده برجای نگذارد (پورعزت و عبدالحمید، 1400). از واژه عملکرد، تعاریف زیادی ارائه شده است، اما در یک تعریف جامع میتوان گفت عملکرد به معنای ساختارها و هم به معنای نتایج است. رفتارها از فرد اجراکننده ناشی میشود و عملکرد را از یک مفهوم انتزاعی به عمل تبدیل میکند. رفتارها فقط ابزارهایی برای نتایج نیستند، بلکه خود نتیجه به حساب میآیند و میتوان جدای از نتایج، در مورد آنها قضاوت کرد (بیکزاده و پورمحمدی،1389). عملکرد نتیجه واقعی و قابل اندازهگیری تلاش است. اگر چه تلاش منجر به عملکرد میگردد، ولی این دو را نمیتوان با یکدیگر برابر دانست و میان این دو تفاوت فاحشی وجود دارد(سعادت، 1389). در واقع عملکرد، نتیجه پ نهایی فعالیت است. این فعالیت به منظورسنجش عملکرد بر اساس اهداف قبلی ارزیابی میشود(خویشی، 1390). عملکرد و تلاشها در جهت دستیابی به اهداف تعیین شده است. مدیریت عملکرد و سیستمها و روشهای مربوط به آن در سازمانهای مختلف از جمله شاخههای مدیریت امروز است که بحث توانمندسازی و قابلیت پاسخگویی در چارچوب اصول و مفاهیم مدیریت را برای تحقق اهداف و وظایف سازمانی و قالب برنامههای اجرایی دنبال میکند(رضایی، 1392)
افزایش روزافزون هزینهها در بخش دولتی به منظور ارائه خدمات، کاهش منابع در اختیار دولت به دلیل تحریمهای اقتصادی اعمالشده علیه ایران، تاکید مسئولان رده بالای کشور به افزایش بهرهوری در سازمان، همچنین روندهای اخیر در علم اداره امور عمومی مبنی بر ضرورت توجه به کارایی و اثربخشی و صرفهجویی در سازمانهای عمومی، بسیاری از کشورها را بر آن داشته تا الگوهای ارزیابی عملکردی را برای سنجش میزان توفیق سازمانهای دولتی در دستیابی به اهداف حکومتها طراحی و اجرا نمایند(راد و نیکنام،1395). از سوی دیگر، یکی از پارادایمهای بسیار مهم و در عین حال جدید که از دهه 1981 به بعد در ادبیات توسعه مطرح شده، پارادایم مدیریت دولتی نوین میباشد. در کشورما با وجود جهتگیریهای اخیر و حرکت به سوی پیادهسازی مفاهیم مورد تاکید در پارادایم مدیریت دولتی نوین همچون افزایش رقابت، خصوصیسازی، نتیجهگرایی، کاهش ساختار دولت و ..... نظام جامعی در زمینه ارزیابی عملکرد سازمانهای عمومی وجود ندارد و ارزیابی عملکرد و مدیریت عملکرد تنها در سطح فردی از اهمیت برخوردار میباشد. یکی از دلائل وجود چنین مشکلی، فقدان مدلی جامع دارای شاخصهای سنجش عملکرد با مبانی نظری قوی و منسجم میباشد(نجمی وحسینی، 1385)
ورزش نیز بهعنوان یکی از چند صنعت برتر دنیا با توجه به گردش مالی بسیار زیادی که دارد، نیازمند سیستم نظارت و ارزیابی دقیقتری است. بنابراین در حوزه مدیریت ورزش نیاز جدی به یک روش قابل اعتماد برای ارزیابی عملکرد سازمانهای ورزشی وجود دارد (هاروارد و کرامپتون[3]،2020) امروزه منظور از سرمایه سازمان، دسترسی سازمان به دانش و توان بهکارگیری انسانهای توانا، ماهر، مستعد و با انگیزه است که تمام توان خود را در جهت نوآوری و تحقق اهداف سازمان صرف کنند. در آیندهای که از هم اکنون آغاز شده است، مزیت رقابتی نصیب سازمانهایی خواهد شد که بتوانند در بازار کسب و کار بهتر از دیگران مجموعهای متشکل از شایستهترین و درخشانترین استعدادهای انسانی را کشف و جذب نمایند و توسعه دهند. هیچ نوع توسعهای بدون توجه به ارزیابی صحیح امکانپذیر نیست، چرا که توسعه یعنی حرکت از وضعیت موجود به سوی وضعیت مطلوب. ارزیابی یعنی شناسایی وضعیت موجود؛ تا وضعیت موجود را شناسایی نکنیم امکان حرکت به سوی وضعیت مطلوب را نخواهیم داشت. برای ارزشیابی نیروی انسانی، روشهای متعددی وجود دارد. در دیدگاه سنتی، مهمترین هدف ارزیابی، قضاوت و یادآوری عملکرد بود درحالی که در دیدگاه مدرن، فلسفه ارزیابی بر رشد و توسعه و بهبود ظرفیت ارزیابیشونده متمرکز شده است (راف[4]، 2020)
با توجه به اهمیت تربیتبدنی و ورزش در ایجاد تندرستی و سلامت جسمانی در تمامی ابعاد وجودی بشر، توسعه کمّی و کیفی ورزش در کشورمان نیازمند سازمانهای ورزشی اثربخش و مدیران ورزشی لایق، کارآمد و شایسته است؛ چنانکه وزارت ورزش و جوانان به منظور پرورش نیروی جسمانی و تقویت روحیه سالم در بین افراد جامعه و توسعه و تعمیم ورزش و هماهنگساختن فعالیتهای تربیتبدنی و تفریحات سالم در کشور و همچنین ایجاد و اداره مراکز ورزشی تأسیس شده است (ماده 1 قانون تأسیس سازمان تربیتبدنی ایران مصوب سال1350). توسعه و پیشرفت رشتههای ورزشی نیازمند برنامهریزی و فعالیت مستمر و هماهنگ اداره کل ورزش و جوانان استانها، هیئتهای ورزشی و فدراسیونها میباشد. کیفیت مدیریت، تاثیر مستقیمی بر موفقیت سازمانی دارد. کیفیت مدیریت به کیفیت تصمیم و درک سازمانی به کیفیت اطلاعات وابسته است. کیفیت اطلاعات به کیفیت اندازهگیری بستگی دارد. در نتیجه سیستم اندازهگیری و دقت آن نقش کلیدی در موفقیت سازمان ایفا میکند. سنجش و ارزیابی عملکرد به دلیل ارتباطش با تصمیمهای مرتبط با منابع انسانی متعدد و مختلف دارای اهمیت است. همچنین ارزیابی عملکرد بهعنوان ابزار یا روشی برای اندازهگیری میزان سنخیت و سازگاری با برنامههای عملکردی و فنون عملیاتی تعیینشده برای حمایت و تقویت کارایی و اثربخشی سازمان از جمله اطلاعات مهم و حیاتی به شمار میآید. برای ارائه یک سیستم کارا و مؤثر ارزیابی عملکرد باید مجموعهای را پیشنهاد کرد که اولاً، مبانی منطقی و محکمی داشته باشد؛ ثانیاً، در شرایط و محیط کاری مورد نظر پذیرفته شود؛ ثالثاً، اطلاعات و ابزار بهکارگیری این سیستم، قابل دسترسی و در نهایت امکان بازنگری و بهبود مستمر آن وجود داشته باشد (کریمیان، صفری و خسروی، 1394). به منظور انجام وظایف وزارت ورزش و جوانان در استانها، ادارات کل ورزش و جوانان استانها بر اساس ماده اساسنامه وزارت ورزش و جوانان تشکیل میگردد. اداره کل ورزش و جوانان، تشکیلاتی است که به منظور فراهم نمودن زمینه مساعد در جهت گسترش و توسعه ورزش قهرمانی و حرفهای، ورزش همگانی و روستایی، فرهنگی، آموزشی و پژوهشی، ساماندهی امور جوانان، حقوقی، مجلس و هماهنگی امور استانها، توسعه منابع و پشتیبانی و روابط عمومی مربوطه و ایجاد انگیزه و نیز جذب آحاد مردم به امر ورزش و کشف استعدادها و بالا بردن سطح مهارتهای ورزشی بر اساس اصول و مبانی پیش بینیشده در اهداف فدراسیون و سازمان تربیتبدنی ایجاد میگردد. این اداره کل براساس تشکیلات سازمانی زیر نظر وزارت ورزش و جوانان میباشد و در واقع نماینده و جانشین وزارت ورزش و جوانان در استانهاست که فعالیتهای مرتبط در سطح استان را با هماهنگی وزارت ورزش و با رعایت کامل قوانین و مقررات مربوطه اجرا و نظارت مینماید (آذر و حمیدیان،1401). لذا با توجه به وظایف و نقش کلیدی ادارات کل ورزش و جوانان به عنوان متولی اصلی ورزش و ساماندهی امور جوانان در استانها، رصد و ارزیابی عملکرد برنامههای این ادارات و هدایت آنها در مسیر اهداف وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان میتواند تبیین وضع موجود را تسهیل و دادههای لازم جهت تدوین راهبردها را فراهم سازد. از طرف دیگر، هدایت و رصد کردن مستلزم وجود ابزار کنترلی قوی است که دو موضوع انتظارات جامعه ورزش و جوانان و مقامهای ذیصلاح از ادارات کل استان و میزان موفقیت مدیران کل در برآوردن این انتظارات را شفافسازی کند. تعدد مدلهای ارزیابی عملکرد سازمانی از جمله الگوی مدیریت عملکرد جهانشمول، چهارچوب نتایج، تعیینکنندهها، BSC،EFQM، منشور عملکرد، الماس سازمانی، چهارچوب مدیریت عملکرد، پنل بهرهوری، مدل عملکرد سازمان دولتی، مدل مدیریت عملکرد سازمانی، مدیریت عملکرد در بافت خطمشی، مدل سنجش و... گویای عدماجماع بر روی یک مدل خاص است. از سوی دیگر، استفاده از این مدلها با هدف سنجش عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان دارای نواقصی از جمله بومینبودن مدلها و عدمهمخوانی و تناسب آنها با محیط مدیریتی ایران بهخصوص مدیریت در حوزه سازمانهای ورزشی، تکبعدی بودن آنها و عدماثبات مفید بودن استفاده ترکیبی از مدلهاست. از منظر اجرایی نیز وجود قوانین، دستورالعمل، بخشنامه و آییننامههای اجرایی متعدد، از یک سو و ضعف عملکردی ادارات کل ورزش و جوانان استانها که تأثیر خود را در برنامههای استعدادیابی و مسابقات برونمرزی نشان میدهد، از سوی دیگر بر ضرورت انجام این مطالعه میافزاید. انجام این مطالعه موجب توجه مدیران کل ورزش و جوانان استانها به اهمیت ارزیابی عملکرد و بازخورهای حاصل از آن و ضرورت برنامهریزی اصولی و صحیح مدیران کل ورزش و جوانان استانها جهت ارزیابی عملکرد و نتایج حاصل از آن میشود. نتیجه غفلت مدیران و مراجع تصمیمگیر، دو تأثیر بسیار منفی هدر رفتن بودجه تخصیصی به دو مقوله بسیار مهم سلامت فردی و اجتماعی جامعه -به عنوان شایعترین نتیجه شکست برنامهها و تلاشهای ورزشی- و سرخوردگی جوانان به علت عدمساماندهی امورات آنها در پی خواهد داشت. با توجه به موارد فوق این سؤال در ذهن محقق ایجاد میشود:
شاخصهای ارزیابی عملکرد بخش ورزش قهرمانی، بخش ورزش بانوان، بخش فرهنگی و بخش جوانان ادارات کل ورزش و جوانان استانها کداماند و مدل ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانهای سراسر کشور چگونه است؟
روششناسی پژوهش
تحقیق حاضر یک پژوهش کیفی بر مبنای رویکرد نظریه دادهبنیاد (گراندد تئوری) با رهیافت گلیزری (1992) است که در قالب مصاحبه و تحلیل محتوایی و ساختاری مصاحبهها انجام شد.
جامعه آماری این تحقیق را مدیران ستادی وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران و مدیران کل ورزش و جوانان استانها به تعداد 200 نفر تشکیل میداد. روش نمونهگیری بهصورت گلوله برفی و تا رسیدن به اشباع نظری بود که مصاحبهها تا با 22 نفر از خبرگان تجربی و نظری ادامه یافت.
مصاحبه نیمهساختاریافته (مصاحبه رسمی نیمهسازمانیافته) از روشهای اصلی جمعآوری دادهها در گراندد تئوری و در برخی از تحقیقات تنها روش جمعآوری دادههاست (ادیب حاج باقری، 1385) که در این تحقیق برای گردآوری دادهها استفاده شد.
جدول 1: ویژگیهای افراد مشارکتکننده در تحقیق
ردیف |
نوع فعالیت |
سن |
تحصیلات |
جنسیت |
حیطه و گرایش |
حوزه فعالیت |
|
اجرایی |
دانشگاهی |
||||||
P1 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
42 |
دکترای تخصصی |
مرد |
حوزه جوانان |
* |
* |
P2 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
50 |
دکترای تخصصی |
زن |
حوزه بانوان |
* |
* |
P3 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
45 |
دکترای تخصصی |
مرد |
ورزش قهرمانی |
* |
|
P4 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
46 |
دکترای تخصصی |
مرد |
حوزه جوانان |
* |
* |
P5 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
52 |
دکترای تخصصی |
مرد |
حوزه قهرمانی |
* |
* |
P6 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
55 |
دکترای تخصصی |
زن |
حوزه همگانی |
* |
* |
P7 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
46 |
کارشناسی ارشد |
مرد |
ورزش همگانی |
* |
|
P8 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
57 |
کارشناسی ارشد |
مرد |
ورزش روستایی |
* |
|
P9 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
55 |
دکترای تخصصی |
مرد |
ورزش قهرمانی |
* |
|
P10 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
36 |
دکترای تخصصی |
مرد |
ورزش قهرمانی |
* |
* |
P11 |
مدیریت اداره کل استان |
33 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
* |
P12 |
مدیریت اداره کل استان |
37 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
|
P13 |
مدیریت اداره کل استان |
36 |
کارشناسی ارشد |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
* |
P14 |
مدیریت اداره کل استان |
48 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
|
P15 |
مدیریت اداره کل استان |
50 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
|
P16 |
مدیریت اداره کل استان |
53 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
* |
P17 |
مدیریت اداره کل استان |
50 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
|
P18 |
مدیریت اداره کل استان |
46 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
* |
P19 |
مدیریت اداره کل استان |
52 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
|
P20 |
مدیریت اداره کل استان |
49 |
دکترای تخصصی |
مرد |
مدیریت راهبردی |
* |
|
P21 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
56 |
دکترای تخصصی |
زن |
مدیریت راهبردی |
* |
|
P22 |
مدیریت ستادی وزارت ورزش |
43 |
دکترای تخصصی |
زن |
مدیریت راهبردی |
* |
|
پس از شناخت درونمایههای فرعی کلیه مصاحبهها، در مجموع تعداد 226 درونمایههای فرعی ایجاد شد. تعدادی از این کدها که مشابه بود و در مصاحبههای مختلف تکرار شده بودند، حذف گردید؛ بهطوری که در مرحله تحلیل تعداد 93 کد مستقل (درونمایهها) ایجاد شد: تعداد باشگاههای فعال، تعداد مجوزهای صادره باشگاههای ورزشی، تعداد مجوزهای تمدیدی باشگاههای ورزشی، تدوین شاخصهای رتبهبندی باشگاهها، تدوین تعرفه نرخگذاری باشگاههای ورزشی، باشگاههای ورزشی دریافتکننده تسهیلات و حمایتهای قانونی، باشگاههای فعال ویژه بانوان موضوع کمیسیون ماده 5، تعداد باشگاههای ورزشی ویژه آقایان، تعداد باشگاههای ورزشی ویژه بانوان، تعداد باشگاههای ورزشی مشترک، نظام جامع باشگاهداری، تعداد پایگاههای استعدادیابی، تعداد پایگاههای قهرمانی، تعداد متخصصان استعدادیاب، تعداد رویدادهای استعدایابی، تعداد داوران، تعداد مربیان، تعداد مدرسان، وضعیت داوران و مربیان ارتقا یافته نسبت به سالهای قبل، تعداد ورزشکاران سازمانیافته، نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی مسابقات قهرمانی جهانی، نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی مسابقات قهرمانی آسیا، نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی مسابقات بینالمللی، افزایش تعداد جمعیت سازمانیافته ورزش قهرمانی (زنان و مردان)، رشد جمعیت سازمانیافته ورزشی جانبازان و معلولین، تعداد مدالهای کسبشده بازیهای المپیک ناشنوایان، نسبت ورزشکاران و قهرمانان از مستعدین ورزشی، میزبانی مسابقات ورزشی بینالمللی، رشد سرانه فضاهای ورزشی، تعداد داور و ناظر زن دعوتشده از سوی مجامع بینالمللی جهت قضاوت به میزبانی ایران و سایر کشورها، افزایش تعداد جمعیت سازمانیافته ورزش قهرمانی (زنان و مردان )، رشد جمعیت ورزشی دارای ناتوانی و معلولیت، رشد مدالهای بازیهای المپیک ناشنوایان، تکمیل اماکن ورزشی نیمهتمام(درصد پیشرفت فیزیکی)، افزایش تعداد کانونهای استعدادیابی در فدراسیونهای ورزشی، نرخ ورزشکاران قهرمان از مراکز پایگاه قهرمانی( از شهرستان، استان وکشور)، توسعه و تجهیز مراکز استعدادیابی ورزش کشور، رشد تعداد تربیت نیروی انسانی متخصص (داور و مربی)، تهیه نظام جامع آموزش و استعداد یابی، نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی جهان، نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی آسیا، نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی بینالمللی، میزبانی مسابقات بینالمللی، صدور و تمدید مجوز بهرهبرداری از باشگاههای ورزشی.
با استناد به نتایج کدبندی محوری و مفاهیم مشترک بین مقولههای مورد نظر 13 مقوله با عناوین توسعه ورزش قهرمانی؛ برنامهریزی و نظارت بر هیئتهای ورزشی استانها، آموزشهای پایه و استعدادیابی، امور مشترک فدراسیونها، امور باشگاهها، فنی مهندسی، برنامه و بودجه، امور جوانان، برنامهریزی و توسعه اجتماعی جوانان، طرحهای ملی و مشارکتهای اجتماعی جوانان، توسعه ورزش همگانی و امور فرهنگی و توسعه ورزش روستایی شناسایی شد.
روایی پرسشنامه ابتدا از طریق روایی صوری و محتوایی با نظرسنجی از 15 استاد رشته مدیریت ورزشی بررسی شد و سپس برای بررسی روایی سازه پرسشنامه از رویکرد تحلیل عاملی تاییدی، روایی همگرا از رویکرد میانگین واریانس مستخرج از سازهها و پایایی ترکیبی و روایی واگرا از طریق بررسی شاخص فورنل و شاخص نسبت خصیصه تکارزشی به خصیصه چند ارزشی استفاده گردید. سپس به منظور بررسی پایایی پرسشنامه نیز از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.
جدول 2: کدهای باز و کدبندی محوری |
||
مقوله محوری |
کد محوری |
کدباز |
محور جوانان |
برنامهریزی و توسعه اجتماعی جوانان |
نسبت افراد وام گیرنده به کل افراد متقاضی وام ازدواج |
برگزاری کارگاههای آموزشی قبل از ازدواج |
||
ایجاد مراکز یا کانون مشاوره ازدواج آسان |
||
طرحهای ملی و مشارکتهای اجتماعی جوانان |
نسبت جوانان شرکتکننده در برنامههای فراغتی به کل جمعیت جوان کشور |
|
نسبت جوانان دریافتکننده وام خوداشتغالی نسبت به کل جوانان متقاضی وام |
||
درصد رشد سالانه تعداد تشکلهای مردمنهاد جوان |
||
محور همگانی |
امور فرهنگی |
تدوین الگوهای فرهنگی کانونهای هواداری |
تدوین سند الگوهای اخلاقی در ورزشکاران |
||
انتشار رسانهای فعالیتهای فرهنگساز در زمینه ترویج ورزشهای آیینی و سنتی |
||
توسعه ورزش روستایی |
تعداد خانههای ورزش فعال روستایی |
|
برگزاری رویدادهاو جشنوارههای ورزشی بومی و محلی |
||
افزایش تعداد نیروی انسانی متخصص ( داور- مربی) روستایی و عشایری |
||
توسعه ورزش همگانی |
رویدادهای ملی ورزش همگانی |
|
تولید محتوا برنامههای آموزشی با رویکرد ورزش همگانی |
||
محور بانوان |
سیاستگذاری و توسعه ورزش بانوان |
نرخ رشد عضویت بانوان در مجامع بینالمللی (کرسیها) |
نرخ رشد قضاوت بانوان داور در مسابقات بینالمللی |
||
افزایش سطح بانوان مربی در ورزش قهرمانی تیمهای باشگاهی و ملی |
||
نظارت و هماهنگی امور بانوان |
میزان ارتقای سطح بانوان مربی در رشتههای مختلف (درجه 2 و 1) |
|
سنجش قامت و آموزش حرکت ویژه زنان و دختران روستایی |
||
تعداد بانوان مدیر در بخشهای مختلف مدیریتی اداره کل |
||
نسبت تعداد داوران فعال زن استان سال جاری به سال قبل |
||
نسبت تعداد مربیان فعال زن استان سال جاری به سال قبل |
||
نسبت ورزشکاران زن عضو تیمهای ملی به کل ورزشکاران سازمانیافته زن استان |
||
محور قهرمانی |
فنی مهندسی |
سرانه اماکن ورزشی |
تکمیل اماکن ورزشی نیمهتمام(درصد پیشرفت فیزیکی) |
||
برنامهریزی و نظارت بر هیئتهای ورزشی استان |
افزایش تعداد جمعیت سازمانیافته ورزش قهرمانی (زنان و مردان ) |
|
رشد جمعیت ورزشی دارای ناتوانی و معلولیت |
||
رشد مدالهای بازیهای المپیک ناشنوایان |
||
آموزشهای پایه و استعدادیابی |
افزایش تعداد کانونهای استعدادیابی در فدراسیونهای ورزشی |
|
نرخ ورزشکاران قهرمان از مراکز پایگاه قهرمانی(از شهرستان، استان وکشور) |
||
توسعه و تجهیز مراکز استعدادیابی ورزش کشور |
||
رشد تعداد تربیت نیروی انسانی متخصص (داور و مربی) |
||
تهیه نظام جامع آموزش و استعدادیابی |
||
تعداد پایگاههای استعدادیابی |
||
تعداد پایگاههای قهرمانی |
||
محور قهرمانی |
امور مشترک فدراسیونها |
نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی جهان |
نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی آسیا |
||
نسبت مدالهای کسبشده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی بینالمللی |
||
میزبانی مسابقات بینالمللی |
||
امور باشگاهها |
صدور و تمدید مجوز بهره برداری از باشگاههای ورزشی |
|
تدوین شاخصهای رتبهبندی باشگاههای ورزشی |
||
تدوین نرخگذاری باشگاههای ورزشی |
||
نظام جامع باشگاهداری (تغییر لایحه نظام) |
||
تعداد باشگاههای فعال |
||
باشگاههای فعال ویژه بانوان موضوع کمیسیون ماده 5 |
||
باشگاههای ورزشی دریافتکننده تسهیلات و حمایتهای قانونی |
||
برنامه و بودجه |
آمایش سرزمین |
|
نسبت هیئتهای ورزشی دارای شناسه ملی به کل هیئتهای ورزشی |
جدول 3: کدگذاری نظری (گزینشی) |
||
منبع |
کدمحوری |
کد گزینشی |
p10-p1-p5-p3-p6-p7-p1-p8-p10-p15-p14- p11-p9-p4-P16-P17-p18-p22 |
برنامهریزی و نظارت بر هیئتهای ورزشی استان |
توسعه ورزش قهرمانی |
آموزشهای پایه و استعدادیابی |
||
امور مشترک فدراسیونها |
||
امور باشگاهها |
||
فنی مهندسی |
||
برنامه و بودجه |
||
p14-p7-p8-p10 p3-p2-p6 p9-p13-p14-p9-p4-p12-P17-P16-p21 |
نظارت و هماهنگی امور بانوان |
توسعه ورزش بانوان |
سیاستگذاری ورزش بانوان |
||
p9-p4-p5 p8-p4-p13-p7-p10 p1-p3-p14 -p15-p6-p7-p2-P16 p18 |
امور فرهنگی |
توسعه ورزش همگانی و امور فرهنگی |
توسعه ورزش روستایی |
||
توسعه ورزش همگانی |
||
p10-p1-p5-p3-p6-p7-p1-p8-p10-p15-p14- p11-p9-p4-P16-p21-p22 |
برنامهریزی و توسعه اجتماعی جوانان |
امور جوانان |
طرحهای ملی و مشارکتهای اجتماعی جوانان |
به منظور ترسیم مدل نهایی تحقیق و پس از استخراج و اکتشاف مقولات اصلی، محوری و مفاهیم با توجه به الگوی ارائه شده که بر ساختار تشکیلاتی وزارت ورزش و جوانان طراحی گشته است، در نهایت مدل ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها به شکل زیر ترسیم شد:
شکل2- الگوی پارادایمی فرآیند ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استان ها |
توسعه ورزش بانوان : نظارت و هماهنگی امور بانوان سیاستگذاری ورزش بانوان |
توسعه ورزش قهرمانی؛ برنامه ریزی و نظارت بر هیئتهای ورزشی استانها آموزشهای پایه و استعداد یابی امور مشترک فدراسیونها امور باشگاهها فنی مهندسی برنامه و بو دجه |
توسعه ورزش همگانی و امور فرهنگی: امور فرهنگی توسعه ورزش روستایی توسعه ورزش همگانی |
امور جوانان: برنامه ریزی و توسعه اجتماعی جوانان طرحهای ملی و مشارکتهای اجتماعی جوانان |
تائید عملکرد بر اساس شاخص ها توسط معاونین حوزههای مربوطه و ارسال به مدیر کل استان
|
تائید مدیر کل استان و ارسال به دفتر ارزیابی عملکرد وزارت ورزش
|
بررسی و ارزیابی توسط دفتر ارزیابی عملکرد وزارت ورزش و جوانان
|
شکل1: الگوی پارادایمی شاخصهای ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها |
شاخص های ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان
|
محور قهرمانی |
توسعه ورزش همگانی و امور فرهنگی |
توسعه ورزش بانوان |
امور جوانان |
برنامه ریزی و نظارت بر هیئت های ورزشی استان |
آموزشهای پایه و استعداد یابی |
امور مشترک فدراسیونها |
امور باشگاهها |
فنی مهندسی |
برنامه و بودجه |
توسعه ورزش همگانی |
توسعه ورزش روستایی |
امور فرهنگی |
سیاستگذاری ورزش بانوان |
سیاستگذاری ورزش بانوان |
طرحهای ملی و مشارکتهای اجتماعی جوانان
|
برنامه ریزی و توسعه اجتماعی جوانان |
نرخ رشد قضاوت بانوان داور در مسابقات بین المللی افزایش سطح بانوان مربی در ورزش قهرمانی تیمهای باشگاهی و ملی میزان ارتقا سطح بانوان مربی در رشته های مختلف (درجه 2 و 1) سنجش قامت و آموزش حرکت ویژه زنان و دختران روستایی تعداد بانوان مدیر در بخش های مختلف مدیریتی اداره کل نسبت تعداد داوران فعال زن استان سال جاری به سال قبل نسبت تعداد مربیان فعال زن استان سال جاری به سال قبل نسبت ورزشکاران زن عضو تیم های ملی به کل ورزشکاران سازمان یافته زن استان |
نسبت افراد وام گیرنده به کل افراد متقاضی وام ازدواج برگزاری کارگاههای آموزشی قبل از ازدواج ایجاد مراکز یا کانون مشاوره ازدواج آسان نسبت جوانان شرکت کننده در برنامه های فراغتی به کل جمعیت جوان کشور نسبت جوانان دریافت کننده وام خود اشتغالی نسبت به کل جوانان متقاضی وام درصد رشد سالانه تعداد تشکلهای مردم نهاد جوان |
رشد جمعیت ورزشی دارای ناتوانی و معلولیت رشد مدالهای بازیهای المپیک ناشنوایان افزایش تعداد کانونهای استعدادیابی در فدراسیونهای ورزشی نرخ رشد ورزشکاران قهرمان از مراکز پایگاه قهرمانی توسعه و تجهیز مراکز استعدادیابی ورزش کشور رشد تعداد تربیت نیروی انسانی متخصص (داور و مربی) تهیه نظام جامع آموزش و استعداد یابی تعداد پایگاههای استعدادیابی تعداد پایگاههای قهرمانی نسبت مدالهای کسب شده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی جهان نسبت مدالهای کسب شده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی آسیا نسبت مدالهای کسب شده به تعداد ورزشکاران اعزامی به مسابقات قهرمانی بین المللی میزبانی مسابقات بین المللی صدور و تمدید مجوز بهره برداری از باشگاههای ورزشی
|
دوین الگوهای فرهنگی کانونهای هواداری تدوین سند الگوهای اخلاقی در ورزشکاران انتشار رسانه ای فعالیتهای فرهنگ ساز در خصوص ترویج ورزشهای آیینی و سنتی تعداد خانه های ورزش فعال روستایی برگزاری رویدادهاو جشنواره های ورزشی بومی و محلی افزایش تعداد نیروی انسانی متخصص ( داور- مربی) روستایی و عشایری رویدادهای ملی ورزش همگانی تولید محتوا برنامه های آموزشی با رویکرد ورزش همگانی
|
جدول 4، نتایج مروبط به آزمونهای پایایی آلفای کرون باخ، پایایی ترکیبی (دلوین گلداشتاین)، پایایی ضریب اسپیرمن و پایایی اشتراکی را نشان میدهد:
جدول 4: ضرایب آزمونهای پایایی مدل اندازهگیری پژوهش
مولفهها |
Cronbach's Alpha |
rho_A |
Composite Reliability |
Average Variance Extracted (AVE) |
توسعه ورزش قهرمانی |
0.819 |
0.778 |
0.745 |
0.771 |
امور جوانان |
0.841 |
0.823 |
0.792 |
0.810 |
توسعه ورزش همگانی و امور فرهنگی |
0.912 |
0.882 |
0.854 |
0.871 |
توسعه ورزش بانوان |
0.894 |
0.789 |
0.836 |
0.809 |
جدول 5، معناداری مسیرهای الگوی ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها را نشان میدهد:
جدول 5. مسیرهای الگوی ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها
مسیرهای الگوی ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها |
ضرایب رگرسیونی استاندارد |
مقدار T |
P value |
ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها توسعه ورزش قهرمانی |
0.900 |
96.647 |
0.01 |
ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها امور جوانان |
0.848 |
142.209 |
0.01 |
ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها توسعه ورزش همگانی و امور فرهنگی |
0.908 |
88.774 |
0.01 |
ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها توسعه ورزش بانوان |
0.943 |
94.608 |
0.01 |
بحث و نتیجهگیری
امروزه جهانیشدن و پایداری در دنیای رقابتی کسب وکار، سازمانها را با مسائل و چالشهای اساسی روبه رو کرده است. در چنین شرایطی، مدیریت راهبردی تنها تعریف مسائل مهم در یک سازمان نیست، بلکه کسب اطمینان از اجرای آنها نیز جزو وظایف مدیریت راهبردی به شمار میآید. بر همین اساس سنجش موفقیت سازمان و اجرای مؤثر راهبردها برای موفقیت در آینده به چالشی برای مدیران، پژوهشگران و مشاوران تبدیل شده است؛ به طوری که مدیران ارشد همواره در جستجوی راهی برای حصول اطمینان از اجرای صحیح راهبردهای خود هستند و در این میان روشهای ارزیابی عملکرد جامع و یکپارچه را که تمام جنبههای کلیدی و مؤثر سازمان را در برمیگیرند، به عنوان ابزاری برای کنترل اجرای راهبردهای خود برگزیدهاند.(میرفخرالدینی و همکاران). امروزه، سیستمهای ارزیابی عملکردی که فقط بر وجه مالی سازمان اتکا دارند، در محیط رقابتی و پیچیده چندان دیده نخواهند شد، چراکه سازمانها برای پیشیگرفتن از رقبای خود به توجه به همه وجوه، اعم از مالی و غیرمالی نیاز دارند و باید برای آنها برنامهریزی کنند .در واقع با استفاده از سیستم ارزیابی عملکرد جامع و مؤثر، سازمانها قادر خواهند بود که کارایی و اثربخشی خود را از طریق کمی کردن عملیات سازمان بسنجند و بدین ترتیب میتوانند به کنترل بهتر موقعیت فعلی، تشخیص صحیح مسیر آینده و الگوبرداری هرچه بهتر و مؤثرتر از سازمانهای دیگر عمل کنند(چیسا و همکاران، 2018).
با توجه به بند 3 اصل 3 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تأکید آن بر تربیتبدنی رایگان، یکی از وظایف اصلی دولت تأمین تربیت بدنی رایگان است. بر همین اساس از جنبه قانونی، قانون تأسیس سازمان تربیتبدنی و وزارت ورزش و جوانان تدوین و تصویب شد که از نظر ساختاری در رأس هرم سازمان تربیتبدنی و در ادامه وزارت ورزش و جوانان و در سطوح پایینتر ادارات کل ورزش و جوانان استانهای کشور و ادارات شهرستان به وجود آمدند. با توجه به اینکه هدایت این ادارات از وظایف وزارت ورزش است، کنترل و نظارت بر عملکر د آنها به منظور هدایت درست و منطقی هم موضوع مهمی است که باید به آن توجه داشت. اولین گام در کنترل و نظارت و همچنین ارزیابی، داشتن شاخص و در واقع مدل ارزیابی است که در این مطالعه محقق به عنوان کسی که در بدنه ورزش مشغول به خدمت است و از نزدیک با مشکلات و مسائل آگاه است، اقدام به مطالعه و تدوین شاخص و طراحی مدل ارزیابی عملکرد کرده است.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که شاخصهای ارزیابی بخش توسعه ورزش قهرمانی شامل برنامهریزی و نظارت بر هیئتهای ورزشی استانها، آموزشهای پایه و استعدادیابی، امور مشترک فدراسیونها، امور باشگاهها، فنی مهندسی و برنامه و بو دجه میباشند. در حیطه امور جوانان، برنامهریزی و توسعه اجتماعی جوانان، طرحهای ملی و مشارکتهای اجتماعی جوانان؛ در حیطه توسعه ورزش همگانی و امور فرهنگی، امور فرهنگی، توسعه ورزش روستایی و توسعه ورزش همگانی شاخصهای اصلی بودند.
یافتههای این مطالعه با نتایج پژوهشهای اسکندری و همکاران (1397)همخوانی دارد. آنها نیز در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که برای ارزیابی عملکرد فدراسیونهای ورزشی باید عواملی مانند ساختار سازمانی را در نظر گرفت. از سوی دیگر، نتایج این پژوهش با مطالعه همایون عباسی و همکاران(1395) با عنوان «تحلیل SWOT در اداره کل ورزش و جوانان استان کرمانشاه در بخش ورزش همگانی» که نشاندهنده جایگاه راهبردی اداره کل ورزش و جوانان استان کرمانشاه در بخش ورزش همگانی میباشد، همسو بوده است. همچنین ابعاد مدل پژوهش حاضر تا حدودی با مطالعات نژادسجادی و همکاران(1389) با عنوان «تدوین الگوی اجرای راهبرد و طراحی نقشه ارزیابی سازمان ورزش شهرداری تهران با استفاده از روش کارت امتیازی متوازن» همخوانی دارد. شاخصهای تدوین مدل حاضر با شاخصهای مطالعات همتینژاد و همکاران (1389) با عنوان «اولویتبندی شاخصهای ارزیابی عملکرد ادارات تربیتبدنی دانشگاهها» که معیارهای ارزیابی عملکرد ادارات تربیتبدنی دانشگاهها را شناسایی و بر اساس یک سری اصول ریاضی منتج از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی آنها را اولویتبندی کردند، کاملا همسو میباشد. نتایج مطالعات علیان(1392) با عنوان «بررسی امکان پیادهسازی روش کارت امتیازی متوازن جهت ارزیابی عملکرد اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان» که با هدف بررسی امکان پیادهسازی روش کارت امتیازی متوازن BSC جهت ارزیابی عملکرد اداره کل ورزش و جوانان استان اصفهان) از دیدگاه مدیران ارشد و میانی(انجام گرفت، با نتایج پژوهش حاضر همخوانی دارد. نتایج مطالعات میر فخر الدینی و همکاران(1401) با عنوان «ارزیابی عملکرد سازمانهای ورزشی با استفاده از مدل منسجم( BSC – TOPSIS مطالعه موردی: اداره کل تربیتبدنی استان یزد» با نتایج پژوهش حاضر همسو بوده است.
نتایج منتج از پژوهش حاضر با مطالعات چولکی (1390) با عنوان« بررسی شاخصهای ارزیابی هیئتهای ورزشی استان ایلام » که نشان داد توسعه شاخص قهرمانی، مهمترین رکن اساسی در عملکرد هیئتهای ورزشی در نظر گرفته شده تا جایی که وزارت ورزش و جوانان، فدراسیونهای ورزشی و ادارات کل استانها بیشترین امتیاز را به آن اختصاص دادهاند، همسو بوده است.
محققان دیگری همچون مهاپاترا، مخرجی و بیهر(2015) نیز در پژوهش خود به منظور ارزیابی عملکرد سازمانها از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و ترکیب آن با روش DEA استفاده کرده و در نهایت مدلی را مطرح کردهاند که با بهکارگیری آن میتوان اطلاعات لازم برای مدیران به منظور ارزیابی عملکرد سازمان را فراهم آورد.
با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی عملکرد در سازمانهای مختلف از جمله ادارات ورزش و جوانان و نبود مدلی جامع و کاربردی در این زمینه، پژوهش حاضر به ارائه مدلی به منظور ارزیابی عملکرد این ادارات پرداخته است، که این مدل بهعنوان یکی از جامعترین روشهای موجود برای تصمیمگیری با معیارهای چندگانه، به عنوان روش طبقهبندی و مقایسه بین مناطق مختلف ارائه شده است با توجه به روشهای به کارگرفته شده در طراحی این مدل، میتوان از آن به عنوان راهنمای مناسب، جامع و کاربردی برای سنجش ادارات ورزش و جوانان استانهای مختلف استفاده کرد، چرا که در این مدل شاخصهای تأثیرگذار بر عملکرد کلی ادارات ورزش و جوانان براساس نظرهای مدیران، متخصصان، کارشناسان و مطالعات عمیق مشخص شده است. آنها میتوانند با شناخت جایگاه خود در این رتبهبندی، به بررسی نقاط قوت و ضعف در هر منظر و با مدیریت بهتر و عملکرد اثربخشتر به حفظ و تقویت نقاط قوت و رفع و بهبود نقاط ضعف خود بپردازند. نتیجه اینکه به منظور ارزیابی عملکرد ادارات کل و رزش و جوانان و تعیین انتظارات از مدیران کل این ادارات باید در تعامل با ستاد وزارت ورزش و جوانان و معاونتهای مربوط به هر بخش، ابعاد ورزش قهرمانی، ورزش همگانی، ساماندهی امور جوانان، امور ورزش بانوان و در تعامل با دفتر ارزیابی عملکرد وزارت ورزش و جوانان شاخصهای ارزیابی مربوطه را دریافت نمایند و نسبت به تبیین وضعیت موجود استان و تدوین اهداف به بالاترین سطح عملکرد خود دست یابند.
بر مبنای نتایج حاصلشده پیشنهاد میگردد:
1- مدیران ادارات کل ورزش و جوانان استانها با توجه به ظرفیت استان، نسبت به اولویتبندی شاخصها اقدام نمایند و بر آنها متمرکز شوند تا بتوانند نقش موثری بر توسعه ورزش قهرمانی، همگانی، امور فرهنگی و همچنین ساماندهی امور جوانان داشته باشند.
- مدیران ادارات کل ورزش و جوانان استانها با برگزاری شورای جلسات استان و در اولویت قرار دادن شاخصهای ارزیابی عملکرد، سکان ورزش در استان را به نحو مطلوب هدایت نمایند.
- ورزش همگانی به عنوان بستر ورزش قهرمانی نقش زیادی در سلامت فردی و اجتماعی دارد. بر همین اساس پیشنهاد میشود مدیران کل استانی تبلیغ هرچه بیشتر این حوزه ورزشی را در دستور کار خود قرار دهند و به برگزاری جشنوارهها، همایشها و مسابقات حوزه ورزش همگانی اقدام کنند. با کمک بخشهای غیردولتی به اعزام تیمها و ورزشکاران به مسابقات ورزشهای همگانی مبادرت کنند و با تشویق مدالآوران حوزه ورزشهای همگانی حس رقابت را در جامعه ایجاد نمایند و باعث تشویق آحاد جامعه به ورزش شوند.
- بانوان بخش مهمی از جامعه ایران را تشکیل میدهند و این مهم هم در ورزش وجود دارد. بنابراین پیشنهاد میشود مدیران کل ورزش و جوانان استانهای سراسر کشور شرایط لازم را برای برگزاری میزبانی مسابقات ورزش بانوان مهیا سازند و زیرساختهای ورزش بانوا ن ر ا توسعه دهند و تقویت کنند و با حمایت از استعدادهای بانوان و تشویق و تقدیر و تشکر ویژه از بانوان قهرمان زمینه ورود سایر بانوان به حوزه ورزش قهرمانی را مهیا سازند.
- پیشنهاد میگردد بر اساس نتایج ارزیابی عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها راهکارهای لازم در مورد اینکه چه برنامهها و سیاستهایی باید اعمال شود تا عملکرد ادارات کل ورزش و جوانان استانها بتواند به اهداف اصلی وزارت ورزش و جوانان کشور دست یابند، بررسی شود.
- پیشنهاد میشود پژوهشی در مورد طراحی مدل جهت ارزیابی عملکرد تیمها و باشگاههای فرهنگی و ورزشی بخش دولتی و خصوصی کشور انجام پذیرد.
منابع
- آذر، عادل؛ حبشی، نعمت و حمیدیان، محسن .(1401). «مدل قابلیت حسابرسی عملکرد برای بخش عمومی ایران». پژوهشهای تجربی حسابداری. سال 11 ، شماره .45
- افشار جهانشاهی، اصغر. (1385). «ارزیابی عملکرد شرکت سیمان داراب بر اساس مدل تعالی سازمانی EFQM ». پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
- امیری، سهراب؛ مقصود، و برزیده، فرخ. (1397). «مدلی برای ارزیابی عملکرد شرکتهای سرمایهگذاری با رویکرد تحلیل پوششی دادهها و روش تجزیه به مولفههای اصلی». پژوهشهای حسابداری مالی. 10(1)، پیاپی(35) ، صص 75-94.
- بیکزاده، جعفر و پورمحمدی، فریده. (1389). «سرمایه فکری در سازمانهای هزاره سوم». فصلنامه عصر کیفیت. 18، صص65-68.
- پورعزت، علیاصغر. (1400). ارزشیابی عملکرد دولت و حکومت. تهران: سمت
- پورعزت، علیاصغر و عبدالحمید، مهدی. (1400). «ارائه الگوی ارزشیابی موفقیت خطمشهای عمومی جمهوری اسلامی ایران». مطالعات الگوی پیشرفت ایرانی اسلامی. سال 9، شماره 2( پیاپی18).
- تحلیل SWOT در اداره کل ورزش و جوانان استان کرمانشاه در بخش ورزش همگانی. (1389). پژوهش در علوم ورزشی. شماره 27 (جزء چهارم)، صص127- 138.
- حسینزاده بحرینی، محمدحسین. (1396). «ارزیابی قانون بانکداری بدون ربا در عرصه اجرا». دوفصلنامه اقتصاد پولی، مالی (دانش وتوسعه سابق). دوره جدید، سال 24، شماره31 .
- حسینی، سیروس و نجمی، منوچهر. (1389). مدل سرآمدی EFQM از ایده تا عمل. تهران: سرآمد
- دسلر، گری. (1381). مبانی مدیریت منابع انسانی. علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. چاپ دوم، تهران: انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی
- دفتر بهبود مدیریت و ارزیابی عملکرد. (1386. شاخصهای عمومی ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرایی. معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری.
- راد، پرویز و نیکنام، سیدمحمدغفار. (1393). «فراتحلیل هویتپژوهی در ایران (با عطف نظر به مقالات علمی پژوهشی یک دهه گذشته (1391-1381))». مطالعات ملی. 15(1 (57))، صص 149-177.
- رستگارپور، حسن و گرجیزاده، سحر. (1391). «ارزیابی کارآمدی دورههای یادگیری الکترونیکی در دانشگاه تربیت مدرس از دیدگاه کاربران». فن آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی. 2(3 (پیاپی 7))، صص 5-30.
- رضائیان ، علی. (1391). مدیریت رفتارسازمانی. تهران: انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
- زنگنه، اسماعیل. (1387). «بررسی تعالی سازمانی باشگاههای شهر تهران در لیگ برتر فوتبال ایران از دیدگاه مدیران و کارکنان (براساس مدل )». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
- سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور. (1385). شیوهنامه امتیازدهی شاخصهای عمومی واحدهای استانی. دفتر بهبود مدیریت و ارزیابی عملکرد معاونت امور مدیریت و منابع انسانی.
- سلمانی، احسان. (1400). «تدوین و طراحی مدل ارزیابی عملکرد هیئت بدمینتون استان اصفهان بر اساس مدل تعالی سازمانی». نشریه تحقیقات کاربردی علوم ورزش بدون مرز.پیاپی 20 .
- عادلی، علیرضا. (1384). «ارزیابی عملکرد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایراندر برقراری نظم و امنیت شهرستان بم». پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم انتظامی.
- میرفخرالدینی، سیدحیدر و دهقان، فرناز. (1401). «ارزیابی عملکرد سازمانهای ورزشی با استفاده از مدل منسجم BSC – TOPSIS (مطالعه موردی: اداره کل تربیت بدنی استان یزد)». سومین کنفرانس بینالمللی چالشها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع، مدیریت و حسابداری.
- نجمی،منوچهر و حسینی، سیروس. (1385). «تعامل بین تعالی سازمان و متدلوؤی شش سیگما». اولین کنگره بینالمللی شش سیگمای ناب.
- نژادسجادی، سیداحمد؛ حمیدی، مهرزاد؛ سجادی، سیدنصراله و گودرزی، محمود. (1390). «تدوین الگوی اجرای راهبرد و طراحی نقشه راهبرد سازمان ورزش شهرداری تهران با استفاده از تکنیک کارت امتیازی متوازن». پژوهشهای فیزیولوژی و مدیریت در ورزش. 8، صص 7-21.
- همتینژاد، مهرعلی؛ قلیزاده محمدحسن و رمضانیان، محمدرحیم. (1389). مطالعات مدیریت ورزشی (پژوهشکده تربیت بدنی). شماره 6 (پیاپی 27).
- همتینژاد، مهر علی؛قلیزاده، محمدحسن؛ رمضانیان، محمدرحیم و میرکاظمی، سیده عذرا. (1389). «اولویتبندی شاخصهای ارزیابی عملکرد ادارات تربیتبدنی دانشگاهها). مطالعات مدیریت ورزشی. سال7، شماره27.
- وزین کریمیان، محمد؛ سرداری، احمد و سیلاوی، عیسی. (1394). «مطالعه ارتباط بین گرایش به دولت الکترونیکی با چابکی سازمانی». مدیریت توسعه و تحول. 7(22)، صص 37-44.
- وزین کریمیان، محمد؛ صفری، سعید و خسروی، علی. (1394). «سنجش عملکرد سازمان بر اساس شاخصهای مدیریت منابع انسانی با استفاده از تکنیکهای MADM فازی (مطالعه موردی: سازمانهای وابسته به شهرداری اصفهان)». مدیریت دولتی. 7(1 )، صص 153-183.
- یعقوبزاده، رحیم؛ عمویی، صدرا و جان بابانژاد، محمدحسین. (1394). «ارزیابی مناطق آزاد ایران به لحاظ جذب گردشگر و توسعه زیرساختهای گردشگری (مطالعه موردی: منطقه آزاد قشم)». مطالعات فرهنگی و سیاسی خلیج فارس. 2(3)، صص 99-116.
- (2011) “Human Development Report”. Available: at:http://hdr.undp.org/reports/global/)2011 20 March 2013(
- Howard, D., & Crompton, J. (2004). Financing Sport. Morgantown, WV: Fitness Information Technology, Inc,2.
- Lehmann, D R., Zahay, D., Peltier, J W (2013). “Survey Analyze Customer Relationship Management Using Balanced Scorecard”. Journal of Interactive Marketing, 27, pp: 1-16.
- Mahapatra, B., Mukherjee, K., Bhar, C (2015). “Performance Measurement–an DEA-AHP Based Approach”. Journal of Advanced Management Science, 3(1), pp: 26-30.
- Mirfakhredini, H., Peymanfar, M H., Khatibi Oghada, A., Alimohammadi, H (2013). “Performance Assessment of Sports Organization with BSC – Topsis Integrated Model”. Journal of Sport Management, 5(16), pp: 77-96. (In Persian).
- M. No & R.W. Monday. (2020). Personnel/The management of Human Resources. Third Edition, united. state, p. 36
- Wang, G., Wan, J. & Zhao, L. (2014). “Strategy map for Chinese science parks with KPIs of BSC”. Journal of Science and Technology Policy Management, 5(2), 82-105.
- Chiesa, V., Frattini, F., Lazzarotti, V., Manzini, R (2018). “Designing a Performance Measurement System for the Research Activities: A Reference Framework and an Empirical Study”. J. Eng Technol Manage, 25, pp: 213-226.