نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
2 گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی ، واحد مشهد دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد ، ایران
3 استادیار، عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی سناباد گلبهار
4 گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی ،واحد مشهد،دانشگاه آزاد اسلامی ،مشهد ،ایران
چکیده
هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل کمی عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی ایران بود. برای دستیابی به مدل مفهومی و تایید آن ابتدا با استفاده از رویکرد کیفی (تحلیل مضمون) و مصاحبه با 14 نفر از خبرگان به شیوه نمونهگیری هدفمند شامل اساتید علوم ورزشی و مدیریت ورزشی، متخصصان حوزه ورزش همگانی، خبرگان حوزه جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسی ورزش و مدیران ورزشی سازمان‌های متولی امر ورزش مانند شهرداری‌ها، فدراسیون ورزش‌های همگانی و تفریحی و فدراسیون ورزش دانشجویی به شناسایی عوامل پرداخته شد. در ادامه برای تایید مدل مفهومی برخاسته از تحقیق، از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. به منظور امکانپذیری انجام مطالعه، با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده اقدام به نمونهگیری از این جامعه شد. با توجه به نامشخص بودن تعداد حجم جامعه، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق مشخص شدند. یافتههای تحلیل مضمون نشان داد که در مجموع 51 کد باز به‌عنوان عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور وجود دارد که در 9 مضمون فرعی و 4 مضمون اصلی جای میگیرد. همچنین با توجه به نتایج مدلسازی معادلات ساختاری، مدل کیفی تحقیق تایید شد و تمامی مسیرها مثبت و معنادار بودند و از برازش مطلوبی برخوردار بود. در یک نتیجه‌گیری کلی باید گفت وجود شکاف بین نسلی سبب گردیده است تا علائق ورزشی افراد به صورت جدی متفاوت گردد؛ به صورتی که شکاف بین نسلی میتواند عاملی مهم در ایجاد اجتماع مطلوب و یا خود علتی در جهت ایجاد تضاد اجتماعی گردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Elaboration of a quantitative model of factors affecting the management of the generational gap in Iran's public sports
نویسندگان [English]
- Amir MahianJaghargh 1
- shahryar kharazian 2
- Ehsan Asadollahi 3
- meysam rezaei 4
1 Department of Physical Education, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran.
2 department of educational sciences and educational administration , mashhad branch , islamic azad university , mashhad , iran ( corresponding author)
3 Assistant Professor, Faculty Member of Sanabad Golbahar Higher Education Institute
4 department of educational sciences and educational administration , mashhad branch , islamic azad university , mashhad , iran
چکیده [English]
The study is to compile a quantitative model for factors affecting the management of the generation gap in Iranian public sport. In order to obtain a conceptual model and confirm it, first, using a qualitative approach (thematic analysis) and interviewing 14 experts in a purposive sampling method, including professors of sports science and sports management, experts in the field of public sports, experts in the field of sociology and sports sociology and sports managers of organizations in charge of sports such as municipalities, public and recreational sports federations, and student sports federations were done. Then, the structural equation modeling method was used to confirm the conceptual model derived from the research. In order to make the study feasible, a simple random sampling method was used to sample this population. Due to the uncertainty of the size of the community, a total of 384 people were identified as the research sample.
The findings of the theme analysis showed that there are a total of 51 open codes as factors affecting the management of the generation gap in public sports in the country, which are placed in 9 sub-themes and 4 main themes. Also, according to the results of structural equation modeling, the qualitative model of the research was confirmed and all paths were positive and significant and had a good fit. In a general conclusion, it should be mentioned that the existence of a generational gap has caused people's sports interests to differ seriously, so that the generational gap can be an important factor in creating a favorable society or itself a cause for social conflict.
کلیدواژه‌ها [English]
- Intergenerational Gap
- Specialized Factors
- Macro Environmental Factors
- Promotion Factors
- Management Factors
تدوین مدل کمی عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی ایران
امیر ماهیان جاغرقی[1]
شهریار خرازیان[2]
احسان اسداللهی[3]
میثم رضایی[4]
10.22034/ssys.2023.3029.3204
تاریخ دریافت مقاله: 26/07/1402
تاریخ پذیرش مقاله: 04/09/1402
مقدمه
تعهد به نسل آینده از کنفرانس استکهلم در سال 1972 به مسائل بین المللی و توسعه پایدار
[5] وارد گردید. این مفهوم بر دو پایه بنا شده است؛ اولا زندگی بشری و وابستگی بشر به منابع طبیعی زمین، از جمله فرایند اکولوژی[6] و در نتیجه وابستگی لاینفک تمام نسل ها به شرایط محیط زیست ثانیا انسان همواره در حال ایجاد تغییر در محیط خود می باشد که در نتیجه این موضوع مطرح شد که انسان های نسل حاضر، تعهدی در نگهداری از سیاره زمین برای تضمین حقوق نسل های آینده بر عهده دارند. بنابراین حقوق نسل‌های آینده سبب می گردد تا در فعالیت ها و برنامه‌ها این مساله را مدنظر قرار داد (بارتولینی و ساراسینو[7]، 2018). در مورد توجه به نسل آینده ماده 4 کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان در سال 1972، آگاهی کشورها را درباره وظیفه آنان برای حصول اطمینان از شناسایی، حمایت، حفاظت، معرفی و انتقال میراق فرهنگی و طبیعی موجود در قلمرو خود به نسل های بعدی تصریح می کند. در ادبیات مربوط به توسعه پایدار، لزوم تعهد به نسل آینده مورد توجه قرار گرفته است (جلیلی و جعفری، 1400). مفهوم توسعه پایدار با هدف ارائه راه حلهایی در مقابل الگوهای فانی زیست محیطی ، اجتماعی و اقتصادی مطرح میشود که در آن انسان را هدف نهایی توسعه قرار داده و زمینههای لازم برای زندگی پایدار مادی و معنوی را فراهم می آورد (بیلگن و ساریکایا[8]، 2018).
مشارکت ورزشی به عنوان یکی از دغدغه ها و مسائل مهم و کلیدی در هر جامعه ای مشخص می باشد و تلاش های گسترده ای در جهت بهبود آن انجام شده است (وایت[9]، 2021). بهبود مشارکت ورزشی یکی از سیاست های مهم کشورهای توسعه یافته است که به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است (مارتین[10] و همکاران، 2021). با توجه به کارکردهای ورزش در حوزه های جسمانی و روانی، می بایستی تلاشی جدی در جهت ارتقا ورزش همگانی انجام گردد (چالیپ[11] و همکاران، 2017). ورزش نقش مهمی در بهبود شاخص های سلامتی، اجتماعی و بهزیستی افراد دارد و این مساله سبب گردیده است تا تلاش جهت بهبود آن به عنوان یک هدف مهم همواره درک گردد (تکس[12] و همکاران، 2014). اگرچه مساله توسعه ورزش همگانی به صورت جدی دنبال شده است اما این مساله به صورت مناسب در تمامی گروه ها و جوامع انجام نگردیده است (نومان[13] و همکاران، 2020).
الگوهای مشارکت در فعالیت های ورزشی در کشور های مختلف متفاوت می باشد. از این رو بررسی عواملی که سبب افزایش و کاهش تعهد ورزشی افراد می گردد، می بایستی مورد بررسی قرار گیرد. گرین[14] (2018) در تحقیق خود به عوامل مربوط به مشارکت ورزشی در سطح افراد جامعه و همچنین ورزشکاران حرفه ای اشاره داشت. وی اعلام داشت که در مشارکت ورزشی افراد، سه فرایند انتخاب، جذب و ورود افراد، حفظ و نگهداری و نهایتا رشد و پیشرفت می بایستی اجرا گردد که در هر یک از این فرایند ها این امکان وجود دارد که برخی شرایط سبب گردد تا افراد از شرکت‌های فعالیت‌های ورزشی به دور شوند. مطابق با گرین (2018) اولین گام در توسعه ورزش، کشف و پی بردن به عواملی میباشد که در تصمیم‌گیری مردم جهت شرکت در فعالیت‌های ورزشی تاثیر گذار می‌باشند. این عوامل میتواند مسائل مختلفی فرد، خانوادگی و یا حتی سیستمی باشد. هنگامی که افراد در فعالیت های ورزشی جذب می شوند، نگهداری آنان مهم و ضروری به نظر می رسد. در سطح فردی مسائل مختلفی از جمله مسائل مالی، اجتماعی و مهارتی در میان افراد می تواند حتی در صورتی که آنان انگیزش مناسب را داشته باشند، سبب دور نمودن آنان از ورزش گردد. در سطح سیستمی ممکن است تعهد ورزشی افراد به واسطه برنامه ها و مربیان محدود گردد (سوتسلیفی[15] و همکاران، 2021).
در حالی که ورزش به ظاهر فوایدی متعددی برای شرکت کنندگان در سراسر جهان فراهم می سازد، اما سطح مشارکت ورزشی رو به کاهش و یا راکد رفته است(چالیپ[16]، 2017). برای تمامی افراد مشخص است که افزایش مشارکت های ورزشی در سطح جامعه می تواند سبب توسعه سلامت، مسائل اقتصادی و اجتماعی گردد (وانگ و همکاران[17]، 2004). مطالعات بسیاری نشان داده است که مشارکت های ورزشی به صورت نابرابر در گروه ها و جوامع مختلفی وجود دارد (مارتین و همکاران، 2021). تحقیقات گذشته نشان داده اند که مردان نسبت به زنان مشارکت ورزشی بیشتری دارند و یا جوانان و نوجوانان مشارکت ورزشی بیشتری نبست به افراد بزرگسال را دارا می باشد. این مساله در تحقیقات مختلفی به اثبات رسیده است اما این مساله را نمی توان در تمامی جوامع و کشورها تایید نمود (ایواساکی و همکاران[18]، 2007). یکی از مسائل مهم موجود در روند توسعه ورزش همگانی، شکاف بین نسلی می باشد. شکاف بین نسلی اشاره به اختلاف نظرها، نگرش ها و تفکرات یک نسل با نسل دیگر می باشد که این امکان وجود دارد تا سبب بروز تنش هایی در این خصوص می گردد (سوبرامانیان، 2017). شکاف نسلی به معنی وجود تفاوت های دانشی، گرایشی و رفتاری بین دو نسل جوانان و بزرگسالان به خصوص در بعد هویتی بهطور وسیع تری در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی هر جامعه ای را تحت تاثیر خود قرار می دهد. شکاف بین نسلی اگرچه امروزه بیشتر نمایان است, پدیده ای کهن و جزئی از زندگی بشر بوده است (مجلس آذر و همکاران، 1400). شکاف بین نسلی پس از توسعه تکنولوژی و تجهیزات از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. به صورتی که با کاهش رده سنی بین نسل ها، سبب گردیده است تا یک نسل با نسل قبلی و بعدی خود از تفاوت سنی کوچکی برخوردار باشد که این مساله اهمیت شکاف بین نسلی را بیش از پیش مهم تلقی نموده است (وود و همکاران، 2017). توجه به تفاوت های موجود بین نسلی می بایستی به صورت مناسب در تمامی حوزه ها مدنظر قرار گیرد. گیانکولا (2006) اشاره داشت که شکاف بین نسلی به عنوان یک مساله مهم می بایستی مورد توجه قرار گیرد تا بدین وسیله بحران های ناشی از این شکاف به صورت جدی دنبال گردد. مکفرسون (2009) اشاره داشت که عدم توجه به شکاف بین نسلی می تواند آسیب های جدی به جوامع داشته باشد.
شکاف بین نسلی به عنوان یکی از مسائل مهم در سیستم های امروزه مشخص می باشد که می تواند نقش مهم و تعیین کننده ای در مسیر مدیریت بین نسلی داشته باشد. به صورتی که شکاف بین نسلی می تواند عاملی مهم در ایجاد اجتماع مطلوب و یا خود باعث علتی در جهت ایجاد تضاد اجتماعی گردد (سوبرامانیان، 2017). مدیریت شکاف بین نسلی به عنوان یک مساله مهم می تواند نقش مهم و تعیین کننده ای در جهت ایجاد همدلی در سیستم های اجتماعی داشته باشد (وود و همکاران، 2017). در تحقیقات مختلفی شکاف بین نسلی مورد توجه قرار گرفته است. استروناچ و همکاران (2022) در تحقیق خود که با هدف زنان ورزشکار بومی استرالیا: الهام بخش نسل بعدی انجام گرفت، پس از بررسی های خود پی بردند که توسعه ورزش در میان زنان می تواند به واسطه تاثیرگذاری بر نسل های بعدی سبب ارتقا عملکرد و سلامت نسل های بعدی گردد. عبدالرازاکو[19] و همکاران (2020) پس از بررسی های خود پی بردند که شکاف بین نسلی در بهره گیری از شبکه‌های اجتماعی در خصوص مصرف زنده ورزشی کاربرد بسیاری دارد. ماک[20] (2020) در تحقیق خود که با هدف کار تیمی مجازی و تعهد به نسل آینده انجام گرفت، پس از بررسی های خود پی برد که تغییرات تکنولوژیکی موجود در سطح بین المللی به علت تغییرات در نیازهای انسان ها سبب گردیده است تا یک مساله آموزشی برای نسل فعلی و آینده را فراهم نماید. به صورتی که جهت تعهد به نسل آینده می بایستی آموزش های نرم افزاری در موسسات آموزشی به صورت مناسبی اجرایی گردد. جونز[21] و همکاران (2018) اشاره داشتند که ایجاد نمایندگی های برای نسل آینده در سطح جوامع که هدف آن نظرات بر اجرای تعهدات به نسل آینده می باشد، سبب می گردد تا فرهنگ انجام تعهدات نسبت به نسل آینده به شکل مناسبی توسعه یابد. الدی (2016) نیز پس از بررسی های خود پی برد که ایجاد برخی فشارهای سیاسی از جمله وتو در تمامی حوزه های مربوط به جوامع، سبب می گردد تا بتوان از نیروی سیاسی در جهت پاسخگویی به نیازهای مربوط به تعهدات به نسل آینده بهره کافی را برد. صفانیا و برهمند (1401) در پژوهش خود با هدف مشارکت سالمندان درفعالیت های بین نسلی فراغتی- ورزشی نشان دادند فعالیت‌های بین نسلی برای سالمندان فواید زیادی دارند از جمله بهبود شرایط فیزیکی، ذهنی، اجتماعی و شناختی در گروه سنی هدف. فناوری اطلاعات و شاخص های محیطی نیز جز عواملی هستند که موجب مشارکت بیشتر افراد سالمند در این فعالیت ها می گردند. توحیدلو (1400) به بررسی جامعه شناختی صورت بندی نسلی در جامعه ایران پرداخت و بیان کرد نسل جدید دانشگاهیان می‌توانند کانون تحلیلی جدیدتری را برای جوانان مانند سبک زندگیِ لذت‌گرا بازتولید نمایند و از هژمونی گفتمانی نسل گذشته در ارتباط با موضوع نسل‌ها فارغ شوند. ابتدایی و همکاران (1398) در تحقیق خود که با هدف علل شکاف بین نسلی در ایران امروز؛ دیدگاه فرزندان انجام گرفت، پس از بررسی های خود پی بردند که از آنجا که ارزشها به عنوان یکی از عناصرتعیین کننده نظام فرهنگی جامعه محسوب می شوند بنابراین مدیریت ارزشها بالاخص در دوران حساس نوجوانی دارای اهمیت فوق العاده است. زیرا نوجوانان بیش از هر گروه دیگر تحت تأثیر خانواده و ارزشهای حاکم بر آن می باشند. مطالعات انجام شده در حوزه شکاف بین نسلی نشان می دهد که مساله شکاف بین نسلی در تحقیقات انجام شده به صورت یک مساله مهم مدنظر قرار گرفته است اما روندهای جدی در جهت کاهش معضلات مربوط به آن به صورت عمقی و جامع مورد مطالعه قرار نگرفته است. این مساله در برخی محیط ها از جمله محیط های ورزشی کاملا مشهود می باشد. به صورتی که شکاف بین نسلی در حوزه های ورزشی به عنوان یک دغدغه و مساله مهم به صورت جدی مدنظر قرار نگرفته است. خلا تحقیقاتی در خصوص شکاف بین نسلی در ورزش و به خصوص ورزش همگانی در کشور ایران از جمله مشکلاتی می باشد که تحقیق حاضر سعی در رفع آن دارد.
امروزه ورزش همگانی در مسیر رشد و تعالی دارای انواع مختلفی می باشد و فعالیت های جدید و متنوع ای در این خصوص شکل گرفته است. فعالیت های ورزشی امروزه با توجه به علائق و خواسته های تمامی گروه ها تعیین شده است که این مساله باعث گردیده تا فعالیت های مطابق با افراد و گروه ها ایجاد شود. تنوع فعالیت های ورزشی از طرفی به علت پاسخ به نیازهای مخاطبان مناسب بوده است اما به علت عدم آشنایی اعضای خانواده با برخی از این فعالیت ها و جدیدبودن آن باعث شده است تا مشکلاتی در جهت حضور افراد در فعالیت های ورزشی شکل گیرد. از طرفی وجود شکاف بین نسلی سبب گردیده است تا علائق ورزشی افراد به صورت جدی متفاوت گردد. عدم توجه به شکاف بین نسلی در روند توسعه ورزش همگانی در تحقیقات انجام شده کاملا مشهود می باشد. به صورتی که در نسل های گذشته، وقت گذراندن و ورزش های پارکی مانند تنیس روی میز، والیبال، پیاده روی، شطرنج و ورزش های گروهی مورد استقبال بوده و افراد اوقات فراغت خود را به شکل ورزش می گذراندند، اما در نسل جدید سلیقه ها متفاوت شده است و به رفتارهای هیجان انگیز، اشتیاقی بیشتری نشان می دهند. به عبارتی امروزه در روند توسعه ورزش همگانی و ارتقا سطح مشارکت ورزشی، می بایستی به شکاف بین نسلی توجه جدی داشت. این در حالی است که خلا تحقیقاتی در خصوص بررسی ها در ارتباط با شکاف بین نسلی در روند توسعه ورزش همگانی ایران سبب گردیده است تا مشکلات جدی در این خصوص ایجاد گردد. همچنین نبود تحقیقات جامع در خصوص شکاف بین نسلی در روند توسعه ورزش همگانی ایران باعث شده است تا شواهد دقیقی در خصوص توسعه ورزش همگانی با مدیریت شکاف بین نسلی ایجاد نگردد. این مساله سبب گردیده است تا تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور به دنبال تفهیم شکاف بین نسلی است و راهکارهای مدیریت آن چه صورت می باشد؟
روش‌شناسی پژوهش
این پژوهش از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر طرح، ترکیبی و روش آن، با توجه به اینکه از قبل الگویی وجود نداشته و پژوهشگر درصدد کشف این الگو بوده است، از مدلهای ترکیبی اکتشافی متوالی (کیفی-کمی) است؛ از نظر زمانی، حال نگر و از نظر گردآوری دادهها، پیمایشی به روش مقطعی است. در تحقیق حاضر برای دستیابی به مدل مفهومی عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور و تایید آن مراحل زیر طی شد. ابتدا با استفاده از رویکرد کیفی و مصاحبه با 14 نفر از خبرگان شامل اساتید علوم ورزشی و مدیریت ورزشی (افرادی که در زمینه ورزش همگانی یا تغییر نسلی تخصص داشتند)، متخصصان حوزه ورزش همگانی، خبرگان حوزه جامعه شناسی و جامعه شناسی ورزش و مدیران ورزشی سازمان‌های متولی امر ورزش مانند شهرداری‌ها، فدراسیون ورزش‌های همگانی و تفریحی و فدراسیون ورزش دانشجویی به شیوه نمونه گیری هدفمند به بررسی عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور پرداخته شد. با توجه به اینکه در پژوهش حاضر از روش تحقیق کیفی استفاده شده است؛. در مرحله کیفی برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها از تکنیک تحلیل تم[22]، استفاده شد. تحلیل تم روشی برای تعیین، تحلیل و بیان الگوهای (تمها) موجود درون دادهها است. این روش در حداقل خود دادهها را سازمان‌دهی و در قالب جزئیات توصیف میکند. اما میتواند از این فراتر رفته و جنبه‌های مختلف موضوع پژوهش را تفسیر کند. برای مطالعه و تحلیل شکاف بین نسلی در روند توسعه ورزش همگانی ایران، محقق به شکلی مداوم و هدفمند، طی فرایند تحلیل داده ها بین کدگذاری باز و توصیفی-تفسیری حرکت کرده است. قابل ذکر است که سوالات مصاحبه شامل 7 سوال بود " به نظر شما بین نسل های مختلف کشوری در روند توسعه ورزش همگانی، شکاف وجود دارد؟ اگر از نظر شما بین نسل های مختلف کشور شکافی برای توسعه ورزش های همگانی وجود دارد، فاصله بین نسل ها و عوامل موثر بر آن را توضیح دهید؟ چه عواملی باعث ایجاد شکاف بین نسلی در روند توسعه ورزش همگانی شده است؟ به نظر شما به طور خاص چه کارکردهایی در شکاف بین نسلی در ورزش همگانی وجود دارد؟ چگونه می توان این شکاف بین نسلی (توسعه ورزش همگانی) را مدیریت کرد؟ اگر بخواهید بین کارکردهای که مطرح نمودین، اولویت بندی کنید، چه عواملی در راس هرم قرار می گیرد؟ چنان چه اگر مطلبی مهم که نیازمند توضیحاتی بیشتری است، را عنوان بفرمایید." که قبل از اقدام به انجام مصاحبه، سوالات مصاحبه توسط 5 نفر از اساتید مدیریت ورزشی از نظر اعتبار، به تایید رسید. پس از بررسی مصاحبه ها، در ابتدای کدگذاری، مقوله ها از طریق کدگذاری باز مشخص شدند و طی کدگذاری محوری، مقوله ها به یکدیگر مرتبط شدند. بعد از این که ارتباط بین مقوله ها طی کدگذاری باز و محوری شناسایی شد، طی کدگذاری انتخابی، مضمون اصلی، مضامین فرعی و ارتباط آنها یکپارچه شد تا مدل نظری ترسیم شد. در ابتدا برای کدهای باز، از تحلیل جزء به جزء استفاده شد و نکات و مضامین کلیدی هدف پژوهش کدگذاری شد؛ در بخش بعدی برای شناسایی مضامین فرعی از ایجاد رابطه بین مقوله های تولید شده (در مرحله کدگذاری باز) استفاده شد و اساس این قسمت برمبنای بسط و گسترش یکی از مقوله ها قرار گرفت؛ در نهایت به انتخاب دسته بندی اصلی، مرتبط کردن نظام مند آن با دیگر دسته بندی ها، تأیید اعتبار این روابط، و تکمیل دسته بندی هایی که نیاز به اصلاح و توسعه بیشتری دارند، پرداخته شد. در بخش دوم تحقیق برای تایید مدل مفهومی برخواسته از تحقیق از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد؛ ابزار اولیه تحقیق ساخته شد و گویه ها به سوالات و مولفه ها به متغیر تبدیل شدند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ابتدا توسط 8 نفر از اساتید مدیریت ورزشی تایید شد؛ سپس پرسشنامه در حجم جامعه آماری توزیع شد. جامعه آماری در این بخش همان طیف بالا بعلاوه کارکنان سازمان های ورزشی، متخصصان علوم ورزشی شامل فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد و دکتری (به دلیل آشنا بودن با مفاهیم تخصصی ورزش همگانی و وجود افراد از نسل های مختلف که طبعا ورزشکار نیز هستند) و سایر افراد درگیر در حوزه ورزش همگانی بودند. به منظور امکانپذیری انجام مطالعه، با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده اقدام به نمونهگیری از این جامعه شد. با توجه به نامشخص بودن تعداد حجم جامعه؛ تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق مشخص شدند. پایایی و روایی در PLS در دو بخش سنجیده می شود: الف) بخش مربوط به مدل های اندازه گیری، ب) بخش مربوط به مدل ساختاری(داوری و رضازاده، 1392). پایایی مدل اندازه گیری بوسیله ضرایب بارهای عاملی، آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی مورد ارزیابی قرار میگیرد. بارعاملی از طریق محاسبه مقدار همبستگی شاخص های یک سازه با آن سازه محاسبه می شود که اگر این مقدار برابر و یا بیشتر از مقدار 0.4 شود موید این مطلب است که واریانس بین سازه و شاخص های آن از واریانس خطای اندازهگیری آن سازه بیشتر بوده و پایایی در مورد آن سازه قابل قبول است. در خصوص هر دو فرم سؤالات(مصاحبه) و پرسشنامه نهایی جهت توزیع، روایی محتوی با استفاده از نظرسنجی از 8 نفر از اساتید، به دست آمد. بنابراین روایی محتوی ابزارهای پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. روایی واگرا و همگرا که مربوط به معادلات ساختاری است. پرسشنامه ها در بازه زمانی دو ماهه به صورت الکترونیکی و حضوری توزیع شد که بین از نیمی 70درصد پرسشنامه ها به صورت آنلاین جمع آوری شد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش از نرم افزار اسمارت پی ال اس نسخه 3 که از مزیّت هایی بالاتری نسبت به نرم افزارهای نسل اول برخوردار است، استفاده گردید. مدل سازی معادلات ساختاری با این نرم افزار نسل دوم در مقایسه با روش های نسل اول که کواریانس محور بودند دارای مزیت هایی می باشند. مهمترین دلیل برتری این روش برای داده های غیرنرمال می باشد که برخی پژوهشگران با آن رو به رو هستند و همچنین دلیل دیگر استفاده از این روش، سرو کار داشتن با مدل سازنده است.
یافتههای پژوهش
ابتدا در جدول 1 مشخصات افراد مصاحبه شونده گزارش شد.
جدول 1. ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مصاحبه‌شوندگان
|
ردیف |
حیطه تخصص |
جنسیت |
سمت و شغل |
تحصیلات |
سابقه کار |
زمان مصاحبه |
|
1 |
آسیب شناسی ورزشی |
مرد |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
15 سال |
30 دقیقه |
|
2 |
مدیریت ورزشی |
مرد |
عضو هیئت علمی |
فوق لیسانس |
20 سال |
35 دقیقه |
|
3 |
مدیریت ورزشی |
زن |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
20 سال |
30 دقیقه |
|
4 |
فیزیولوژی ورزشی |
مرد |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
25 سال |
40 دقیقه |
|
5 |
مدیریت ورزشی |
زن |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
10 سال |
25 دقیقه |
|
6 |
مدیریت ورزشی |
مرد |
عضو هیئت علمی |
فوق لیسانس |
30 سال |
25 دقیقه |
|
7 |
فیزیولوژی ورزشی |
زن |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
28 سال |
25 دقیقه |
|
7 |
جامعه شناسی ورزشی |
مرد |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
15 سال |
40 دقیقه |
|
9 |
مدیر ورزشی |
مرد |
مدیر ورزشی |
فوق لیسانس |
20 سال |
30 دقیقه |
|
10 |
محقق حوزه ورزش همکانی |
مرد |
___ |
دانشجوی دکتری |
6 سال |
40 دقیقه |
|
11 |
جامعه شناسی ورزشی |
زن |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
12 سال |
30 دقیقه |
|
12 |
رییس فدراسیون ورزش همگانی |
مرد |
رییس فدراسیون |
دکتری تخصصی |
25 سال |
25 دقیقه |
|
13 |
رییس سابق فدارسیون ورزش دانشجویی |
مرد |
مدرس دانشگاه |
دکتری تخصصی |
25 سال |
30 دقیقه |
|
14 |
مدیریت ورزشی |
مرد |
عضو هیئت علمی |
دکتری تخصصی |
10 سال |
25 دقیقه |
در جدول 2 اطلاعات جمعیت شناختی نمونه تحقیق به طور خلاصه گزارش شد.
جدول 2: ویژگی‌های جمعیت‌شناختی تکمیل‌کنندگان پرسشنامه تحقیق
|
متغیر |
ویژگی |
فراوانی |
درصد فراوانی |
|
سن |
20-25 سال 26-30 سال 31-35 سال 36-40 سال بالاتر از 40 سال |
19 116 102 69 78 |
5 30 27 18 20 |
|
تحصیلات |
دیپلم و فوق دیپلم لیسانس فوق لیسانس دکتری |
55 114 159 56 |
14 30 42 14 |
|
سمت |
کارمند ادارات ورزشی (شهرداری بخش ورزش) متخصص علوم ورزشی اعضای هیات و فدراسیون ورزش همگانی سایر |
123 142 39 80 |
32 37 10 21 |
در ادامه به بررسی و تحلیل بخش کیفی تحقیق پرداخته شد. برای انجام تحلیل‌های کیفی ابتدا سعی شد با خواندن چندباره متن مصاحبه‌های انجام شده فهمی کلی از عبارت و مفاهیم موجود در متن حاصل گردد. سپس از طریق کدگذاری باز؛ تعداد 51 کد باز در متون مصاحبه‌ها کشف و علامت‌گذاری شد، کدهای مورد نظر به 9 تم فرعی تبدیل شد و تم‌های فرعی نیز بر اساس مشابهت معنایی در 4 تم اصلی طبقه‌بندی شد، هرکدام از این 4 تم اصلی با موضوعی ویژه سروکار داشتند به عبارتی به حوزه خاصی اشاره می‌کردند. قابل‌ذکر است که در طبقه‌بندی‌های صورت گرفته (کدها به تم‌های فرعی و سپس تم‌های اصلی) هم جنبه‌های مشاهده‌پذیر و ملموس محتوای متن و هم محتوای پنهان متن در نظر گرفته شده است، جدول شماره 3 جزئیات تحلیل کیفی را نشان میدهد:
جدول 3: جزئیات کدگذاری
|
ردیف |
تم اصلی |
تم فرعی |
کد باز |
|
1 |
عوامل کلان محیطی |
فرهنگی |
1. عدم انتقال فرهنگ بین نسلی در ورزش همگانی 2. شکل گیری تنش بین فرهنگی 3. کاهش مقبولیت فرهنگی بین گروهی و فردی در ورزش همگانی 4. ممانعت از تعالی فرهنگی در ورزش همگانی 5. عدم شکل گیری میراث فرهنگی در ورزش همگانی 6. وجود تنش در پایداری فرهنگی در ورزش همگانی |
|
اجتماعی |
7. کاهش سرمایه اجتماعی در ورزش همگانی 8. جلوگیری از تحول اجتماعی در ورزش همگانی 9. عدم پویایی اجتماعی در ورزش همگانی 10. عدم بلوغ اجتماعی در ورزش همگانی 11. وجود سطح بندی اجتماعی در ورزش 12. ممانعت از ترکیب بین نسلی در ورزش |
||
|
2 |
عوامل تخصصی |
ورزشی |
13. وقت کافی گذاشتن برای توسعه ورزش همگانی 14. توسعه رشته های جدید مفرح در ورزش همگانی 15. مخدوش شدن فرایند استعدادیابی در ورزش همگانی 16. عدم جذب تمامی گروه ها در ورزش همگانی 17. عدم شکل گیری تنوع در مخاطبان ورزش همگانی 18. عدم یکپارچگی در ورزش همگانی 19. عدم استفاده از تمامی ظرفیت ها در ورزش همگانی 20. جذاب، متنوع و به روز کردن ورزش های همگانی 21. تسهیل دسترسی به استفاده از وسایل ورزش عمومی |
|
فردی |
22. تببین تفکر فردگرایی به جای گروهی در نسل جدید 23. جلوگیری از حضور افراد ناکارآمد در ورزش 24. به حاشیه رفتن برخی افراد در حوزه ورزش همگانی 25. نادیده گرفتن توانایی های ورزشی افراد 26. وجود تنش بین نسلی در ورزش همگانی |
||
|
3 |
عوامل مدیریتی
|
برنامه ریزی |
27. وجود مدیران متخصص در راس ورزش همگانی 28. مدیریت رسانه به دلیل جذابیت بیشتر رسانه ها نسبت به قبل 29. برنامه ریزی برای سطح سواد خانواده ها 30. از بین بردن موازی کاری در مدیریت ورزش همگانی 31. بهره گیری از تورهای گردشگری با الگوبرداری از کشورهای موفق |
|
آموزشی |
32. برگزاری همایش های عمومی با حضور افراد مختلف سنی 33. تربیت نسل ها زیر نظر مربیان متعهد و مجرب 34. ساخت انیمیشن های آموزشی و موثر در تببین تفکر ورزش همگانی 35. برپایی کارگاه های دانش افزایی اعضای هیات ورزش همگانی 36. ایجاد شرایط برای ارتباط بین مدارس و مراکزمختلف به منظور آشناسازی با اهداف ورزش همگانی |
||
|
سیاست گذری برای هم افزایی نسلی |
37. تعامل ارگان ها و ادارات مختلف در اجرای برنامه های ورزش همگانی 38. حمایت سطوح بالای مدیریت ورزشی استان ها 39. سیاست گذاری وزارت آموزش و پرورش در بحث ورزش دانش آموزی 40. ایجاد فضاهای ورزش همگانی برای مشارکت همرمان افراد از نسل های مختلف 41. توجه و برنامه ریزی بر اساس سلایق نسل جدید در ساخت اماکن ورزشی همگانی 42. استفاده از افراد جوان وخلاق در کادر هیات 43. استفاده از اتاق فکر برای هم اندیشی های خلاقانه تر 44. انتخاب نیروی کار جوان، با انگیزه و آشنا به تفکرات نسل جدید |
||
|
4 |
عوامل ترویجی |
تبلیغات و رسانه |
45. استفاده و بهره برداری درست از اینترنت 46. پشتیبانی از طریق رسانه های قوی به خصوص فضای مجازی 47. همسو کردن نگرش های جوانان و والدین با فرهنگ سازی رسانه ای 48. استفاده از ابزارهای تبلیغاتی محیطی |
|
مالی و اقتصادی |
49. اعتبار و بودجه کافی برای آموزش و اجرای برنامه های همگانی 50. نگاه اقتصادی مردم به ورزش 51. پوشش مالی و تعیین بودجه برای از بین بردن معضلات |
با توجه به ایجاد تم‌های فرعی و اصلی در این مرحله شبکه مضامین بین مفاهیم شناسایی شده ترسیم شد، شبکه مضامین ارتباط میان مفاهیم مختلف شناسایی شده را نشان میدهد و به شناخت الگوهای موجود در دادهها کمک می‌نماید، شکل 1 شبکه تماتیک را نشان میدهد:
شکل 1: شبکه مضامین مستخرج از داده‌های کیفی
مدلسازی معادلات ساختاری
در این بخش پایایی مدل با سه شاخص ضریب آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و مجذور واریانس استخراج شده ارزیابی شد. سپس روایی همگرا با استفاده از متوسط واریانس استخراج شده[23] تحلیل شد و روایی واگرا نیز به روش فورنل – لارکر بررسی شد.
جدول4. بررسی شاخص های روایی و پایایی سازه تحقیق
|
سازه |
آلفای کرونباخ |
پایایی ترکیبی |
مجذور واریانس استخراج شده AVE |
|
آموزشی |
763/0 |
820/0 |
584/0 |
|
اجتماعی |
870/0 |
902/0 |
607/0 |
|
برنامه ریزی |
743/0 |
880/0 |
567/0 |
|
تبلیغات و رسانه |
857/0 |
903/0 |
700/0 |
|
شکاف بین نسلی |
760/0 |
777/0 |
575/0 |
|
فردی |
863/0 |
901/0 |
647/0 |
|
فرهنگی |
860/0 |
894/0 |
587/0 |
|
مالی و اقتصادی |
851/0 |
910/0 |
771/0 |
|
هم افزایی نسلی |
844/0 |
878/0 |
503/0 |
|
ورزشی |
810/0 |
851/0 |
597/0 |
بر اساس نتایج آزمون در جدول بالا میزان آلفای کرونباخ بالاتر از 7/0 است که ثبات درونی بالای پرسشنامه را نشان میدهد. ضریب دیلون- گلد اشتاین یا پایایی ترکیبی (شاخص سازگاری درونی مدل اندازهگیری) سازه‌ها میباشد که باید بیشتر از 7/0 باشد. مقادیر بدست آمده برای این شاخص‌ها نیز حاکی از پایایی قابل قبول مدل تحقیق حاضر میباشد. همچنین برای بررسی روایی همگرا از شاخص متوسط واریانس استخراج شده (AVE) استفاده شد. مقادیر بالای 5/0 در این بخش قابل قبول است.
دو روش رایج برای اندازه گیری روایی تفکیکی[24] یا افتراقی در نرم افزار اسمارت پی.ال.اس نسخه 3 عبارتند از: 1) تفسیر ماتریس فورنل و لارکر [25] شایان ذکر است که شاخص دیگر، روایی تفکیکی یا افتراقی بر اساس ماتریس فورنل و لارکر است. بارهای عاملی متقاطع[26]: روایی افتراقی را از طریق ماتریس دیگری نیز بررسی می کنند و آن بارهای عاملی متقاطع است؛ یعنی وقتی به جدول خروجی نرم افزار نگاهی می اندازیم، باید مقدار همبستگی گویه های یک سازه با مقدار همبستگی گویه های آن سازه با سازه های دیگر، بیشتر باشد. ولی با توجه به مقالات متعدد، گزارش مقادیر ماتریس فورنل و لارکر برای روایی افتراقی کفایت می کند.
جدول 5. نتایج آزمون فورنل – لارکر
|
سازه |
آموزشی |
اجتماعی |
برنامه ریزی |
تبلیغات و رسانه |
شکاف بین نسلی |
فردی |
فرهنگی |
مالی و اقتصادی |
هم افزایی نسلی |
ورزشی |
|
آموزشی |
807/0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
اجتماعی |
579/0 |
802/0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
برنامه ریزی |
686/0 |
779/0 |
831/0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
تبلیغات و رسانه |
648/0 |
697/0 |
526/0 |
837/0 |
|
|
|
|
|
|
|
شکاف بین نسلی |
370/0 |
744/0 |
710/0 |
365/0 |
759/0 |
|
|
|
|
|
|
فردی |
482/0 |
482/0 |
446/0 |
279/0 |
270/0 |
804/0 |
|
|
|
|
|
فرهنگی |
520/0 |
385/0 |
471/0 |
768/0 |
425/0 |
309/0 |
766/0 |
|
|
|
|
مالی و اقتصادی |
628/0 |
719/0 |
671/0 |
245/0 |
444/0 |
290/0 |
750/0 |
878/0 |
|
|
|
هم افزایی نسلی |
696/0 |
745/0 |
666/0 |
758/0 |
324/0 |
360/0 |
611/0 |
765/0 |
709/0 |
|
|
ورزشی |
558/0 |
634/0 |
650/0 |
695/0 |
406/0 |
462/0 |
563/0 |
741/0 |
622/0 |
630/0 |
برای ارزیابی مدل درونی یا مدل ساختاری، شاخصهای متعددی وجود دارد که از جمله میتوان به ضریب تعیین (R2) (F2) و ضرایب مسیر اشاره کرد. ضریب تعیین یک معیار اساسی برای ارزیابی متغیرهای مکنون درونزا میباشد. مقادیر R2 برابر 17/0 و 52/0 در مدل های مسیری PLS به ترتیب ضعیف و قابل توجه توصیف میشود. براساس نظر کوهن (۱۹۸۸) میزان شاخص F2 به ترتیب 02/0 (ضعیف) 15/0(متوسط) و 35/0 (قوی) میباشد. اگر این شاخص بین 02/0 تا 15/0 باشد، قدرت پیش‌بینی پایینی دارد. اگر مقدار شاخص اندازه اثر بین 15/0 تا 35/0 ، قدرت پیش‌بینی متوسطی دارد. در نهایت اگر شاخص اندازه اثر بیش از 35/0 باشد، قدرت پیش‌بینی بالا دارد. بر اساس نتایج در جدول زیر، ضریب تعیین برای تمام متغیرهای درونزا مقدار قابل قبول است که کیفیت مدل ساختاری را نشان میدهد.
جدول6. ضریب تعیین متغیرهای درونزای تحقیق
|
متغیرهای درونزا |
آموزشی |
اجتماعی |
برنامه ریزی |
تبلیغات و رسانه |
فردی |
فرهنگی |
مالی و اقتصادی |
هم افزایی نسلی |
ورزشی |
|
R Square |
237/0 |
332/0 |
299/0 |
233/0 |
273/0 |
281/0 |
297/0 |
305/0 |
365/0 |
جدول7. مقدار شاخص (F2) کوهن برای متغیرهای برون زای تحقیق
|
متغیرها |
آموزشی |
اجتماعی |
برنامه ریزی |
تبلیغات و رسانه |
فردی |
فرهنگی |
مالی و اقتصادی |
هم افزایی نسلی |
ورزشی |
|
شکاف بین نسلی |
159/0 |
303/0 |
249/0 |
154/0 |
179/0 |
220/0 |
246/0 |
317/0 |
298/0 |
در مورد ضریب مسیر که معادل بتای استاندارد شده در رگرسیون است، مقادیر کمتر از 3/0 ضعیف، بین 3/0 تا 6/0 متوسط و از 6/0 به بالا خوب تفسیر میشود. معنی‌داری ضریب مسیر به روش BT و بوسیله بررسی شاخص t مشخص میشود، به طوریکه مقادیر t بالاتر از 96/1 معنی‌دار در نظر گرفته میشود.
جدول8. ضرایب مسیر مدل ساختاری و اثر کل متغیرها
|
مسیر |
ضریب اثر استاندارد |
t-value |
تفسیر |
|
شکاف بین نسلی به فرهنگی |
425/0 |
574/7 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به اجتماعی |
482/0 |
441/9 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به ورزشی |
406/0 |
866/6 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به فردی |
270/0 |
858/3 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به برنامه ریزی |
446/0 |
153/2 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به آموزشی |
370/0 |
768/6 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به هم افزایی نسلی |
324/0 |
720/4 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به تبلیغات و رسانه |
365/0 |
126/6 |
معنی دار |
|
شکاف بین نسلی به مالی و اقتصادی |
444/0 |
671/7 |
معنی دار |
شاخص های برازش مدل
از دو شاخص SRMR و NFI برای بررسی برازش مدل تحقیق استفاده شد. . هرچه این معیار به صفر نزدیکتر باشد نیکوئی برازش مدل بالاتر است. شاخص ریشه میانگین مربعات باقیمانده استانداردشده SRMR در مطالعات جدیدتر پیشنهاد گردید. اگر مقدار این شاخص کمتر از 05/0 باشد مناسب است. شاخص NFI که شاخص بنتلر-بونت[27] یا هم نامیده میشود برای مقادیر بالای 9/0 قابل قبول و نشانه برازندگی مدل است.
جدول 9: شاخصهای برازش مدل
|
|
مدل اشباع |
مدل تخمینی |
|
SRMR |
039/0 |
041/0 |
|
NFI |
93/0 |
91/0 |
شکل 2: مدل تحقیق در حالت تخمین استاندارد
شکل 3: مدل تحقیق در حالت شاخص تی
بحث و نتیجه‌گیری
هدف پژوهش حاضر تدوین مدل کمی عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی ایران بود. از این رو ابتدا به شناسایی عوامل پرداخته شد و بعد از آن با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری، به بررسی مدل مفهومی تحقیق پرداخته شد. یافته های تحلیل تم نشان داد که 51 کد باز به عنوان عوامل موثر بر مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی وجود دارد. کدهای مورد نظر به 9 تم فرعی تبدیل شد و تم‌های فرعی نیز بر اساس مشابهت معنایی در 4 تم اصلی طبقه‌بندی شد. اولین تم اصلی شناسایی شده عوامل کلان محیطی بودند که خود دارای دو عامل فرهنگی و اجتماعی بود. این یافته با پژوهش یوسفیان (1400) همسو بود. وی مسائل فرهنگی و اجتماعی را به عنوان یکی از چالش های اصلی و کلی پیش روی توسعه ورزش همگانی شناسایی کردند. اولین عامل کلان محیطی به فرهنگ اشاره دارد. فرهنگ و مسائل هنجاری یک جامعه، نقش انکار ناپذیری در رفتارهای نسل های گذشته، حال و آینده داشته است و بسیاری از رفتارهای مردم تحت تاثیر فرهنگ شکل گرفته. به همین دلیل در شکاف بین نسلی در ورزش همگانی نیز مسئله فرهنگ کاملا مشهود خواهد بود. از مهمترین فاکتورهای فرهنگی در مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی می توان به عدم انتقال فرهنگ بین نسلی در ورزش همگانی، شکل گیری تنش بین فرهنگی، کاهش مقبولیت فرهنگی بین گروهی و فردی در ورزش همگانی، ممانعت از تعالی فرهنگی در ورزش همگانی، عدم شکل گیری میراث فرهنگی در ورزش همگانی و تنش در پایداری فرهنگی در ورزش همگانی اشاره کرد. در پژوهش های هدایتی (1399) و عیوضی (1394) به نقش فرهنگ در توسعه ورزش همگانی اشاره کرده بودند که با این نتیجه همسو بود. همچنین جونز و همکاران (2018) اشاره داشتند که ایجاد نمایندگی های برای نسل آینده در سطح جوامع که هدف آن نظرات بر اجرای تعهدات به نسل آینده می باشد، سبب می گردد تا فرهنگ انجام تعهدات نسبت به نسل آینده به شکل مناسبی توسعه یابد. دومین عامل کلان محیطی مربوط به مسائل اجتماعی بود. روکساس (2020) در تحقیق خود توجه به نسل آینده را از منظر رهبری و اجتماعی مدنظر قرار داد و با هدف توسعه رهبری با تاکید بر مسائل اجتماعی برای نسل های آینده مشخص نمود که تربیت رهبران و مدیران می تواند یکی از اقدامات عملی در جهت ایجاد یک میراث گرانبها برای نسل بعدی باشد. شکاف بین نسلی به عنوان یکی از مسائل مهم در سیستم های امروزه مشخص می باشد که می تواند نقش مهم و تعیین کننده ای در مسیر مدیریت بین نسلی داشته باشد. به صورتی که شکاف بین نسلی می تواند عاملی مهم در ایجاد اجتماع مطلوب و یا خود باعث علتی در جهت ایجاد تضاد اجتماعی گردد. این مطالب نشان می دهد که عوامل اجتماعی در مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی اثرگذار است. از مهمترین گویه های این عامل می توان به کاهش سرمایه اجتماعی در ورزش همگانی، جلوگیری از تحول اجتماعی در ورزش همگانی، عدم پویایی اجتماعی در ورزش همگانی، عدم بلوغ اجتماعی در ورزش همگانی، کاهش سطح بندی اجتماعی در ورزش و ممانعت از ترکیب بین نسلی در ورزش اشاره کرد.
دومین مضمون اصلی شناسایی شده مدیریت بین نسلی در ورزش همگانی کشور، عوامل تخصصی بود که خود شامل دو مضمون فرعی عوامل ورزشی و عوامل فردی بود. عوامل ورزشی مشخص می کنند که برای مدیریت بین نسلی در ورزش همگانی کشور در قدم اول باید به مفاهیمی اشاره کرد که ورزش همگانی را تقویت بخشد و سعی کند تا از طریق فعالیت های ورزشی، شکاف نسلی به وجود آمده را از بین ببرد یا کاهش دهد. این نتیجه منطقی نیز به نظر می رسد؛ زیرا شکاف بین نسلی که در ورزش همگانی به وجود آمده به دلایل متفاوتی ایجاد شده است و یکی از مهمترین آنها، تغییرسلیقه نسل جدید به ورزش های شادتر و هیجان انگیزتر است. از همین رو عامل ورزش در مدیریت بین نسلی اثرگذار است. گویه های زیادی در این عامل شناسایی شدند که شامل وقت کافی گذاشتن برای توسعه ورزش همگانی، توسعه رشته های جدید مفرح در ورزش همگانی، مخدوش شدن فرایند استعدادیابی در ورزش همگانی، عدم جذب تمامی گروه ها در ورزش همگانی، عدم شکل گیری تنوع در مخاطبان ورزش همگانی، عدم یکپارچگی در ورزش همگانی، عدم استفاده از تمامی ظرفیت ها در ورزش همگانی، جذاب، متنوع و به روز کردن ورزش های همگانی و تسهیل دسترسی به استفاده از وسایل ورزش عمومی می باشد. عامل دیگری که به مسائل تخصصی مربوط می شود، عامل فردی است. عامل فردی به طور خاص اشاره می کند که تفکر فردگرایی در نسل جدید نفوذ بیشتری دارد و کار گروهی و تیمی به اندازه گذشته جایگاهی برای آنها ندارد، در صورتیکه در نسل قدیم، ورزش های همگانی نیز به همانطور که از اسم آن بر می آید توسط گروه های مختلف انجام می شد. از این رو فردگرایی یک معضل جدی در مدیریت بین نسلی می باشد. علاوه بر این در این عامل، باید از حضور افراد ناکارآمد در حوزه ورزش همگانی جلوگیری کرد، از حاشیه رفتن برخی افراد اجتناب کرد، توانایی های ورزشی افراد را نادیده نگرفت و وجود تنش بین نسلی در ورزش همگانی را به حداقل رساند. جونز و همکاران (2018) در تحقیق خود که با عنوان "نمایندگی نسل های آینده در بریتانیا" انجام گرفت، پس از بررسی های خود که حاصل مطالعات طبیقی از برخی کشورهای دیگر بود پی بردند که ایجاد نمایندگی های برای نسل آینده در سطح جوامع که هدف آن نظرات بر اجرای تعهدات به نسل آینده می باشد، سبب می گردد تا فرهنگ انجام تعهدات نسبت به نسل آینده به شکل مناسبی توسعه یابد. آنان در تحقیق حاضر سیاست ها، اهداف و استراتژی هایی در جهت دستیابی به این مهم مشخص و معرفی نمودند و نقش عوامل فردی را بسیار با ارزش تلقی کردند.
سومین مضمون اصلی شناسایی شده، عوامل مدیریتی بود. رضایی و همکاران (1401) در تحقیق خود که با هدف بررسی نقش عوامل مدیریتی در ارتقاء و توسعه ورزش همگانی (مطالعه موردی شهر زابل) انجام گرفت، پس از بررسی های خود پی بردند که با توجه به نقش و اهمیت عوامل مدیریتی در رغبت مردم به ورزش همگانی به همراه برنامه ریزی مدون، و هماهنگ، تنظیم و تدوین یک برنامه راهبردی و جامع، ارائه راهکارها و برنامه هایی برای توجیه سیاست گذاران، در خصوص پرداختن به ورزش، ترویج و تقویت نشاط و امید از طریق تعمیم ورزش همگانی و دیگر عوامل این نتیجه قابل توجیه می باشد. بدون شک در مدیریت بین نسلی در ورزش همگانی کشور، باید به مسائل مدیریتی نیز اشاره کرد. اولین مضمون فرعی به برنامه ریزی اشاره دارد. بدون برنامه ریزی نمی توان شکاف بین نسلی به وجود آمده در ورزش همگانی را از بین یا کاهش داد. به همین دلیل مولفه برنامه ریزی اشاره به افق بلندمدتی دارد که در سایه آن می توان از شکاف بین نسلی به بهترین شکل نیز استفاده نمود. از مهمترین گویه های این مولفه می توان به وجود مدیران متخصص در راس ورزش همگانی، مدیریت رسانه به دلیل جذابیت بیشتر رسانه ها نسبت به قبل، برنامه ریزی برای سطح سواد خانواده ها، از بین بردن موازی کاری در مدیریت ورزش همگانی و بهره گیری از تورهای گردشگری با الگوبرداری از کشورهای موفق اشاره کرد. از این رو ماک (2020) در تحقیق خود پس از بررسی ها پی برد که تغییرات تکنولوژیکی موجود در سطح بین المللی به علت تغییرات در نیازهای انسان ها سبب گردیده است تا یک مساله آموزشی برای نسل فعلی و آینده را فراهم نماید. به صورتی که جهت تعهد به نسل آینده می بایستی برنامه ریزی مناسبی صورت بگیرد تا شکاف های به وجود آمده مدیریت شوند و بتوان به نحو مطلوب از تفاوت های نسلی استفاده نمود. دومین مضمون فرعی، عامل آموزشی بود. گارسیا و همکاران (2019) در تحقیق خود که با هدف بهبود تعامل نسل های آینده انجام گرفت، پس از بررسی های خود پی بردند که آموزش های انجام شده از سوی والدین و همچنین رفتارهای آنان نقش مهمی در نهادینه سازی تعامل نسل های آینده دارد. کروسویت (2020) نیز نشان داد که به علت عدم شناخت نسبت به نسل آینده، یادگیری در این خصوص نقش مهم و اساسی را دارا می باشد. این یافته ها نشان می دهد که مسئله آموزش در مفاهیم بین نسلی نقش ویژه ای دارد. از این رو برای مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور باید همایش های عمومی با حضور افراد مختلف سنی برگزار کرد، نسل های جوان را زیر نظر مربیان متعهد و مجرب تربیت و آموزش داد، حتی می توان از ابزارهای رسانه ای و ساخت انیمیشن های آموزشی و موثر برای تببین بیشتر تفکر ورزش استفاده نمود، کارگاه های دانش افزایی برای اعضای هیات های ورزش همگانی برگزار کرد و در نهایت شرایط را برای ارتباط بین مدارس و مراکزمختلف به منظور آشناسازی با اهداف ورزش همگانی ایجاد نمود. سومین مضمون فرعی که دارای گویه های زیادی نیز می باشد، سیاست گذاری برای هم افزایی نسلی است. الدی (2016) نیز نشان داد که ایجاد برخی فشارهای سیاسی از جمله قوانین از جمله وتو در تمامی حوزه های مربوط به جوامع، سبب می گردد تا بتوان از نیروی سیاسی در جهت پاسخگویی به نیازهای مربوط به تعهدات به نسل آینده بهره کافی را برد. این مولفه می تواند نقش به سزایی در مدیریت موثر شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور داشته باشد زیرا باعث می شود که نسل جدید و قدیم با یکدیگر ارتباطات قوی تری ایجاد نمایند. از مهمترین گویه های این مولفه می توان به تعامل ارگان ها و ادارات مختلف در اجرای برنامه های ورزش همگانی، حمایت سطوح بالای مدیریت ورزشی استان ها، سیاست گذاری وزارت آموزش و پرورش در بحث ورزش دانش آموزی، ایجاد فضاهای ورزش همگانی برای مشارکت همرمان افراد از نسل های مختلف، توجه و برنامه ریزی بر اساس سلایق نسل جدید در ساخت اماکن ورزشی همگانی، استفاده از افراد جوان وخلاق در کادر هیات، استفاده از اتاق فکر برای هم اندیشی های خلاقانه تر و انتخاب نیروی کار جوان، با انگیزه و آشنا به تفکرات نسل جدید اشاره کرد.
در نهایت آخرین مضمون اصلی شناسایی شده، اشاره به عوامل ترویجی دارد. برای مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور، علاوه بر مطالب قبلی (کلان محیطی، مدیریتی و تخصصی) نیازمند مسائلی هستین تا به ترویج و ترفیع ورزش همگانی در بین نسل های مختلف جامعه بپردازد. دو مضمون فرعی در اینجا وجود دارد. ابتدا تبلیغات و رسانه است. آرامی و قدرت نما (1401) در تحقیق خود که با هدف شناسایی و اولویت بندی رسانه های جمعی موثر بر توسعه ورزش همگانی استان فارس انجام گرفت، پس از بررسی های خود پی بردند که مولفه انعکاس برنامه های ورزشی مختلف از طریق رسانه صوتی وتصویری، پوشش مسابقات مختلف ورزشی توسط شبکه استانی، ساخت میان برنامه، پویانمایی و زیرنویس در راستای افزایش آگاهی ورزشی شهروندان، ترویج فرهنگ الگوهای صحیح ورزشی و سلامتی و آموزش عمومی روش ها و اصول صحیح ورزش به ترتیب پنج عامل برتر بود. این تحقییق همسو با یافته های پژوهش حاضر است. زیرا به وسیله تبلیغات موثر می توان به توسعه ورزش همگانی در بین تمامی نسل ها پرداخت. از این رو باید بهره برداری درستی از اینترنت و فضای مجازی کرد، از طریق رسانه های قوی به خصوص فضای مجازی از ورزش همگانی پشتیبانی کرد، با فرهنگ سازی رسانه ای، نگرش های جوانان و والدین را همسو کرد و از ابزارهای تبلیغاتی محیطی نیز بهره گرفت. عامل مالی و اقتصادی نیز مضمون فرعی دیگر بود. چراغ بیرجندی و فتاده (1400) پس از بررسی های خود پی بردند که عوامل اقتصادی و حمایت های مالی موتور محرکه توسعه ورزش همگانی استان خرسان جنوبی بوده و با توجه به عوامل تاثیرگذار در بخش فرهنگی و اجتماعی، بخش داوطلبی ورزش، تبلیغات و روش های ترویجی ورزش، سیستم های اطلاعاتی در ورزش می توان در جهت توسعه ورزش همگانی استان خراسان جنوبی امیدوار بود. می توان ادعا نمود که درست است بخش ورزش همگانی برای مسائل مالی و درآمدزایی ایجاد نمی شود، اما بدون توجه به بودجه ومسائل مالی نمی توان به مدیریت شکاف بین نسلی پرداخت. از این رو باید اعتبار و بودجه کافی برای آموزش و اجرای برنامه های همگانی وجود داشته باشد، نگاه اقتصادی مردم به ورزش را کاهش داد و پوشش مالی و تعیین بودجه برای از بین بردن معضلات شکاف بین نسلی را مورد بررسی قرار داد.
با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار اسمارت پی ال اس، نتایج حاکی از برازش مناسب مدل تحقیق را دادند که در ادامه پیرامون مدل تحقیق بحث و نتیجه گیری می شود. برای ارزیابی مدل ساختاری باید ضرایب مسیرها را بررسی کرد که بحث و تحلیل در مورد مدل تحقیق، حول محور این موضوع می چرخد. یافته های ضریب مسیر نشان داد که تمامی مسیرها مثبت و معنادار هستند و تمامی مولفه های شناسایی شده در مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی کشور نقش به سزایی دارند. از این رو یافته های بخش کیفی تحقیق تایید شد. در یک نتیجه گیری کلی باید ذکر کرد که مدیریت شکاف بین نسلی در ورزش همگانی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است زیرا شکاف بین نسلی به عنوان یکی از مسائل مهم در سیستم های امروزه مشخص می باشد که می تواند نقش مهم و تعیین کننده ای در مسیر مدیریت بین نسلی داشته باشد. به صورتی که شکاف بین نسلی می تواند عاملی مهم در ایجاد اجتماع مطلوب و یا خود باعث علتی در جهت ایجاد تضاد اجتماعی گردد. مدیریت شکاف بین نسلی به عنوان یک مساله مهم می تواند نقش مهم و تعیین کننده ای در جهت ایجاد همدلی در سیستم های اجتماعی داشته باشد. مطالعات انجام شده در حوزه شکاف بین نسلی نشان می دهد که مساله شکاف بین نسلی در تحقیقات انجام شده به صورت یک مساله مهم مدنظر قرار گرفته است اما روندهای جدی در جهت کاهش معضلات مربوط به آن به صورت عمقی و جامع مورد مطالعه قرار نگرفته است. این مساله در برخی محیط ها از جمله محیط های ورزشی کاملا مشهود می باشد. خلا تحقیقاتی در خصوص شکاف بین نسلی در ورزش و به خصوص ورزش همگانی در کشور ایران از جمله مشکلاتی می باشد که تحقیق حاضر سعی در رفع آن شد. امروزه ورزش همگانی در مسیر رشد و تعالی دارای انواع مختلفی می باشد و فعالیت های جدید و متنوع ای در این خصوص شکل گرفته است. فعالیت های ورزشی امروزه با توجه به علائق و خواسته های تمامی گروه ها تعیین شده است که این مساله باعث گردیده تا فعالیت های مطابق با افراد و گروه ها ایجاد شود. تنوع فعالیت های ورزشی از طرفی به علت پاسخ به نیازهای مخاطبان مناسب بوده است اما به علت عدم آشنایی اعضای خانواده با برخی از این فعالیت ها و جدیدبودن آن باعث شده است تا مشکلاتی در جهت حضور افراد در فعالیت های ورزشی شکل گیرد. از طرفی وجود شکاف بین نسلی سبب گردیده است تا علائق ورزشی افراد به صورت جدی متفاوت گردد.
مهمترین محدودیت این پژوهش میتوان عدم تمایل برخی صاحب نظران و مدیران حوزه ورزش همگانی به انجام مصاحبه اشاره کرد. همچنین پیشنهادات زیر نیز میتواند در جهت هدف پژوهش نیز کاربردی باشد:
- با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد تا با جذاب سازی فعالیت های ورزش همگانی به واسطه نیازسنجی در خصوص توسعه ورزش همگانی؛ شرایطی جهت کاهش شکاف بین نسلی در ورزش همگانی به واسطه تدارک برنامه های ورزشی ویژه هر گروه را فراهم نمود.
- با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد تا با بهبود تنوع نژادی در ورزش همگانی؛ ضمن غربال گری اجتماعی جهت پوشش سراسری ورزش همگانی؛ شرایطی جهت شناسایی افراد غیرفعال در ورزش همگانی در جهت ایجاد یکپارچگی اجتماعی را فراهم نمود.
- با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد تا با ایجاد مراکز و محیط های ویژه بانوان در ورزش همگانی و همچنین کشف تنش های بین نسلی موجود در ورزش همگانی؛شرایطی جهت کاهش شکاف بین نسلی در ورزش همگانی را فراهم نمود.
- با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد تا با آموزش ورزش همگانی ویژه تمامی گروه ها به پاسخگویی در خصوص نیازهای نسلی در ورزش همگانی را فراهم نمود. با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد تا با آموزش کاهش فاصله بین نسلی در ورزش همگانی به واسطه ایجاد اهداف یکسان؛ شرایطی جهت کاهش شکاف بین نسلی در ورزش همگانی را فراهم نمود.
- با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می گردد تا با نبود تبعیض جنسیتی در زیرساخت های ورزش همگانی؛ شرایطی جهت بهره گیری از تمامی ظرفیت های اجتماعی در حوزه ورزش همگانی را فراهم نمود.
منابع
- Abdourazakou, Y., Deng, X. N., & Abeza, G. (2020). Social media usage during live sport consumption: Generation gap and gender differences among season ticket holders. International Journal of Sport Communication, 13(4), 696-718.
- Aldy, J. E. (2016). Mobilizing political action on behalf of future generations. The Future of Children, 157-178.
- Arami, Arman and Ghadrat Nama, Akbar, (2022), identification and prioritization of effective mass media on the development of public sports in Fars province, the first national conference of applied studies in the promotion and development of sports sciences, Shiraz
- Bartolini, S., & Sarracino, F. (2018). Do people care about future generations? Derived preferences from happiness data. Ecological Economics, 143, 253-275
- Bilgen, S., & Sarıkaya, İ. (2018). Energy conservation policy and environment for a clean and sustainable energy future. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 13(3), 183-189.
- Chalip, L., Green, B. C., Taks, M., & Misener, L. (2017). Creating sport participation from sport events: Making it happen. International journal of sport policy and politics, 9(2), 257-276.
- Cheragh Birjandi, K. Fetadeh, S. (2021). Q analysis in the development of public sports in South Khorasan province (with a social marketing approach). Management and organizational behavior in sports, 10(3), 65-81.
- Ebtedayi, Majid and Arab, Zahra and Jafarzadeh, Shabbo. (2018). The causes of the generation gap in Iran today; Children's perspective, the first international conference on religion, spirituality and quality of life, Mashhad.
- Garcia, P. R. J. M., Sharma, P., De Massis, A., Wright, M., & Scholes, L. (2019). Perceived parental behaviors and next-generation engagement in family firms: A social cognitive perspective. Entrepreneurship Theory and Practice, 43(2), 224-243
- Giancola, F. (2006). The generation gap: More myth than reality. People and strategy, 29(4), 32.
- Green, H., Broun, P., Cook, D., Cooper, K., Drewnowski, A., Pollard, D., ... & Roulin, A. (2018). Healthy and sustainable diets for future generations. Journal of the Science of Food and Agriculture, 98(9), 3219-3224.
- Hedayati, F. (2020). Education understand passion, enthusiasm, agility, dynamics, ethics. Color, motivation, hope, move which is late tomorrow .... New Approach in Educational Sciences, 2(1), 69-77.
- Iwasaki, Y., Nishino, H., Onda, T., & Bowling, C. (2007). Research reflections leisure research in a global world: Time to reverse the western domination in leisure research?. Leisure Sciences, 29(1), 113-117.
- Jalili, A., & Jafari, M. (2021). "Success or failure in wealth creation" This is the main story.\Strategic Goal Setting in Climate Change. Iran Nature, 6(3), 142-142.
- Jones, N., O’Brien, M., & Ryan, T. (2018). Representation of future generations in United Kingdom policy-making. Futures, 102, 153-163.
- Maak, K. (2020). Virtual teamwork and the future generation: The challenges of teaching intercultural and virtual competences. In Challenges and opportunities in global approaches to education (pp. 20-34). IGI Global.
- Majlesazar M, ghaffari K, nateghi F. (2021). Design and validation of parental education model based on Islamic lifestyle to reduce the intergenerational gap. Journal of Psychological Science. 20(100), 609-620.
- Martin, E. M., True, L., Pfeiffer, K. A., Siegel, S. R., Branta, C. F., Wisner, D., ... & Seefeldt, V. (2021). An examination of sport participation tracking and adult physical activity for participants of the Michigan State University motor performance study. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 25(1), 35-42.
- Newman, T. J., Magier, E., Kimiecik, C., & Burns, M. (2021). The relationship between youth sport participation and aggressive and violent behaviors: A scoping review of the literature. Journal of the Society for Social Work and Research, 12(2), 371-389.
- Rezaei, Morteza, Hajipour, Hojjat, Glovi, Tayyaba, (2022), investigating the role of management factors in the promotion and development of public sports (case study of Zabul city), the first national conference of sports management with an organizational health approach, Ardabil
- Roxas, E. M. (2020). Servant Leadership To Greatness: Challenge To Lead Leaders Of Future Generation. International Journal of Advanced Research and Publications, 4 (4), 80-85.
- Safania, Barhamand, & Reha. (2022). Participation of the elderly in intergenerational leisure-sports activities. Knowledge management in sports, 3(2), 86-98.
- Subramanian, K. R. (2017). The generation gap and employee relationship. International Journal of Engineering and Management Research (IJEMR), 7(6), 59-67.
- Sutcliffe, J. T., Kelly, P. J., & Vella, S. A. (2021). Youth sport participation and parental mental health. Psychology of Sport and Exercise, 52, 101832.
- Stronach, M., Maxwell, H., & O'Shea, M. (2022). Indigenous Australian sportswomen: inspiring the next generation. A Closer Look at Women's Health, 95-136.
- Taks, M., Green, B. C., Misener, L., & Chalip, L. (2014). Evaluating sport development outcomes: The case of a medium-sized international sport event. European sport management quarterly, 14(3), 213-237.
- Tohidlou S. (2022). Changing the generational formulation in Iranian society. Social Problems of Iran. 12(2), 35-56.
- Wang, G., Pratt, M., Macera, C. A., Zheng, Z. J., & Heath, G. (2004). Physical activity, cardiovascular disease, and medical expenditures in US adults. Annals of Behavioral Medicine, 28, 88-94.
- White, J. (2021). The Influence of Youth Sport Participation on Social-Emotional Development.
- Wood, D., Griffiths, K., & Emslie, O. (2019). Generation gap: ensuring a fair go for younger Australians. Grattan Institute.
- Yousefian, J. (2022). Challenges to Develop Sport for All, Professional and Vocational, Women’s and Educational Sports in Yazd Province. Strategic Studies on Youth and Sports, 20(54), 171-192.
)