نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکتری دین پژوهی- جامعه شناسی دین، پژوهشگر قرآن و تربیت اجتماعی جهاددانشگاهی
2 کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، پژوهشگر قرآن و تربیت اجتماعی جهاد دانشگاهی
3 دکترای علوم قرآن و حدیث، پژوهشگر قرآن و تربیت اجتماعی، جهاددانشگاهی، تهران، ایران
چکیده
وزارت ورزش و امور جوانان در راستای توسعه کارآفرینی و اشتغال زایی اقدام به برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی برای جوانان کرده است. هدف این مقاله شناسایی آسیبهای رویدادهای اشتغال زایی از منظر متولیان، مجریان و شرکت کنندگان و راهکارها و مسیر جدید اجرای رویدادها تدوین شده است. این تحقیق با رویکرد کیفی و روش های تکنیک مصاحبه و مدیریت تعاملی انجام شده است. مصاحبه شوندگان معاونین استان‌ها، دبیران‌سمن‌ها و کارشناسان باتجربه در حوزه اشتغال زایی و کارآفرینی بودند و به شیوه هدفمند انتخاب شدند. در تکنیک مصاحبه با 61 نفر داده ها به اشباع رسید و در مدیریت تعاملی 5 نفر از کارشناسان با تجربه حوزههای مختلف حضور داشتند. نتایج نشان داد که آسیبهای شناساییشده شامل نبود چشم‌انداز و مأموریت در برگزاری این رویدادها، اعمال سلیقه در تائید طرحها و ضعف در سامانه‌یکپارچه‌سازی طرحها، نبود نظارت دقیق بر اجرای برنامه‌ها و بررسی نکردن اثربخشی برنامه‌ها و طرحها است. همچنین راهکارهای به‌دست‌آمده شامل تدوین چشم‌انداز، اهداف، مأموریت‌ها در برگزاری رویدادها، نظارت و ارزیابی و توجه به شاخصهای معین‌شده برای داوری طرحها، ارائه بانک اطلاعاتی پیشنهادی در خصوص معرفی اساتید توسط ستاد به برگزارکننده، استخراج اطلس موضوعات بوده است. در بازطراحی پس تعیین موضوعات براساس چشم انداز و نیازهای بومی، ارزیابی پیش از اجرای موضوع و چگونگی اجرای آن، اثربخشی کار مورد توجه قرار گرفته است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Pathology and redesign of holding employment and entrepreneurship events of the Ministry of Sports and Youth
نویسندگان [English]
- zahra feizi 1
- leila Khosravi Morad 2
- MOHAMMAD PARSAIAN 3
1 Ph.D. in Religious Studies- Sociology of Religion, Quran and Social Education Researcher, Jihad-e-Daneshgahi, Tehran, Iran
2 Master Degree in Educational Management, Quran and Social Education Researcher, Jihad-e-Daneshgahi, Tehran, Iran
3 Ph.D. in Quran and Hadith Sciences, Quran and Social Education Researcher, Jihad-e-Daneshgahi, Tehran, Iran
چکیده [English]
The article is to identify the harms of job creation events from the point of view of trustees, executives and participants, and the new solutions and direction of events implementation have been developed. This research was conducted with qualitative approach and interview techniques and interactive management methods. The interviewees were deputy governors of provinces, secretaries and experienced experts in the field of employment generation and entrepreneurship and were selected in a purposeful way. In the interview technique, the data reached saturation with 61 people, and in the interactive management, 5 experts with experience in different fields were present.
The results showed that the identified harms include the lack of vision and mission in holding these events, application of taste in approving plans and weakness in the plan integration system, lack of strict monitoring of the implementation of plans and not checking the effectiveness of plans and plans. Also, the obtained solutions include formulating the vision, goals, missions in holding events, monitoring and evaluating and paying attention to the determined indicators for judging the projects, providing a suggested database regarding the introduction of professors by the headquarters to the organizer, extracting the atlas of topics. In the redesign after determining the issues based on the local perspective and needs, the evaluation before the implementation of the issue and how to implement it, the effectiveness of the work has been taken into consideration.
کلیدواژه‌ها [English]
- Pathology
- redesign
- employment events
- entrepreneurial events
آسیب‌شناسی و بازطراحی برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی وزارت ورزش و جوانان[1]
زهرا فیضی[2]
لیلا خسروی مراد[3]
محمد پارسائیان[4]
تاریخ دریافت مقاله: 6/4/1402
تاریخ پذیرش مقاله:16/7/1402
مقدمه
اشتغال از جمله مسائل عمدهای است که تأثیرات مستقیمی بر سطح رفاه و زندگی افراد جامعه دارد. نبود اشتغال و وجود بیکاری موجب بروز مسائل اجتماعی و اقتصادی وسیعی در سطح جوامع میشود. پیامدهای آن، علاوه بر تأثیری که بر فضای اقتصادی در هر جامعهای دارد، در زمینه‌های سیاسی و اجتماعی نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. به همین دلیل اقتصاددانان در اعصار مختلف سعی کردهاند تا علل بیکاری و چگونگی ایجاد اشتغال را توضیح دهند (باصری و یساقی، 1392).
در همین راستا یکی از محورهای کلیدی مورد توجه سیاست‌گذاران کلان اقتصادی در دستیابی به رشد و توسعه اقصادی- اجتماعی، ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر و به تبع آن، کاهش بیکاری است (مشفق، 1396). ایجاد فرصتهای شغلی یا از طریق اشتغالزایی یا از طریق کارآفرینی امکانپذیر میشود. امروزه، اهمیت توسعه کارآفرینی و نقش حیاتی آن در پیش‌برد و توسعه کشورها به‌ویژه کشورهای در حال رشد بر هیچ کس پوشیده نیست. توسعه کارآفرینی می‌تواند در رفع مشکلات اقتصادی، نقش اساسی ایفا کند و از طریق افزایش مشارکت‌های عمومی و فعال‌سازی سرمایه‌های اجتماعی و به‌کارگیری منابع انسانی موجود، موانع در این زمینه را حل نماید (درویشی، پازکی، صادقی و بیرانوندزاده، 1393).
با توجه نقش مهم اشتغالزایی و کارآفرینی در توسعه اقتصادی- اجتماعی به‌خصوص در جوامع رو به پیشرفت، نهادهای دولتی ایران نیز مکلف هستند، به‌منظور دستیابی به توسعه اقتصادی و پیشگیری از معضلات و آسیبهای بیکاری، در ایجاد اشتغال و کارآفرینی در جامعه برنامه‌ریزی نمایند. در این میان وزارت ورزش و جوانان بر اساس ماده 94 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه کشوری و بر اساس تبصره‌های 1 و 4 این ماده، موظف است تا در حوزه جوانان سرمایه‌گذاری و برگزاری برنامه‌هایی جهت اشتغالزایی و کارآفرینی در میان جوانان و در سطح استان‌های مختلف کشور را در دستور کار خود قرار دهد. بر همین اساس و در راستای اهداف و وظایف محوله در طی سالهای اخیر، وزارت ورزش و جوانان تلاش کرده است تا رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی را برگزار نماید و در برگزاری این رویدادها از سمنها و سازمانهای مردم‌نهادی که در این حوزه فعالیت میکنند، به‌عنوان مجری در سراسر کشور استفاده نماید. بنابر گفتگوهای انجام شده با مجریان سمنهای مربوطه، هر سمن حداقل 2 رویداد با موضوع اشتغالزایی و کارآفرینی برگزار کرده است، اما تا چه میزان این سمنها توانستند به اهداف معین شده دست یابند، سوالی است که باید مورد بررسی قرار گیرد.
رسیدن به اهداف و رسالت در هر سیاستگذاری به عنوان یک امر مطلوب در نظر گرفته می شود، لیکن در دستیابی به اهداف مشخص شده، همواره موانعی وجود دارد که حدفاصل میان وضعیت مطلوب و وضع موجود بوده و به‌عنوان آسیب از آن یاد میشود. همین امر موجب میشود تا آسیب‌شناسی و شناسایی مسائلی که در راستای تحقق اهداف برنامه‌هاست، مورد توجه قرار گیرد، چرا که با انجام آسیب‌شناسی و استخراج مسائل میتوان مسیر انجام طرحها را به‌درستی طی نمود و از سویی هزینه‌ها و زمان اجرای برنامه‌ها را کاهش داد و به نوعی اگر در مسیر کار خلای وجود دارد، با برطرف نمودن آن امکان دستیابی به اهداف برنامه‌ها را فزونی بخشید.
یکی از راه های شناسایی این آسیب ها، بهره گرفتن از تحقیقات انجام شده در حوزه کارآفرینی و اشتغالزایی است. ولدی و خسروی (1399) در تحقیقی آسیبهای برنامههای اشتغالزایی در کشور را با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار دادهاند. نتایج آنها نشان داد که راهبردهای اشتغالزایی یا معطوف به سطوح کلان یا در برنامه ششم بعد از انقلاب به عنوان یکی از اولویت‌های مهم کشور در تعیین سیاستها و منابع برای پیشبینی آنهاست. نورپور، ساکتی، طاهرپور و کلانتری (1399) در مقالهای با انجام مطالعه پیمایشی در میان مدیران، کارکنان و صاحبنظران به بررسی عوامل موثر بر کارآفرینی اجتماعی در سازمانهای غیرانتفاعی پرداختهاند. نتایج پژوهش آنها نشان داد «ویژگیها، ارزشها و رفتار رهبران راهبردی» و «ماموریت چشمانداز‌محور» به ترتیب بیشترین و «محیط اجتماعی مناسب» و «محیط اقتصادی مناسب» کمترین نقش را بر کارآفرینی دارند. جلیلیان و پاپزن (1398) در تحققی به بررسی موانع و محدودیتهای طرحهای خودکفایی و کارآفرینی کمیته امداد با روش مطالعه اسنادی پرداختهاند. نتایج مطالعه آنها نشان داد که محدودیتهای آموزشی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی از موارد اثرگذار در عدم‌موفقیت است. هزارجریبی و سبحانی (1397) راهبرد سیاستگذاری اشتغال جوانان در ایران را با روش کیفی در میان صاحبنظران و کارشناسان حوزه بازار مورد بررسی قرار دادهاند و نشان دادند که راهبردهای تغییر شیوه هدایت تحصیلی دانش آموزان از رشته‌های نظری به رشته‌های فنی و حرفه‌ای و مهارتی، کاهش ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها به‌خصوص در رشته‌های نظری و غیرفنی، برقراری سیستم مالیات متناسب با درآمد به‌ویژه در بخش‌های غیرتولیدی و واسطهای، تغییر رویه ایجاد مشاغل سرمایهبر به مشاغل کاربر است. زراعت و محمدی(1395) در مقالهای با روش پیمایشی در میان تعاونی کوچک و متوسط روستاها پیرامون عوامل موثر بر تولید و اشتغالزایی این تعاونیها کار کردهاند. نتایج آنها نشان داد که تعداد دفعات اخذ وام، تعداد بیشتر اقساط و سرمایه اولیه بر اشتغالزایی در این تعاونیها موثر بوده است. فراهانی، رسولینیا و اصدقی (1393) در بررسی توصیفی خود عوامل اثرگذار بر رشد کارآفرینی در نواحی روستایی را مورد بررسی قرار دادند و نتایج آنها نشان داد که عاملهای اقتصادی، دانش و آگاهی، اعتماد به نفس و ... بر این مورد موثر بودهاند. جمینی، تقدیسی و جمشیدی (1393) در تحقیقی به شناسایی راهبردهای توسعه اشتغالزایی در مناطق روستایی پرداختهاند. باصری و روشنییاقی (1392) نیز در مقالهای عوامل موثر بر اشتغالزایی صنایع کوچک را بررسی کرده و نشان دادهاند که تاثیر متغیرهای ارزش افزوده و موجودی سرمایه اثر مثبت بر تقاضای نیروی کار در صنایع کوچک داشته است. بررسی تحقیقات داخلی نشان می دهد که توجه به آسیبها، چالش ها، فرصت ها و مسائل اشتغالزایی و کارآفرینی با توجه به نقشی که در توسعه اقتصادی- اجتماعی ایفا می کند، حائز اهمیت است. لیکن این موضوع در زمینه رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی وزارت ورزش و جوانان انجام نشده و همین امر نشان از وجود خلأ پژوهشی و موضوعی است.
در میان تحقیقات خارجی نیز مواردی به بحث اشتغالزایی و کارآفرینی پرداختهاند. توماس (2017) در مقاله ای به راهکارهای جذب مشتری در کارآفرینی پرداخته است. آمولو و میگرو (2015) در بررسی تمام تحقیقات مرتبط با مدل کارآفرینی را مورد بررسی قرار داده و یک مدل پیشنهادی برای توسعه استعدادهای کارآفرینی ارائه دادهاند. مک دونالد، روی و کاگوتورا (2011) در مقالهای به بررسی توانها و استعدادهای کارآفرینی و عوامل تخریب زای آن در کانزاس پرداختهاند. کارکنان مراکز تحقیقاتی، فرصتهای آموزشی را برای دانشجویان وا ساتید فراهم کردند تا از طریق سمینارها، کارگاه ها، دوره‌های کارآموزی و تدریس دروس در ایجاد زمانه‌های کارآفرینی و کشف دارو قدم بردارند. کلیفورد و دایکسون (2006) در تحقیقی به چگونگی راه اندازی یک کار توسط فعالان اجتماعی پرداخته و تلاش در حفظ ارزشهای محیط زیستی در آن پرداختهاند.
در ادبیات علمی نیز بحث از اشتغالزایی و کارآفرینی از سوی متخصصان این حوزه مورد تحلیل قرار گرفته است. در اواخر دهه 80 میلادی به واسطه تحقیقی که دیوید بیرچ[5] انجام داد، موضوع ایجاد فرصتهای شغلی در محدوده صنایع کوچک مورد توجه قرار گرفت. در این زمینه، هارود-دومار[6] نظریه‌ای را با تأکید بر نقش سرمایه در ایجاد اشتغال صنعتی مطرح کردند، این الگو اغلب در برنامه‌ریزی نرخ رشد اقتصادی لازم برای جذب افراد اضافه‌شده به نیروی کار و همچنین برای محاسبه میزان شکاف بیکاری (در صورتی که چنین رشد اقتصادی ایجاد نشده باشد) به کار می‌رود (باصری و روشنی، 1393 ). علاوه بر مباحث اشتغالزایی، کارآفرینی نیز به عنوان یکی از بازوهای مهم در برخورد با بیکاری، از سالهای 1970 به بعد مورد توجه قرار گرفت. کارآفرینی[7] فرایند ایجاد و دستیابی به فرصت‌ها و دنبال کردن آنهاست بدون توجه به منابعی که در حال حاضر موجود می‌باشد. یکی از جنبه‌های اصلی کارآفرینی، شناسایی و بهرهبرداری از فرصت‌ها برای گسترش شرکت‌های کوچکتر است. کرزنر[8] (1979) معتقد است مشکل اصلی اقتصادی هر جامعهای نشات گرفته از عدم درک فرصتهاست و از نظر وی کارآفرینی یعنی آگاهی از فرصتهای سودآور و کشف نشده است. بر همین اساس، شومپیتر کارآفرینی را عامل محرک رشد اقتصادی می‌داند و سوتو از آن به عنوان پایه و اساس توسعه یاد می‌کند (مرید و لطفیان، 1392).
بنابرآنچه که در مورد اهمیت موضوع کارآفرینی و اشتغالزایی و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی و اجتماعی هر جامعه بیان شد، همچنین با توجه به اقدامات انجام شده توسط وزارت ورزش و جوانان (برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی) و وجود خلا پژوهشی و موضوعی مبنی بر عدم‌بررسی آسیبها و مسائل این حوزه، به نظر میرسد انجام پژوهشی به منظور شناسایی مسائل و آسیبهای این رویدادها لازم است تا چنانچه مسئله و آسیبی در برگزاری این رویدادها وجود دارد شناسایی و سپس گام های موثری به منظور برطرف‌سازی آنها تدوین و طراحی شود و مسیری جدید به منظور برگزاری موثر این رویدادها ارائه شود. براین اساس سوال اصلی این تحقیق عبارت است از:
- چه آسیبها و مسائلی در برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی وزارت ورزش و جوانان وجود دارد؟
- چه راهکار و مسیری به منظور بهبود روند اجرایی این رویدادها پیشنهاد میشود؟
روش‌شناسی پژوهش
مقاله حاضر از نظر هدف پژوهش در میان تحقیقات کاربردی قرار میگیرد و از میان سه رویکرد پژوهشی کیفی، کمی و ترکیبی، از رویکرد کیفی استفاده شده است. از میان روشهای کیفی، با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق آسیب‌شناسی و ارائه راهکارها انجام شده و در نهایت برای بازطراحی برنامه‌ها از روش مدیریت تعاملی استفاده شده است.
روش مدیریت تعاملی (IM): این روش به‌طور ویژه بر مبنای سه کارکرد اصلی مدیریت شامل خرد، تدبیر و انتخاب بنا شده است. در مرحله خرد، شناسایی و تعریف دقیق مشکل و ابعاد مختلف آن حاصل میشود و در مرحله تدبیر، انتخاب و تولید راه حلهایی برای کم کردن مشکل صورت میگیرد و در نهایت در مرحله انتخاب، مهمترین ایدهها و راه حلهای تولید‌شده و تصمیمگیری درباره طبقهبندی و تعیین روابط فیمابین آنها اتفاق میافتد. این روش ترکیبی مطالعه شده و یک پارچه و متشکل از پنج جزء است که بر روی یکدیگر اثرات هم‌افزایی دارند. این پنج جزء عبارت‌اند از: اعضای گروه/ کارگروه، تسهیل کننده IM ،روشهای اجماعی، تجهیزات رایانهای و نرم‌افزارها و محل برگزاری کارگاه که به نحو مناسبی طراحی و انتخاب شده باشد. در کارگروه مدیریت تعاملی تعداد 5 الی 12نفر که در زمینه مشکل بحث‌شده دانش تخصصی و یا تجربه کافی و ارزندهای داشته باشند، انتخاب میشوند. یکی از مزایای روش مدیریت تعاملی، ایجاد زمینهای جهت حل مشکلات پیچیده است. که با طراحی و اجرای یک سری از جلسههای IM به منظور حل مشکلات پیچیده باید همکاری نزدیکی بین اعضای گروه، حمایت‌کنندگان و تسهیل‌کننده وجود داشته باشد. در مجموع حیطه فعالیت و کارکرد هر کدام از 5 جزء یک کارگاه IM را می توان بر اساس جدول زیر نشان داد:
جدول 1: تعیین کارکرد هر کدام از اجزای موجود در روش IM
|
جزء IM |
کارگروه |
|
اعضای کارگروه/گروه |
تولید محتوا |
|
تعیین و تدقیق زمینه |
|
|
تسهیل‌کننده IM |
تنظیم و هدایت فرایند کارگاه |
|
رایانه ،نرم‌افزار |
|
|
محل برگزاری کارگاه |
|
|
روشهای اجماعی |
همانگونه که جدول 1 نشان میدهد، اعضای گروه/ کارگروه، نقش خیلی مهم و کلیدی را در روش مدیریت تعاملی ایفا میکنند. آنها در عامل با سایر اجزای IM به تعرف و شناخت مشکل بحث شده، تولید و شفاف‌سازی ایدهها، انتخاب ایدههای مهمتر، دستهبندی، مقایسه و ساختارسازی ایدههای منتخب نهایی مشغول هستند. از این رو، باید در انتخاب و دعوت اعضای گروه برای هر جلسه خیلی دقت کرد، چرا که در عمل روایی همه ایدهها و نتایج به دست آمده از فرایند IM تا حد زیادی منوط به انتخاب درست اعضای گروه است (رضایی‌زاده و همکاران، 1392).
جامعه آماری و مشارکت‌کنندگان: مصاحبه شوندگان در تکینیک مصاحبه شامل سیاست‌گذاران، مدیران- مجریان و شرکت‌کنندگان و در روش مدیریت تعاملی سیاست‌گذاران و کارشناسان وزارت ورزش و جوانان بودهاند.
شیوه نمونه‌گیری در هر دو تکنیک هدفمند بوده و با 61 نفر در مرحله مصاحبه، جمع آوری اطلاعات انجام شد و با این تعداد به اشباع داده رسید. در مدیریت تعاملی نیز 5 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزههای مشارکت‌های اجتماعی و فعالیتهای داوطلبانه جوانان، دفتر ساماندهی امور جوانان، طرحهای ملی و فراگیر جوانان، اداره طرحهای ملی و فراگیر ودفتر برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی در طی 4 روز به صورت متوالی در میانگین ساعات 1 ساعت و نیم جلسات برگزار شد.
یافتههای پژوهش
یافته های تحقیق حاضر در سه موضوع آسیبهای شناساییشده، راهکارهای به دست آمده و فرآیند بازطراحی شده قابل توجه بوده و هرکدام به تفکیک مورد تحلیل قرارگرفته است.
آسیبهای شناساییشده
آسیبهای شناساییشده در این مقاله در چهار دسته سیاستگذاری، فرآیند اجرا، داوری رویدادها، محتوای دادهها در مراحل پیش از اجرا، حین اجرا و پس از اجرا در زمینه رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی بوده است. گفتنی است که ترتیب ارائه آسیبهای مطرح شده در جدول براساس اهمیت یا تاکید بیشتر مصاحبهشوندگان است. جدول 2 آسیبهای شناساییشده به طور کلی در همه رویدادها در مرحله مصاحبه را نشان میدهد:
جدول 2: آسیبهای شناساییشده در رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی
|
دسته |
مراحل |
آسیبها |
|
سیاستگذاری |
پیش از اجرا |
نداشتن چشم‌انداز، هدف و مأموریت و برنامه‌ریزی مناسب در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی (شفاف‌نبودن این موارد برای سمنها) (عدم‌همخوانی مأموریت‌ها و اهداف این حوزه) |
|
آشنا نبودن سمنها با سیاست‌گذاری‌های وزارت ورزش در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
حین اجرا |
برنامه‌ریزی کردن این حوزه بدون حضور مجریان و فراگیران (سمنها و جوانان) اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
|
برنامه یکسان تعریف کردن برای تمامی استان‌ها بدون در نظر گرفتن نیازهای بومی هر استان در این حوزه |
||
|
پایین بودن بودجه رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی و عدمتقسیم مناسب آن در هر استان |
||
|
پس از اجرا |
مشخص نبودن مسیر حمایتی از ایدههای مطرح شده در رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
|
سخت بودن مسیر دریافت اعتبارات رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
پیش، پس و حین اجرا |
نبود هم‌افزایی در سیاستهای اشتغالزایی میان وزارت ورزش و نهادهای متولی |
|
|
طولانی‌بودن بروکراسی در سیاستگذاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
فرآیند اجرا |
پیش از اجرا |
پایین بودن خدمات و بودجه‌های حمایتی طرحها و رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
تمرکز رویدادها تنها بر برگزاری کلاس‌های آموزشی |
||
|
بروکراسی‌های نامناسب در فرایند کار برگزاری رویدادها |
||
|
تائید طرحها بدون در نظر گرفتن اولویت‌ها و نیازهای استان‌ها در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
عدم هم‌افزایی و هماهنگی میان سمنها و دستگاه‌ها حوزه اشتغالزایی |
||
|
پایین بودن سطح اطلاعات سمنها از بحث اشتغالزایی |
||
|
طولانی بودن زمان تائید ایدههای پیشنهادی اشتغالزایی |
||
|
نبود دستورالعمل اجرایی رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی مصوب از وزارتخانه |
||
|
مشکل تائید اساتید دوره‌های رویدادها |
||
|
شفاف نبودن مسیر فرایند حمایتی در کار برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
نبود نظارت بر برگزاری رویدادها اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
پس از اجرا |
مشخص نبودن اثربخشی و ارزیابی رویدادهای برگزارشده اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
|
قابل اتکا نبودن به نتایج ارزیابی‌های رویدادهای برگزار شده در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
کاربردی نبودن دوره‌های برگزارشده به منظور اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
به روز نبودن گزارشات رویدادهای برگزارشده حوزه اشتغال و کارافرینی |
||
|
داوری رویداد |
پیش از اجرا |
نبود معیار خاص برای داوری برنامههای اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
حین اجرا |
متخصص نبودن اعضای شورای داوری و کمیته ارزیابی طرح اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
|
محتوای رویدادها |
پیش از اجرا |
تکراری بودن سرفصل‌های رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
نداشتن پروتکل و هدف در تدوین محتواهای رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
حین اجرا |
استفاده نکردن از اساتید باتجربه‌ی عملی در برگزاری رویدادها اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
|
کیفیت پایین محتواها و تولیدی نبودن آنها اشتغالزایی و کارآفرینی |
||
|
پیش، حین و پس از اجرا |
عدم نظارت بر ارائه محتواهای رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
همان‌طور که در جدول 2مشاهده میشود، یکی از مهمترین آسیبهای شناساییشده در حوزه سیاستگذاری پیش از اجرا، نداشتن چشم‌انداز، هدف و مأموریت و برنامه‌ریزی مناسب در این حوزه (شفاف‌نبودن این موارد برای سمنها) (عدم‌همخوانی مأموریت‌ها و اهداف این حوزه) و آشنا نبودن سمنها با سیاست‌گذاری‌های وزارت ورزش در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی بیان شدهاند.
آسیبهای سیاستگذاری شناساییشده در حین اجرا نیز مواردی نظیر برنامه‌ریزی کردن این حوزه بدون حضور مجریان و فراگیران (سمنها و جوانان) اشتغالزایی و کارآفرینی، برنامه یکسان تعریف کردن برای تمامی استان‌ها بدون در نظر گرفتن نیازهای بومی هر استان در این حوزه، پایین بودن بودجه رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی و عدمتقسیم مناسب آن در هر استان بوده است.
آسیبهای سیاستگذاری شناساییشده در پس از اجرا نیز شامل مواردی همچون: مشخص نبودن مسیر حمایتی از ایدههای مطرح شده در رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی و سخت بودن مسیر دریافت اعتبارات این رویدادها مطرح شده است. علاوه بر آن، برخی از آسیبهای سیاستگذاری در هر سه مرحله وجود دارد. مواردی مانند نبود هم‌افزایی در سیاستهای اشتغالزایی میان وزارت ورزش و نهادهای متولی، طولانی بودن بروکراسی در سیاستگذاری رویدادها در این دسته قرار میگیرند.
در آسیبهای پیش از اجرای فرآیند اجرای، پایین بودن خدمات و بودجه‌های حمایتی طرحها و رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی، تمرکز رویدادها تنها بر برگزاری کلاس‌های آموزشی، بروکراسی‌های نامناسب در فرایند کار برگزاری رویدادها، تایید طرحها بدون در نظر گرفتن اولویت‌ها و نیازهای استان‌ها در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی، عدم هم‌افزایی و هماهنگی میان سمنها و دستگاه‌ها حوزه اشتغالزایی، پایین بودن سطح اطلاعات سمنها از بحث اشتغالزایی ، طولانی بودن زمان تائید ایدههای پیشنهادی اشتغالزایی، نبود دستورالعمل اجرایی رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی مصوب از وزارتخانه، مشکل تائید اساتید دوره‌های رویدادها، شفاف نبودن مسیر فرایند حمایتی در کار برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی، نبود نظارت بر برگزاری رویدادها اشتغالزایی و کارآفرینی مطرح شده است.
آسیبهای مطرح‌شده در پس از اجرای فرآیند اجرایی رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی شامل مشخص نبودن اثربخشی و ارزیابی رویدادهای برگزارشده اشتغالزایی و کارآفرینی، قابل اتکا نبودن به نتایج ارزیابی‌های رویدادهای برگزار شده در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی، کاربردی نبودن دوره‌های برگزار شده به منظور اشتغالزایی و کارآفرینی، به روز نبودن گزارشات رویدادهای برگزارشده حوزه اشتغال و کارآفرینی بوده است.
در زمینه فرآیند داوری رویدادها در پیش از اجرا نبود معیار خاص برای داوری برنامه‌ها اشتغالزایی و کارآفرینی و در حین اجرا و متخصص نبودن اعضای شورای داوری و کمیته ارزیابی طرح اشتغالزایی و کارآفرینی توسط مصاحبهشوندگان بیان شده است.
مسائل و آسیبهای مطرح شده در محتوای رویدادها در پیش از اجرا شامل تکراری بودن سرفصل‌های رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی و نداشتن پروتکل و هدف در تدوین محتواهای رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی بوده است. آسیبهای مطرح شده در این رویدادها در حین اجرا مواردی همچون استفاده نکردن از اساتید باتجربه عملی در برگزاری رویدادها اشتغالزایی و کارآفرینی و کیفیت پایین محتواها و تولیدی نبودن آنها اشتغالزایی و کارآفرینی را شامل شده است و آسیبی همچون عدم نظارت بر ارائه محتواهای رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی از مواردی بوده که در پیش از اجرا، حین اجرا و پس از اجرا در حوزه محتوای رویدادها مطرح شده است.
راهکارهای به‌دست آمده
یافتهی دیگر مقاله حاضر راهکارهای برطرف نمودن آسیبهای مطرح شده را نیز استخراج کرده است. این راهکارها در جدول 3 به ترتیب تاکید و اهمیتی که از سوی مصاحبهشوندگان بیان شده، آمده است:
جدول 3: راهکارهای شناساییشده در مقابله با آسیبهای مطرح‌شده
|
راهکارها |
|
ایجاد هم‌افزایی میان وزارت ورزش و سایر ارگان‌ها |
|
تدوین چشم‌انداز، مأموریت و آیین‌نامه برای برنامه‌ها و رویدادهای حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
تعیین سیستم ارزیابی، نظارت و اثربخشی رویدادها |
|
ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای برگزاری رویدادها نظیر سایت و پلتفرم |
|
برگزاری برنامههای نو در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
برگزاری دوره‌ها بر اساس آسیب‌شناسی حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
بهره‌گیری از اساتید باتجربه و متخصص |
|
افزایش رویدادهای با کیفیت اشتغالزایی و کارآفرینی |
|
تدوین موضوعات رویدادها براساس اولویت‌های هر منطقه |
همان‌طور که در جدول 3 مشاهده میشود، راهکارهای ایجاد هم‌افزایی میان وزارت ورزش و سایر ارگان‌ها، تدوین چشم‌انداز، مأموریت و آیین‌نامه برای برنامه‌ها و رویدادهای حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی، تعیین سیستم ارزیابی، نظارت و اثربخشی رویدادها از مواردی است که بیشتر از سوی مصاحبهشوندگان مورد تأکید قرار گرفته است.
بازطراحی فرآیند اجرای رویدادها
در این مرحله، ابتدا جداول مرتبط با آسیبهای شناساییشده از دبیران و معاونان که شامل جدول 2بوده، در اختیار کارشناسان قرار داده شد. سپس از آنها خواسته شد تا براساس فراوانی، هر آسیب مورد بررسی قرار گیرد و مشخص شود که آیا آسیب شناساییشده به لحاظ تجربه و دانش آنها وجود دارد؟ و اینکه نیاز به تغییر در نوع آن است؟ و چنانچه آسیبی به غیر از این موارد هست، آن را بیان نمایند؟ و در انتها به آسیبهای مورد نظر امتیاز دهند. در امتیازدهی که توسط کارشناسان صورت گرفته از آنها خواسته شده به میزان اهمیت از امتیاز 1 تا 5 به آسیبها داده شود. در این امتیازدهی امتیاز 1 کمترین اهمیت و 5 بالاترین اهمیت و امتیاز را نشان میدهد. سپس میانگین امتیاز همگی آنها احتساب شده و در مقابل آسیب گذاشته شده است. نتایج بررسی و تحلیل در جدول 4 آمده است:
جدول 4: جمع‌بندی و امتیازدهی آسیبهای شناساییشده نهایی در جلسه
|
دسته‌ها |
آسیبها |
میانگین امتیازهای داده‌شده |
|
سیاستگذاری |
نداشتن چشم‌انداز، هدف و مأموریت و برنامه‌ریزی مناسب در این حوزه (شفاف نبودن این موارد برای سمنها) (عدم همخوانی مأموریت‌ها و اهداف این حوزه) |
5
|
|
عدم اطلاع‌رسانی نسبت به چشم‌انداز ،اهداف مأموریت‌های وزارت ورزش به جامعه مخاطبان |
3 |
|
|
داوری رویدادها |
نبود معیار خاص برای داوری برنامه‌ها اشتغال زایی و کارآفرینی |
4 |
|
محتوای رویدادها |
استفاده نکردن از اساتید باتجربه عملی در برگزاری رویدادها اشتغال زایی و کارآفرینی |
3 |
|
کیفیت پایین محتواها و تولیدی نبودن اشتغالزایی و کارآفرینی |
4 |
|
|
فرآیند اجرا |
پایین‌بودن خدمات و بودجه‌های حمایتی طرحها و رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
3 |
|
مشخص نبودن اثربخشی و ارزیابی رویدادهای برگزارشده اشتغالزایی و کارآفرینی |
2 |
|
|
پایین بودن کیفیت طرحهای ارسالی |
4 |
|
|
ضعف سامانه در دریافت و ارزیابی طرحها |
4 |
|
|
تائید طرحها بدون در نظر گرفتن اولویت‌ها و نیازهای استان‌ها |
4 |
|
|
ضعف در معرفی و ارائه رویدادها توسط برگزارکنندگان به مخاطبان |
3 |
|
|
داوری رویدادها |
نبود نظارت دقیق بر اجرای برنامه‌ها |
4 |
|
فرآیند اجرا |
عدم بررسی اثربخشی برنامه‌ها و طرحهای اشتغالزایی |
4 |
بنابر نتایج به‌دست‌آمده در جدول 4 و بر اساس نظر کارشناسان حاضر در جلسه مدیریت تعاملی، در میان آسیبهای شناساییشده در پیش از اجرا، مواردی که بیشترین میانگین امتیازها را به دست آوردند شامل نداشتن چشم‌انداز، هدف و مأموریت و برنامه‌ریزی مناسب در این حوزه (با میانگین 5 امتیاز)بوده است.
آسیبهای حوزه داوری رویدادها با عنوان نبود معیار خاص برای داوری برنامههای اشتغالزایی و کارآفرینی، بالاترین میانگین امتیاز یعنی 4 را دریافت کرده است.
در مورد محتوا در پیش از اجرا دو آسیب در اختیار کارشناسان قرار داده شد شامل استفاده نکردن از اساتید باتجربه علمی در زمینه اشتغالزایی و کارآفرینی در برگزاری رویدادها و کیفیت پایین محتواها و تولیدی نبودن رویدادهای مورد نظر. به نظر کارشناسان استفاده نکردن از اساتید با تجربه، موردی است که برخواسته از توانایی و عدم‌توانایی سمنها می‌باشد. اگر در این حوزه استفاده مناسبی صورت نمی‌گیرد از نقاط ضعف برآمده از سمن‌هاست. در نتیجه میانگین امتیاز دریافتی از سوی کارشناسان در این آسیب برابر با 3 بوده است، لیکن در حوزه محتوا موردی که باید مورد توجه قرار گیرد بحث کیفیت محتواهاست. به نظر این کارشناسان تولیدی نبودن و پایین بودن سطح محتواها به دلیل نوع اطلاعاتی که در اختیار مخاطبان قرار داده میشود و میزان افزایش آگاهی آنها، دارای اهمیت بیشتری بوده در نتیجه میانگین امتیازی که دریافته کرده در سطح نسبتاً بالا و 4 بوده است.
بنابر نظر کارشناسان در فرآیند اجرا، آن چیزی که پایه ابتدایی و اساسی در مسیر ضعیف اجرا را ایجاد می‌کند، طرحهای ارسالی است که اکثرا با کیفیت پایین از سوی دبیران تدوین شده و همین باعث میشود نوع رویداد برگزار شده نیز چندان کیفیت نداشته باشد. علاوه بر آن، همان‌طور که از سوی دیگران گفته شده سامانه ثبت رویدادها و طرحهای مرتبط با آن دارای نقاط ضعفی است که به راحتی امکان بارگذاری برای مجریان فراهم نمی‌شود و همین امر در تأخیر و حتی ارسال طرحها مشکل‌ساز است. به نظر میرسد علاوه بر کیفیت پایین طرحهای تدوین شده در مسیر اجرا ضعف سامانه در این زمینه آسیب مهمی است. از سویی هنگامی‌که طرحها مورد تائید قرار میگیرد نیاز استان‌ها و اولویت‌های آنها در آن موضوع مورد توجه نیست. بنابر اذعان کارشناسان، موضوعات به صورت کلی با عناوین اشتغال در اختیار استان‌ها قرار داده میشود و مجریان باید متناسب با آن موضوعات پیشنهادی خود را اعلام نمایند. این در حالی است که استان‌ها بنابر ظرفیت‌ها و نیازهای خود، موضوعات خاص خود را دارند. در نتیجه این نیز از آسیبهای مهم در این حیطه بوده است.
به نظر میرسد کارشناسان در پس از اجرا تنها در فرآیند اجرا مورد عدم بررسی اثربخشی برنامه‌ها و طرحهای اشتغالزایی حائز اهمیت دانسته و به آن امتیاز 4 داده اند. استدلال کارشناسان چنین بود که مشخص نبودن اثربخشی رویدادهای برگزار شده منجر میشود تا مسیر همچنان با همان شیوه قبلی ادامه یابد. در نتیجه شناسایی این وضعیت از اهمیت ویژهای برخوردار است.
پس از آنکه آسیبهای مورد بازبینی و امتیازدهی قرار گرفت. راهکارهای متناظر با برطرف‌کردن هر آسیب توسط کارشناسان ارائه شد. نتایج این بررسی در جدول 5 آورده شده است:
جدول 5: راهکارهای برطرف‌کردن آسیبها
|
دسته‌ها |
آسیبها |
راهکارهای ارائه‌شده |
|
سیاستگذاری |
نداشتن چشم‌انداز، هدف و مأموریت و برنامه‌ریزی مناسب در این حوزه (شفاف نبودن این موارد برای سمنها) (عدم همخوانی مأموریت‌ها و اهداف این حوزه) |
تدوین چشم‌انداز، اهداف، مأموریت‌ها وزارت ورزش در مورد برگزاری رویدادهای اشتغال زایی وزارت ورزش |
|
عدم‌اطلاع‌رسانی نسبت به چشم‌انداز ،اهداف مأموریت‌های وزارت ورزش به جامعه مخاطبان |
اطلاع‌رسانی در مورد چشم‌انداز، اهداف، مأموریت‌ها وزارت ورزش پیرامون رویدادهای اشتغال زایی به جامعه مخاطبان |
|
|
اطلاع‌رسانی در مورد نقش و برنامههای وزارت ورزش به جامعه مخاطبان پیرامون برگزاری رویدادها |
||
|
برگزاری دوره‌های آشناسازی سمنها نسبت به اهداف و نقش وزارت ورزش در اشتغالزایی |
||
|
داوری رویدادها |
نبود شاخص معین برای داوری برنامه‌ها |
توجه و اعمال دقیق شاخصهای اشتغالزایی و کارآفرینی توسط کمیته ارزیابی و ارائه‌دهندگان طرحها |
|
امتیازدهی به شاخصهای فرم داوری |
||
|
اطلاع‌رسانی در خصوص فرم‌های داوری و نحوه ارزیابی آنها |
||
|
نظارت و ارزیابی و توجه به شاخصهای معین‌شده برای داوری طرحهای اشتغالزایی |
||
|
محتوای رویدادها |
استفاده نکردن از اساتید با تجربهی علمی در برگزاری رویدادها |
ارائه بانک اطلاعاتی پیشنهادی در مورد معرفی اساتید توسط ستاد به برگزارکننده |
|
استفاده از بانک اطلاعاتی اساتید در دستگاه‌های قابل اعتماد |
||
|
کیفیت پایین محتواهای رویدادها و تولیدی نبودن آنها |
تعیین چارچوب محتوایی براساس سرفصل‌های اداره‌ها |
|
|
ارائه دادن موضوعات بومی شده اشتغالزایی به برگزارکنندگان |
||
|
فرآیند اجرا |
پایین بودن خدمات حمایتی رویدادها |
امتیازبندی کردن طرحهای اشتغالزایی براساس کیفیت ارائه شده |
|
امتیازبندی کردن ارائه خدمات به طرحها بر اساس امتیاز دریافتی در طرحها |
||
|
تأکید و تمرکز بر برگزاری رویدادها تنها توسط سمنها و پرهیز از درگیر کردن سایر افراد |
گسترده کردن دامنه مخاطبان برگزارکننده حقیقی و حقوقی در برگزاری رویدادها |
|
|
مشخص نبودن نقشه راه و مسیر رویدادهای اشتغال زایی |
طراحی نقشه و مسیر رویدادهای اشتغال زایی |
|
|
پایین بودن کیفیت طرحهای ارسالی |
برگزاری دوره‌هایی جهت توجیه در مورد نوع و تدوین طرحها |
|
|
نداشتن خلاقیت و یکسان بودن موضوعات رویدادها |
استخراج اطلس جغرافیایی موضوعات هر استان بر اساس نیازسنجی |
|
|
ارائه پیشنهاد‌ها روز موضوعات و ایدهها و ابلاغ آن به‌منظور تعیین موضوع در برگزاری دوره‌ها |
||
|
ضعف سامانه در دریافت و ارزیابی طرحها |
تقویت سامانه به‌منظور یکپارچه کردن دریافت طرحها و ارزیابی آنها |
|
|
تائید طرحها بدون در نظر گرفتن اولویت‌ها و نیازهای استان‌ها |
بومی سازی سرفصل ها بر اساس نیازهای اشتغالزایی استانی |
|
|
اعمال سلیقه برخی استان‌ها در تصویب طرحها |
تقویت سامانه به‌منظور یکپارچه کردن دریافت طرحها و ارزیابی آنها |
|
|
داوری رویدادها |
نبود نظارت دقیق بر اجرای برنامههای اشتغالزایی و کارآفرینی |
نظارت دقیق بر اجرای برنامه‌ها و طرحها |
|
فرآیند اجرا |
عدم بررسی اثربخشی برنامه‌ها و طرحها |
ایجاد ردیف اعتباری جهت ارزیابی و بررسی اثربخشی طرحها و برنامههای اشتغالزایی |
همان‌طور که در جدول 5 مشاهده میشود و بنابر نظر کارشناسان در برخورد و برطرف کردن آسیبها، راهکارهایی وجود دارد. در برخورد با آسیبهای حوزه سیاستگذاری در پیش از اجرا، راهکارهایی نظیر تدوین چشم‌انداز، اهداف، مأموریت‌ها وزارت ورزش پیرامون برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی وزارت ورزش، اطلاع‌رسانی در مورد چشم‌انداز، اهداف، مأموریت‌ها وزارت ورزش در زمینه این رویدادها به جامعه مخاطبان، اطلاع‌رسانی در مورد نقش و برنامههای وزارت ورزش به جامعه مخاطبان پیرامون برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارافرینی ارائه شد.
در حوزه داوری رویدادها نیز راهکارهایی نظیر توجه و اعمال دقیق شاخص‌ها توسط کمیته ارزیابی و ارائه‌دهندگان طرحها، امتیازدهی به شاخصهای اشتغالزایی و کارآفرینی فرم داوری، اطلاع‌رسانی در مورد فرم‌های داوری و نحوه ارزیابی آنها، نظارت و ارزیابی و توجه به شاخصهای معین‌شده برای داوری طرحها ارائه شد و بنابر نظر کارشناسان هر چهار راهکار ارائه شده دارای اهمیت هستند.
در مرحله حین اجرا، در برابر آسیبهای شناساییشده، راهکارهای امتیازبندی کردن طرحهای اشتغالزایی براساس کیفیت ارائه شده، امتیازبندی کردن ارائه خدمات به طرحها بر اساس امتیاز دریافتی در طرحها، گسترده کردن دامنه مخاطبان برگزارکننده حقیقی و حقوقی در برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی، طراحی نقشه و مسیر رویدادها، برگزاری دوره‌هایی جهت توجیه نوع و تدوین طرحها، استخراج اطلس جغرافیایی موضوعات هر استان بر اساس نیازسنجی و در نهایت ارائه پیشنهاد‌ها روز موضوعات و ایدهها و ابلاغ آن به‌منظور تعیین موضوع در برگزاری دوره‌ها پیشنهاد شد. از میان راهکارهای بیان شده از نظر کارشناسان، مهمترین راهکار استخراج اطلس جغرافیای موضوعات هر استان بر اساس نیازسنجی است. همان‌طور که در بخش آسیبها گفته شد، یکی از مسائل انجام برنامه‌ها و رویدادها بدون در نظر گرفتن، نیازها، ظرفیت‌ها و توانایی‌های بومی یک استان است. این مسئله ناشی از عدم‌آشنایی نسبت به وضعیت اشتغال در استان‌هاست. بر این اساس راهکاری پیشنهاد شد که بهتر است قسمت‌ها دست به تدوین اطلسی از موضوعات حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی بر اساس ظرفیت‌ها و نیازهای موجود آن استان انجام شود. مهمترین راهکارها در جدول 6 آمده است:
جدول 6: مهمترین راهکارهای ارائه‌شده
|
مراحل اجرا |
دسته‌ها |
راهکارهای ارائه‌شده |
اولویت‌های راهکارها |
|
پیش از اجرا |
سیاستگذاری |
تدوین چشم‌انداز، اهداف، مأموریت‌های وزارت ورزش در مورد برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی وزارت ورزش |
مهمترین اولویت |
|
داوری رویدادها |
نظارت و ارزیابی و توجه به شاخصهای اشتغالزایی و کارآفرینی معین شده برای داوری طرحها |
مهمترین اولویت |
|
|
محتوای رویدادها |
ارائه بانک اطلاعاتی پیشنهادی در مورد معرفی اساتید حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی توسط ستاد به برگزارکننده- استخراج اطلس موضوعات |
مهمترین اولویت |
|
|
حین اجرا |
محتوای رویدادها |
ارائه موضوعات پیشنهادی بر اساس نیاز جامعه و ابلاغ آن به‌منظور تعیین موضوع در برگزاری دوره‌ها |
مهمترین اولویت |
|
داوری رویدادها |
نظارت دقیق بر اجرای برنامه‌ها و طرحهای اشتغالزایی و کارافرینی |
مهمترین اولویت |
|
|
پس از اجرا |
داوری رویداد |
بررسی اثربخشی و ارزیابی برنامه‌ها و رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی |
مهمترین اولویت |
بنابر نتایج جدول 6 مهمترین اولویت در راهکارها در پیش از اجرا، در زمینه سیاستگذاری، تدوین چشم انداز، اهداف ماموریتهای وزارت ورزش در مورد برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارافرینی است. به عبارتی، تا زمانی که مشخص نشود وزارت ورزش با چه اهدافی دست به برگزاری این رویدادها میزند و ماموریتهایی در قبال آن دارد، نمیتوان توقع داشت تا این رویدادها در مسیر درست اجرایی قرار گیرد. از دیگر موارد مهم و اولویت‌دار در پیش از اجرا در حوزه داوری رویدادها بوده است. در این حوزه ایجاد یک سیستم نظارت و ارزیابی با توجه به شاخصهای اشتغالزایی و کارآفرینی به منظور داوری رویدادها و طرحها بوده است. مورد دیگر در پیش از اجرا که از اولویت برخوردار است، در زمینه محتوای رویدادهاست. بهتر است تا بانک اطلاعاتی متناسب با نیازهای بومی هر استان در زمینه اشتغالزایی و کارآفرینی تهیه شده و براساس آن طرحهای پیشنهادی در دستور کار قرار گیرد در این حالت میزان کاربردی کردن رویدادها نیز افزایش مییابد. بنابر یافتههای جدول 6، مهمترین راهکارهای دارای اولویت در حین اجرا، در حوزه محتوای رویدادها است، محتوای رویدادها براساس موضوعات تعیین شده در مرحله پیش از اجرا تعیین و ابلاغ شود. در حین اجرا، در زمینه داوری رویدادها نیز مهمترین راهکارها نظارت دقیق براساس معیارهای مشخص شده در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی برگزاری این رویدادهاست.
در پس از اجرا، مهمترین راهکار در حوزه داوری رویدادها بررسی اثربخشی و ارزیابی برنامه‌ها و رویدادهای اشتغال زایی و کارآفرینی بوده است. بنابر راهکارهای اولویت‌دار می توان مسیر جدید اجرای رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی را آن گونه که در شکل 1 آمده، طراحی نمود:
|
بررسی اثربخشی و ارزیابی برنامه ها و رویدادها |
شکل 1: فرآیند بازطراحی رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی وزارت ورزش
براساس شکل 1، به نظر میرسد برای بهبود نتایج و برطرف کردن آسیبهای رویدادها، بهتر است ابتدا چشم‌انداز و اهداف این رویدادها تعیین و با توجه به نظرات کارشناسان تصویب شود. به‌منظور رسیدن به شرایط مطلوب برگزاری رویدادها، باید شرایط و معیارهایی جهت ارزیابی تعیین شود و سپس در اختیار کمیته داوری قرار گیرد. در کنار آن تدوین موضوعات بومی با توجه به نیازها و خواسته‌های آن، ابلاغ موضوعات به استان‌ها و مخاطبان و نظارت بر اجرای دقیق رویداد و در نهایت بررسی اثربخشی و ارزیابی رویدادها باعث میشود تا آسیبهای موجود در این حوزه کاهش یابد.
بیکاری یکی از معضلات جامعه است که هم اثرات اجتماعی به دنبال دارد و هم تاثیراتی بر اقتصادی و توسعه جامعه خواهد داشت. در این میان سیاستهای اشتغالزایی و کارآفرینی راهی برای بهبود این مسئله است. رویدادهایی که از سوی دستگاه‌ها به‌خصوص وزارت ورزش در سراسر کشور برگزار شده نیز به منظور بهبود این موضوع و توانمندسازی افراد بوده است. این مقاله به منظور شناسایی مسائل و آسیبهای رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی و ارائه مسیری جدید به منظور کاهش آسیبها و مسائل شناسایی تدوین شده است. یافتههای این مقاله را میتوان در سه دسته آسیبهای شناسایی شده، راهکارهای برطرف سازی این مسائل، بازطراحی مسیر اجرایی این رویدادها به منظور کاهش آسیب بیان نمود.
در مرحله شناسایی آسیبهای این رویدادها، آسیبها و مسائل رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی در حوزههای سیاستگذاری، داوری رویدادها، محتوای رویدادها، اثربخشی و نظارت رویدادها در سه مرحله پیش از اجرا، حین اجرا، پس از اجرا و در برخی موارد هر سه مورد بوده است. در پیش از اجرا در حوزه سیاستگذاری، مهمترین آسیب، مشخص نبودن چشم انداز، اهداف و ماموریتهای وزارت ورزش در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی بوده است. بسیاری از مجریان سمنها هنگام فعالیت و برگزاری این رویدادها خواهان دریافت اعتباراتی به منظور راه اندازی اشتغال و کار بودهاند. لیکن به دلیل مشخص نبودن اهداف، وزارت ورزش در این حیطه هیچ اقدامی نداشته و هیچ برنامهای هم نداشته است. تحقیق نورپور و همکاران (1399) این نتیجه را تایید کرده است. این محققان نیز در نتایج خود به مورد نداشتن چشم انداز و ماموریت به عنوان یک آسیب در راه اندازی کارآفرینی اشاره کردهاند. آسیبهای حوزه سیاستگذاری در حین اجرا، برنامه یکسان تعریف کردن برای تمامی استان‌ها بدون در نظر گرفتن نیازهای بومی هر استان در این حوزه بوده و در مسائل سیاستگذاری در پس از اجرا نبود هم‌افزایی در سیاستهای اشتغالزایی میان وزارت ورزش و نهادهای متولی عنوان شده است.
در مورد آسیبهای پیش از اجرای فرآیند برگزاری رویدادها، میتوان به پایین بودن خدمات و بودجه‌های حمایتی طرحها و رویدادهای اشتغال زایی و کارآفرینی، تمرکز رویدادها تنها بر برگزاری کلاس‌های آموزشی، تائید طرحها بدون در نظر گرفتن اولویت‌ها و نیازهای استان‌ها در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی اشاره نمود. آسیبهای مطرح شده در پس از اجرای فرآیند اجرایی رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی شامل مشخص نبودن اثربخشی و ارزیابی رویدادهای برگزارشده اشتغالزایی و کارآفرینی، قابل اتکا نبودن به نتایج ارزیابی‌های رویدادهای برگزار شده در حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی بوده است.
در زمینهی فرآیند داوری رویدادها در پیش از اجرا نبود معیار خاص برای داوری برنامه‌ها اشتغالزایی و کارآفرینی و در حین اجرا؛ متخصص نبودن اعضای شورای داوری و کمیته ارزیابی طرح اشتغالزایی و کارآفرینی توسط مصاحبهشوندگان بیان شده است. مسائل و آسیبهای مطرح شده در محتوای رویدادها در پیش از اجرا شامل تکراری بودن سرفصل‌های رویدادهای اشتغال زایی و کارآفرینی و نداشتن پروتکل و هدف در تدوین محتواهای رویدادهای اشتغال زایی و کارآفرینی بوده است. آسیب های مطرح شده در این رویدادها در حین اجرا مواردی همچون استفاده نکردن از اساتید باتجربه عملی در برگزاری رویدادها اشتغالزایی و کارآفرینی و کیفیت پایین محتواها و تولیدی نبودن آنها اشتغال زایی و کارآفرینی را شامل شده است و آسیبی همچون عدم نظارت بر ارائه محتواهای رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی از مواردی بوده که در پیش از اجرا، حین اجرا و پس از اجرا در حوزه محتوای رویدادها مطرح شده است.
در مرحله شناسایی راهکارها، راهکارها بررسی شد و سپس مهمترین آنها اولویت بندی و امتیازدهی گردید. مهمترین راهکارهای به دست آمده عبارت از تدوین چشم‌انداز، اهداف، مأموریت‌های وزارت ورزش در مورد برگزاری رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی وزارت ورزش، نظارت و ارزیابی و توجه به شاخصهای اشتغالزایی و کارآفرینی معین شده برای داوری طرحها، ارائه بانک اطلاعاتی پیشنهادی در مورد معرفی اساتید حوزه اشتغالزایی و کارآفرینی توسط ستاد به برگزارکننده- استخراج اطلس موضوعات، ارائه موضوعات پیشنهادی بر اساس نیاز جامعه و ابلاغ آن به‌منظور تعیین موضوع در برگزاری دوره‌ها، نظارت دقیق بر اجرای برنامه‌ها و طرحهای اشتغالزایی و کارافرینی، بررسی اثربخشی و ارزیابی برنامه‌ها و رویدادهای اشتغالزایی و کارآفرینی بوده است.
یکی از دستاوردهای دیگر این مقاله، بازطراحی فرآیند رویدادها به منظور اثربخشی آن بوده است. بنابر نتایج به دست آمده و ترسیم شده در شکل 1، در حالت کلی لازم است تا براساس چشم انداز، هدف و ماموریتهای موضوعات استخراج شود و همان موضوعات براساس نیاز بومی هر منطقه، بومی‌سازی و سپس بر اساس آن، برنامههای تدوین‌شده و رویدادها برگزار شود. پس از برگزاری رویدادها نیز توسط کمیته نظارت و ارزیابی مورد بازبینی و ارزشیابی قرار گیرد تا مسائل موجود در اجرای رویدادها در همان سطح شناسایی شود.
- باصری و روشنییاقی. (1392). «بررسی عوامل موثر بر اشتغالزایی صنایع کوچک در استان گلستان». مجله اقتصاد مالی. شماره 26، صص 113-132.
- جلیلیان، نسرین و پاپ زن، عبدالحمید. (1398). «موانع و محدودیتهای موفقیت طرحهای خودکفایی و کارآفرینی کمیته امداد امام خمینی (ره) (مورد مطالعه: زنان سرپرست خانواده دسهتان هرسم، شهرستان اسلام آباد غرب)». فصل‌نامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. شماره 1، صص 65-78.
- جمینی، داود؛ تقدیسی، احمد و جمشیدی، علیرضا. (1393). «شناسایی راهبردهای توسعه اشتغال در مناطق روستایی با استفاده از مدل SWOT». فصل‌نامه راهبردهای توسعه روستایی. شماره ، صص 133-149.
- رضایی‌زاده، مرتضی؛ انصاری، محسن و مورفی، ایمون. (1392). راهنمای کاربردی روش تحقیق: مدیریت تعاملی (IM). تهران: انتشارات جهاددانشگاهی
- زراعت کیش، سیدیعقوب و محمدی، البرز. (1395). «عوامل موثر برتولید و اشتغالزایی تعاونی‌های زودبازده در بخش کشاورزی استان کهگیلویه و بویراحمد». فصل‌نامه تعاون و کشاورزی. شماره 17، صص 101-123.
- فراهانی، حسین؛ رسولینیا، زکیه و اصدقی سراسکانرود؛ زهرا. (1393). «عوامل اثرگذار بر رشد کارآفرینی در نواحی روستایی «مورد مطالعه: دهستان جابرانصاری در شهرستان آبدانان)». فصل‌نامه اقتصاد قضا و توسعه روستایی. شماره 9، صص 1-16.
- مرید، اسماعیل و لطفیان، امینه. (1392). «کارآفرینی: راهبردی نو در توسعه روستایی». همایش ملی توسعه روستایی.
- مشفق، زهرا. (1396). «رتبه‌بندی بخش‌های اقتصادی به لحاظ ظرفیت اشتغالزایی». فصل‌نامه امنیت اقتصادی. شماره 37، صص 57-70.
- نورپور، علی؛ ساکتی، پرویز و طاهرپور کلانتری، حبیب اله. (1399). «شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر کارآفرینی اجتماعی (درسازمان‌های غیرانتفاعی ایران)». فصل‌نامه پژوهش اجتماعی. شماره 48، صص 174-197.
- ولدی، محمد و خسروی. (1399). «آسیب‌شناسی سیاستهای اشتغالزایی در حوزه صنعت در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد». فصل‌نامه تحقیقات جدید در علوم انسانی. شماره 31، صص 181-194.
- هزارجریبی، جعفر و سبحانی، بهمن. (1397). «راهبرد سیاستگذاری اشتغال جوانان در ایران». مطالعات راهبردی ورزش و جوانان. شماره 41، صص 1-28.
- Amolo, J., & Migiro, S. O. (2015). “An entrepreneurial flair development: the role of an ecosystem”. Problems and perspectives in management, (13, Iss. 2 (spec. iss. 1)), 495-505.
- Clifford, A., & Dixon, S. E. (2006). “Green-works: A model for combining social and ecological entrepreneurship”. In Social entrepreneurship (pp. 214-234). London: Palgrave Macmillan UK.
- Coulson-Thomas, C. (2017). “Stimulating creativity, enabling innovation and supporting entrepreneurship”. Management Services, 2017(Summer), 26-29.
- Liñán, F., & Chen, Y. W. (2009). “Development and cross–cultural application of a specific instrument to measure entrepreneurial intentions”. Entrepreneurship theory.
- McDonald, P. R., Roy, A., & Chaguturu, R. (2011). “The University of Kansas High-Throughput Screening laboratory. Part I: meeting drug-discovery needs in the heartland of America with entrepreneurial flair”. Future medicinal chemistry, 3(7), 789
- Montanye, J. A. (2006). “The apotheosis of American democracy”. The Independent Review, 11(1), 5-17.
)