نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد مدیریت ورزشی، ، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 دکتری مدیریت ورزشی دانشگاه گیلان

3 دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی ، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

4 مدیریت ورزشی، دانشگاه ایلام. ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل و موانع مؤثر بر توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا و ارائه راهکارهای مناسب در پساکرونا بود. روش تحقیق از نوع کیفی مبتنی بر تحلیل مضمون انتخاب شد. جامعه آماری پژوهش­ شامل دو بخش منابع انسانی و منابع اطلاعاتی بود. مصاحبه‌شوندگان و منبع اطلاعاتی، به‌صورت هدفمند و بر مبنای رسیدن به اشباع نظری (16 نفر) انتخاب شدند. جهت تحلیل یافته­ها از روش کدگذاری مفهومی سه مرحله‌ای استفاده شد. چارچوب مفهومی نهایی در بخش عوامل:  66 مولفه و 9 بعد،؛ در بخش موانع: 138 مولفه و 11 بعد و در بخش راهکارها: 77 مولفه و 7 بعد بود.  نتایج یافته­ها نشان داد که عوامل شامل ساختاری و مدیریتی،مالی و اقتصادی، تفریحی و ورزشی، شناختی و ارزشی، خلاقیت و نوآوری، تسهیلات و خدمات­رسانی، امکانات و تجهیزات، علمی و آموزشی و اطلاعاتی و رسانه­ای بودند. موانع شامل مانع ساختاری و مدیریتی، فردی و شخصی، روان‌شناختی، خانوادگی، رفاهی و زیست­محیطی، قابلیت دسترسی، امکاناتی و اقتصادی، زیرساختی، فرهنگی، اجتماعی و اطلاع‌رسانی و علمی و آموزشی بودند که بر اساس این عوامل و موانع، راهکارهایی برای توسعه ورزش همگانی در پسا کرونا ارائه گردید. بر اساس یافته­های پژوهش می­توان گفت در حوزه ورزش همگانی، وضعیت ورزش همگانی در این شرایط نیارمند توجه به بخش­ها و بر طرف کردن موانع آن از طریق حوزه­هایی همچون تأسیس اماکن ورزشی جدید و نیز تجهیز و تعمیر اماکن ورزشی موجود است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the factors and obstacles affecting the development of sports for all during the Corona era and presenting appropriate solutions in the post- Corona

نویسندگان [English]

  • mehrali hemmati nezhad touli 1
  • Hossein brakhas 2
  • leila beirami jeghanab 3
  • touba beigmohammadi 3
  • mojgan salehipour 4

1 Professor of Sports Management, Faculty of Physical Education and Sports Sciences, Gilan University, Rasht, Iran

2 Ph.D. in Sports Management, Gilan University

3 PhD student in Sports Management, Faculty of Physical Education and Sports Sciences, Giulan University, Rasht, Iran

4 Sports Management, Ilam University. Iran

چکیده [English]

The research is to investigate the factors and obstacles affecting the development of sport for all during the Corona era and presenting appropriate solutions for the post- Corona. The research employed a qualitative methodology, with a statistical population comprising 16 individuals from the human resources and information resources departments, along with the analysis of 45 relevant documents. The interviewees and information sources were purposefully selected to ensure theoretical saturation. The findings were analyzed using a three-step conceptual coding method, resulting in a final conceptual framework with 66 components and 9 dimensions in the factors section, 138 components and 11 dimensions in the obstacles section, and 77 components and 7 dimensions in the solutions section. The factors section highlighted various aspects, including structural and managerial, financial and economic, recreational and sports, cognitive and value factors, creativity and innovation, facilities and services, facilities and equipment, scientific and educational, and informational and media factors. The obstacles section identified dimensions such as structural and managerial, individual and personal, psychological, family, welfare and environmental barriers, accessibility, facilities and economic, infrastructural, cultural, social and informational, and scientific and educational barriers. Moreover, this research offers solutions for the development of sports for all in the post-Corona era. Based on the research findings, it can be said that in the field of sports for all, the state of sports for all in these conditions requires attention to sectors and overcoming its obstacles through areas such as establishing new sports facilities and also equipping and repairing existing sports facilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sports for All
  • Corona virus
  • Sports development
  • Sports for All federation

بررسی عوامل و موانع موثر بر توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا و ارائه راهکارهای مناسب در پساکرونا

مهرعلی همتی ­نژاد طولی[1]

حسین براخاص[2]

لیلا بیرامی جغناب[3]

طوبی بیگ محمدی[4]

مژگان صالحی ­پور[5]

10.22034/ssys.2024.3264.3385

تاریخ دریافت مقاله: 12/03/1403

                                                                                 تاریخ پذیرش مقاله: 27/06/1403

 

مقدمه

در سال 2020، سازمان بهداشت جهانی (WHO)  کوید-19 را به عنوان یک بیماری همه ­گیر جهانی اعلام کرد (هوکمن و همکاران[6]، 2024). با ظهور بیماری کرونا در سراسر جهان، به منظور مهار انتشار ویروس کووید-19، دولت­ها محدودیت­ هایی را در فعالیت­ های فضای باز یا حتی قرنطینه جمعی برای مردم اعمال کرده­اند (پاسکارلا[7] و همکاران، 2020). اعمال سیاست­هایی چون فاصله­گذاری اجتماعی و تعطیلی مراکز تجمع و تعامل افراد مانند پارک­ ها، کافه ­ها، زیارتگاه ­­ها، مدارس، دانشگاه ­ها، باشگاه­ ها و مانند آنها، پیامدهای اجتماعی خاصی را به دنبال خواهد داشت که تأثیر آن بر گروه ­های اجتماعی- اقتصادی متفاوت خواهد بود (ایمانی جاجرمی، 1399). تعطیلی مدارس و دانشگاه ­ها موجب جدا شدن میلیون­ ها کودک، نوجوان و جوان از فعالیت­ های آموزشی و اجتماعی برای مدت طولانی خواهد بود که بعداً ممکن است جبران آن به آسانی ممکن نباشد (نقوی، 1401). همچنین این فاصله اجتماعی و انزوا در خانه می ­تواند منجر به تغذیه نامناسب، کیفیت پایین خواب، کاهش سطح فعالیت بدنی و عادات کم تحرکی با پیامدهای منفی مختلف، مانند افزایش چربی بدن و کاهش توده عضلانی ­شود (دی استفانو و همکاران[8]، 2021)، که می­تواند تغییراتی در پارامترهای متابولیک و چاقی ایجاد کند و منجر به افزایش خطر حوادث قلبی-عروقی (چاقی و کم تحرکی دو عامل اساسی در شروع آسیب ­های مهم از جمله بیماری­ های قلبی عروقی و بیماری های تنفسی)، استرس و اضطراب و اختلالات استرس پس از سانحه و علائم افسردگی گردد (فورنیلی و همکاران[9]، 2021). وجود فشار روانی ناشی از دوره قرنطینه باعث افزایش مشکلات رفتاری از جمله کاهش فعالیت بدنی و افزایش رفتارهای بی‌تحرک شده است (نعیمی‌کیا و غلامی، 1399). با شیوع بیماری کووید-۱۹، ورزش و فعالیت‌های بدنی نیز تحت تأثیر قرار گرفتند و واکنش کشورهای مختلف به این پدیده متفاوت بود. چین، به‌عنوان خاستگاه این بیماری، نخستین کشور بود که اقداماتی در این زمینه انجام داد و تمامی بازی‌های لیگ داخلی خود را در دو هفته اول شیوع، بدون تماشاگر برگزار کرد و سپس همه بازی‌ها لغو شد و تقویم مسابقات باشگاه‌های چین به‌طور کامل به حالت تعلیق درآمد (محسنی­فر و همکاران، 1399). پس از آن، کشورهای ژاپن، کره جنوبی، تایلند و فیلیپین نیز تصمیم به لغو یا تعویق بازی‌ها یا برگزاری رقابت‌ها بدون تماشاگر گرفتند. همچنین، با شدت گرفتن بیماری کووید-۱۹، کمیته بین‌المللی المپیک و پارالمپیک اعلام کرد که تمامی بازی‌ها و مسابقات المپیک و پارالمپیک ۲۰۲۰ به تابستان ۲۰۲۱ موکول گردید (سایت کمیته بین‌المللی المپیک، 2020). در سوئد نیز، برخلاف بسیاری از کشورها، فعالیت‌های ورزشی در فضای باز در صورتی که «ایمن» انجام شوند، مجاز به ادامه، و حتی تبلیغ می‌شوند، یعنی تا زمانی که توصیه‌های آژانس سلامت ملی نقض نشده باشد (هدنبورگ و همکاران، 2024). بدین ترتیب، فعالیت‌های ورزشی به شدت تحت تأثیر قرار گرفت و افراد بسیاری از شرکت در آنها بازماندند (دالولیو و همکاران[10]، 2022). به‌طور مداوم گزارش شده است مشکلات اقتصادی ناشی از کوید-19 مانع از بازگشت بسیاری از افراد به ورزش شده است. تحقیقات نشان می‌دهد که پس از محدودیت‌های کرونا، برخی افراد، به ویژه کودکان، عادات بی‌تحرکی خود را حفظ کرده‌اند. با اینکه تعداد کلی شرکت‌کنندگان در ورزش در سال 2021 مشابه دوران قبل از کرونا بوده، اما زنان نسبت به مردان کمتر به فعالیت‌های ورزشی بازگشته‌اند (استالی و همکاران[11]، 2024). درک نحوه بازگشت افراد، خانواده‌ها و جوامع به ورزش و فعالیت بدنی پس از برداشته شدن محدودیت‌های کرونا، به دلیل تأثیرات سنگینی که این محدودیت‌ها بر سلامت و رفاه افراد داشته، چالش‌برانگیز است (الیوت و همکاران[12]، 2023).

ورزش همگانی نقش بسزایی در حفظ سلامت، تاب‌آوری و تقویت روحیه جوامع، به‌ویژه در دوران بحران‌هایی نظیر همه‌گیری کوید-19 و دوران پس از آن دارد (استالی و همکاران، 2024). در دوران همه‌گیری کوید-19، کشورهای مختلف با اتخاذ استراتژی‌های متنوع تلاش کردند تا مشارکت در ورزش‌های همگانی را افزایش دهند و موانع موجود را برطرف کنند. برای نمونه در کره جنوبی، با افزایش نگرانی‌ها از عفونت در فضاهای بسته، تمایل به فعالیت‌های ورزشی در فضای باز مانند پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری افزایش یافت و ایجاد اعتماد در سیاست‌های ورزشی، رضایت عمومی را تقویت کرد(کیم و همکاران[13]، 2023 ؛ لی و همکاران[14]، 2022). در کانادا، تمرکز بر سلامت روان از طریق مشارکت در فعالیت‌های فوق برنامه و ورزش به بهبود سلامت روان کودکان و جوانان و کاهش اضطراب و افسردگی کمک کرد (لافورژ-ماکنزی و همکاران[15]، 2022). در ایالات متحده، از سرگیری فعالیت‌های ورزشی منجر به بهبود نسبی سطح سلامت جسمی و روانی در بین ورزشکاران نوجوان شد (مک‌گوین و همکاران[16]، 2022). در آلمان و اتریش، ورزش‌های فضای باز مانند گلف محبوبیت بیشتری یافتند و به کاهش اثرات منفی روانی و اجتماعی ناشی از قرنطینه کمک کردند (جونگویرث و همکاران[17]، 2022). در بلژیک، فعالیت‌های ورزشی آنلاین نقش مهمی در حفظ فعالیت بدنی افراد ایفا کرد (تیبو و همکاران[18]، 2021)، و در اندونزی، تعاملات اجتماعی از طریق فعالیت‌های ورزشی در فضای باز با تاکید بر اجتناب از ازدحام، مورد استقبال قرار گرفت (پراناتا[19]، 2020). همچنین، همه‌گیری اهمیت سرمایه‌گذاری در برنامه‌هایی برای افزایش فعالیت بدنی کودکان را نمایان ساخت (واتسون و کونتز[20]، 2020). علاوه بر این، دورکاری فرصت‌های بیشتری برای مشارکت در ورزش به ویژه برای افراد با سواد کمتر و اقشار محروم اقتصادی ایجاد کرد (گروبن و همکاران[21]، 2022).

در کشورهای پیشرفته و صنعتی، توجه به فعالیت‌های بدنی که با هدف ارتقای شادابی، نشاط و سلامت جامعه اجرا می‌شوند، عمدتاً در قالب ورزش همگانی سازمان‌دهی شده است. نگرانی‌ها در خصوص افزایش نرخ چاقی در میان جوانان و نیاز به حفظ تحرک و سلامتی در جمعیت‌های مسن‌تر، ورزش همگانی را به یکی از سیاست‌های کلیدی برای ارتقای رفاه و سلامت عمومی تبدیل کرده است (ایمی و همکاران[22]، 2024). این توجه به ورزش همگانی نه تنها به عنوان یک ابزار برای بهبود سلامت جسمانی بلکه به عنوان یک راهکار اساسی برای بهبود کلی کیفیت زندگی جامعه تلقی می‌شود. گرچه مسائل مالی و عدم آگاهی از فواید فعالیت بدنی به‌عنوان مهم‌ترین چالش‌های مرتبط با ورزش مطرح می‌شوند، راهکارهای فرهنگی و اقتصادی به‌عنوان کلیدی‌ترین استراتژی‌ها در این زمینه شناخته می‌شوند. بنابراین، لازم است سیاست‌هایی تدوین گردد که به افزایش آگاهی عمومی از فواید ورزش و فعالیت بدنی کمک کرده و تغییرات در سبک زندگی را به‌منظور افزایش مشارکت افراد در ورزش، به‌عنوان یک فعالیت ارتقاء‌دهنده سلامت، ترویج نماید (شهریاری و همکاران، 1402). در خصوص موانع و عوامل موثر بر توسعه ورزش­های همگانی نیز پژوهش­هایی صورت گرفته است. از جمله پژوهش کاشانی و همکاران (1400) نشان داد که اصلاح ساختار نظام ورزشی و آموزش صحیح برای توسعه ورزش همگانی در دوران قرنطینه کووید-19 ضروری است، که این امر به بهبود سلامتی و کاهش مرگ و میر ناشی از کرونا کمک می‌کند. همچنین، گودرزی و موسوی (1400) چالش‌ها و فرصت‌های مدیریت ورزش ایران در دوران کووید-19 را بررسی کردند؛ چالش‌ها شامل تهدید سلامت ورزشکاران و کاهش درآمد، و فرصت‌ها شامل بهبود پایش سلامت و استفاده از فناوری برای آموزش تربیت بدنی بود. این تحقیقات نشان می‌دهند که کووید-19 علاوه بر چالش‌ها، فرصت‌هایی نیز فراهم کرده است. آصفی و اسدی دستجردی (1395) نیز گزارش کردند که 9 مانع سیاست­گذاری و برنامه­ریزی، شناختی، مالی، آموزشی، قانونی، اطلاعاتی، انسانی، فردی و زیرساختی در توسعه ورزش همگانی دانشگاه­ها مؤثرند. عاشقی و همکاران (1401) ترغیب مشارکت اجتماعی به ورزش همگانی، اطلاع­رسانی و افزایش فرهنگ ورزش همگانی همگی از طریق شبکه­های اجتماعی به عنوان مهم­ترین عوامل و مؤلفه­های اطلاع­رسانی، فرهنگ­سازی و آموزش از مهم­ترین نقش­های رسانه در گرایش جامعه به ورزش همگانی بیان کردند. کاشانی و همکاران (1400)، اصلی­ترین عوامل مؤثر بر توسعه فرهنگ ورزش همگانی در دوران قرنطیه را اصلاح ساختار نظام ورزشی یک کشور و آموزش صحیح در این عرصه بیان کردند. بابایی و همکاران (1397)، مهدی­زاده و انـدام (1393) و روزبهانی و همکاران (1393)، نیز گزارش کردند عوامل سازمانی و مدیریتی، محیطی، محدودیت زمانی، عـدم حمایـت اجتمـاعی، عوامل درون فردی و روان شناختی، سـلامتی، امکانـات و تسـهیلات، عوامـل اقتصـادی، عوامل شخصی، زمان، کمبود اماکن و تجهیزات ورزشی و عدم توجه دیگر سازمان­ها به ورزش همگانی مهم­ترین موانع توسعه ورزش همگانی در کشور هستند. طبق پژوهش زادمهر و خدابخشی هفشجانی (1399)، شعبانی و خواجه (1396)، احساس امنیت، حقوق شهروندی، حمایت اجتماعی، سرمایه فرهنگی و اجتماعی، سلامت جامعه، رسانه­های جمعی، فضاهای طبیعی، توسعه هیأت­های ورزش همگانی، اینترنت، دانش­آموختگان رشته تربیت بدنی، تعالیم دینی و تأکید بر رایگان بودن ورزش از مهمترین عوامل اثرگذار بر توسعه ورزش همگانی کشور هستند. نتایج تحقیقات منتظرحجت و منصوری (1394)، قره و همکاران (1395) نیز نشان داد عوامل اقتصادی –اجتماعی، سیاسـی- حقـوقی، محیط زیست، محیط فرهنگی و محیط بین الملل، ویژگی­های فردی و زیرساخت­های فیزیکی و نهادی از عوامل موثر بر همگانی شدن ورزش در ایران است. سالاری اسکر (1394)، شهبازی و همکاران (1392)، نیز راهکارهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، ساختار تشکیلاتی، آموزشی و رسانه، نیروی انسانی، زیرساخت­ها را در زمینه پرداختن به ورزش همگانی ارائه دادند. استالی و همکاران (2024)، چالش‌های مرتبط با بازگشت به ورزش پس از تعطیلی کوید-19 را به ترتیب از رتبه بالاتر به پایین، داوطلبان؛ فرهنگ باشگاه؛ پروتکل‌های بهداشتی؛ عضویت؛ وضعیت اقتصادی؛ تأسیسات؛ رقابت؛ دولت و نحوه مدیریت بیان کردند. ایمی و همکاران (2024) در نتایج پژوهش خود گزارش کردند که شرکت­کنندگان در ورزش باشگاهی در سال 2020 در طول محدودیت­های کوید-19 مجبور به ترک ورزش شدند و کمتر از نیمی از آنها پس از محدودیت­های کوید-19 به ورزش بازگشته­اند. توسلی و همکاران[23] (2022) نشان دادند که با  درگیر کردن افراد با فعالیت بدنی در پارک­ها، طبیعت یا فضاهای سبز در واقع به عنوان یک استراتژی امیدوار کننده برای بهبود سلامت، تندرستی، کیفیت زندگی و رفاه شهروندان در محیط های شهری، به خصوص زمانی که فعالیت بدنی داخل خانه مجاز نباشد مورد استفاده قرار گرفته است. موتز و همکاران[24] (2021) مشخص نمودند که امروزه تجارب ایجاد شده از شیوع کرونا سبب گردیده است تا محیط­های ورزشی سیستم­های بهداشتی را به صورت جدی­تر دنبال نمایند اما نبود اطلاع­رسانی در این خصوص سبب گردیده است تا نگرانی­هایی در این خصوص ایجاد گردد. پیلای و همکاران[25] (2020) بیان کردند که شیوع ویروس کرونا، عواقب فیزیولوژیکی و روانی بسیار زیادی برای افراد ورزشکار دارد. از بین رفتن فرصت­ها، شرایط مالی و سلامت روحی ورزشکاران به صنعت ورزش ضررهای جبران­ناپذیری را وارد می­کند. در نتیجه آموزش صحیح به افراد برای مواجهه با این شرایط را بسیار مهم دانستند. با توجه به نیازمندی­ها و مشکلات عدیده موجود در ورزش همگانی اعم از تأمین زیرساخت­ها، تأمین منابع مالی، تأمین منابع انسانی، برنامه­ریزی، هدف­گذاری و سازماندهی، وسعت جغرافیایی کشور و پراکندگی مخاطبان ورزش همگانی (که تمامی افراد جامعه از کودک تا کهنسال را در بر می­گیرد)، راهبری ورزش همگانی به مسأله­ای بغرنج تبدیل گردیده است (مؤیدی جاهد و همکاران، 1403). بنابراین دولت در توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا و پساکرونا، به ویژه در ارتباط با دسترسی، استفاده، کیفیت و کمیت امکانات ورزشی و فضاهای عمومی (ورزشی) مسئولیت مهمی دارد (نانداکومار و همکاران[26]، 2020).

با توجه به اینکه کم­تحرکی در جامعه ما در زمان همه­گیری ویروس کرونا و پس از دوره قرنطینه خانگی ناشی از آن به یک مسأله مهم مبدل شده است، از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی درصد کمی از مردم به فعالیت بدنی منظم روزانه می­پردازند؛ سازمان­های متولی توسعه ورزش همگانی همچون فدراسیون ورزش­های همگانی، معاونت ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان، شهرداری­ها، وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش نتوانستند به اهداف خود دست یابند. بنابراین لازم است که همه نهادهای مرتبط با این زمینه در سطح جامعه با سیاست­گذاری، برنامه­ریزی و عملیات مناسب در توسعه این سطح از ورزش مشارکت داشته باشند. لازمه برنامه­ریزی جهت توسعه ورزش همگانی، بررسی عوامل و موانع توسعه ورزش­همگانی عالی الخصوص در دوران اپیدیمی کرونا و بصورت کلی بحران­های غیر منتظره می­باشد. به نظر می­رسد عواملی زیادی در این میان مؤثرند و تا به حال تحقیقی عوامل و موانع توسعه ورزش همگانی در دوران اپیدمی کرونا را  بصورت جامع بررسی نکرده و راهکارهای کاربردی جهت توسعه این ورزش در دوران پسا کرونا برای توسعه و بهبود آن ارائه نکرده است. بنابراین از آنجا که توسعه همه جانبه ورزش در دوران پساکرونا از دغدغه­های اساسی مدیران و کارشناسان حوزه ورزش و از نیازهای اصلی جامعه است، انجام تحقیقی به منظور بررسی عوامل، موانع و راهکارهای توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا و پساکرونا از دیدگاه خبرگان و صاحب­نظران اهل فن و مردم ضروری به نظر می­رسد تا هم شکاف بین درک و نگرش مسئولان و مدیران مشخص گردد و هم با مراجعه به نظرات مردم نسبت به ارائه راهکارهای اساسی اقدام گردد.

روش­شناسی پژوهش

روش تحقیق از نوع کیفی با رویکرد اکتشافی نظام­مند (مبتنی بر تکنیک تحلیل مضمون) بود. جامعه آماری شامل دو جامعه انسانی و جامعه اطلاعاتی (منابع علمی، اسنادی و کتابخانه­ای) بود. مشارکت کنندگان بخش منابع انسانی شامل (مدیران و کارشناسان خبره ورزش همگانی، هیات­های شهرستان­ها، به همراه اساتید مدیریت ورزشی) بودند. مصاحبه ‌شوندگان و منابع اطلاعاتی به ‌صورت هدفمند و در دسترس انتخاب و نظرخواهی شدند.

جدول 1: مشخصات مصاحبه شوندگان پژوهش

مشارکت‌کنندگان

گروه مطالعه

نمونه‌گیری

نمونه

منابع انسانی

مدیران و کارشناسان خبره ورزش همگانی

قضاوتی مبتنی بر شایستگی علمی و اجرایی

5 نفر

16 نفر

مدیران و کارشناسان هیات­های شهرستان­ها

//

5 نفر

اساتید دانشگاهی مطلع در حوزه ورزش همگانی

//

6 نفر

 

ابزار پژوهش شامل مصاحبه اکتشافی نیمه ساختارمند بود. جهت تکمیل و شناسایی مولفه ­ها و ابعاد کامل‌تر از مطالعه کتابخانه­ ای و بررسی متون و سندهای مختلف استفاده شد.

مشخصات ابزارهای پژوهش به‌ صورت زیر می­باشد. روایی ابزار با استفاده از روش­­های روایی­­سنجی ذکر شده کنترل و مطلوب ارزیابی شد.

جدول 2: مشخصات ابزار پژوهش

روش

مطالعه کتابخانه­ای

مصاحبه

نوع

نظام‌مند و ساختارمند

نیمه ساختاریافته

ابزار

رونوشت (چک‌لیست استخراج مفاهیم)

چارچوب پرسش (پرسشنامه باز پاسخ)

زمینه

نمونه آماری منابع اطلاعاتی

نمونه آماری منابع انسانی

روایی و پایایی

انتخاب نسخه­های معتبر به لحاظ علمی و حقوقی

روایی محتوایی و صوری رونوشت از دیدگاه متخصصان

انتخاب افراد برحسب شایستگی علمی و اجرای

روایی محتوایی و صوری سوالات مصاحبه از دیدگاه متخصصان

محاسبه ضریب توافق بین اساتید کدگذار//ضریب کاپا: 75/0

در نمونه­گیری نظری و هدفمند پژوهشگر تلاش دارد که نمونه­های تحقیق را هدف‌ دار و  بر اساس توانایی در شکل­گیری نظریه و تکرارپذیری یافته­­ها انتخاب کند. محقق در این پژوهش، جهت افزایش روایی درونی و جلوگیری از پیش ­فرض و جهت گیری مصاحبه­ شونده­ ها، در هر مرحله به مصاحبه ‌شوندگان بازخورد می­داد. کار گردآوری داده­­ها طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تا زمانی ادامه یافت که پژوهشگر اطمینان حاصل کرد که ادامه کار موضوع تازه‌­ای به دانسته‌­های او نمی‌افزاید. پس از انجام 16 مصاحبه و رسیدن به اشباع نظری مصاحبه­­ها پایان یافت و سپس با استفاده از منابع اطلاعاتی یافته­­ها و مولفه­­های شناسایی شده تکمیل و کدگذاری با استفاده از مطالعات قبلی و نظر چند پژوهشگر تکمیل شد. مدل پژوهش نیز بر اساس روابط شناسایی‌شده به ‌صورت یک چارچوب مفهومی ترسیم گردید. کدگذاری در سه مرحله کدگذاری اول (باز)، کدگذاری دوم (گزینشی) و کدگذاری سوم (موضوعی) انجام شد تا مقوله­­ها تبدیل به مولفه­‌ها، سپس ابعاد و در نهایت عامل­­های اصلی در مدل مفهومی قرار گرفتند

یافته­های پژوهش

یافته­ های پژوهش شامل چهارچوب کدگذاری مولفه ­ها و مدل مفهومی برخاسته از آن است. یک نمونه از کدگذاری به صورت جدول 3 می­باشد.

جدول 3.: چارچوب ­بندی و کدگذاری مؤلفه ‌های شناسایی ‌شده

منظرها

ابعاد

مولفه­ ها

مفاهیم متن مصاحبه

مصاحبه شونده­ها

تکرار در مطالعه

عوامل موثر توسعه ورزش همگانی

عامل ساختاری و مدیریتی

 

اصلاحات در ساختار ورزش کشور

«توسعه در راستای توجه به تغییرات و حوزه­های مختلف ساختارورزش کشور در بعد از کرونا ایجاد خواهد شد »

مصاحبه شونده­ دوم (P2)

6

«ساختار ورزش کشور با توجه به شرایط اپیدمیک بوجود آمده، جهت هماهنگی با ابعاد نوین توسعه ورزش نیازمند تغیرات اساسی دارد»

مصاحبه شونده پنجم (P5)

« توسعه ورزش همگانی نیازمند هماهنگی و تغییراتی در ساختار فدراسیون­ها و بخش­های مرتبط با آن دارد »

مصاحبه شونده ششم (P6)

در بخش عوامل موثر بر توسعه ورزش همگانی، 9 عامل همراه با 66 مولفه کلیدی (دارای تکرار مضامین) بود. عوامل و مؤلفه‌های آن‌ها در جدول 4 گزارش‌شده است.

جدول 4: چارچوب­بندی و کدگذاری مؤلفه‌های شناسایی‌شده عوامل موثر بر توسعه ورزش همگانی

کدهای گزینشی (عوامل)

کد محوری (مولفه­ها)

فراوانی

مضامین

عامل ساختاری و مدیریتی

اصلاحات اساسی در ساختار ورزش کشور

6

استفاده از نخبگان در نظام ورزش کشور

3

تدوین برنامه­های همگانی شدن رشته­های مختلف در هیأت­های ورزشی و اداره کل

5

داشتن برنامه راهبردی و عملیاتی سازمان­ها در توسعه ورزش همگانی در دوران همه­گیری کرونا

7

تشکیل اتاق فکر در فدراسیون ورزش همگانی، اداره کل و هیأت­های ورزشی برای تولید روش­های جذاب کردن رشته­های مختلف ورزشی

9

نظارت هدفمند بر اعتبارات ورزش همگانی در ادارات و هیأت­های ورزشی

6

قوانین حمایتی در همگانی کردن رشته­های مختلف ورزشی در دوران شیوع کرونا

9

تصمیم­سازی­های شخصی مدیران ورزشی

3

همسان بودن امکانات ورزشی بانوان با آقایان

4

تشکیل شورای ورزش همگانی در نهادهای ذی­ربط مثل استانداری- شهرداری

11

توجه مسئولان ارشد استان به توسعه ورزش همگانی در دوران شیوع کرونا

8

توجه مسئولان توانمند و آگاه به مبانی علمی ورزش همگانی در ارگان­های مختلف

9

برنامه ریزی و آمادگی هیات های ورزشی استان مطابق با این بیماری

11

عامل مالی و اقتصادی

تفکیک بودجه ورزش قهرمانی و ورزش همگانی در ادارات و هیات­های ورزشی

7

نظام­مند کردن تخصیص اعتبارات ورزش همگانی به ادارات و هیات­های ورزشی بر مبنای تأکید بر ورزش همگانی

9

ارائه تخفیف به ثبت­نام­های گروهی و خانوادگی در باشگاه­های ورزشی

4

سطح درآمد مردم و تأثیر آن بر انجام فعالیت­های ورزشی در دوران شیوع کرونا

7

عامل تفریحی و ورزشی

برگزاری جشنواره­های تفریحی در رشته­های ورزشی مختلف

9

برگزاری مسابقات و جشنواره­های خانوادگی در سطح استان در دوران شیوع کرونا

9

برگزاری مسابقات در محلات با همکاری شهرداری­ها برای افراد عادی

5

برگزاری مسابقات ابداعی برای رده­های سنی مختلف با رعایت فاصله اجتماعی

3

برگزاری مسابقات ورزشی ویژه خانواده کارگران و کارمندان با همکاری وزارت کار و سایر نهادهای دولتی و غیردولتی

10

عامل شناختی و ارزشی

میزان دانش مدیران ورزشی برای توسعه ورزش همگانی در دوره شیوع کرونا

8

مشارکت شهروندان در برنامه­های ورزش همگانی در دوران شیوع کرونا

3

تغییر در نگرش صدا و سیما از توجه صرف به بعد قهرمانی به بعد همگانی ورزش

10

تغییرات رفتاری و نگرشی مربوط به دوره کرونا در مردم نسبت به فعالیت بدنی، ورزشی و تفریحی

9

ترویج ورزش خانوادگی در دوران شیوع کرونا

9

افزایش باور ورزش به عنوان یک ضرورت زندگی در افراد جامعه و ترویج شیوه زندگی سالم در دوران شیوع کرونا

11

مشارکت بانوان در فعالیت­های ورزشی و همگانی در دوران کرونا

5

فراهم کردن زمینه­ حضور دانش­آموزان، دانشجویان و طلاب در ورزش همگانی

3

بهره­گیری از زمینه­های مذهبی- قومی و عادات اجتماعی در تشویق به ورزش همگانی

3

تأثیر فرهنگ داوطلبی نیروی انسانی متخصص در ورزش همگانی

4

ایجاد تجارب مناسب فعالیت بدنی و ورزشی دوران قرنطینه کرونا در مردم

2

عامل خلاقیت و نوآوری

طراحی الگوهای تفریحی و نشاط­آور در رشته­های مختلف ورزشی

8

توسعه فعالیت رشته­های مختلف ورزشی با رویکرد تفریحی در بوستان­ها با رعایت فاصله اجتماعی

3

ترکیب موسیقی با رشته­های مختلف ورزشی در هنگام فعالیت­های ورزشی

4

اجرای آموزش­های رایگان رشته­های مختلف ورزشی در نقاط مختلف شهر در دوره شیوع کرونا

3

افزایش گرایش به فضای مجازی در دوره کرونا به ویژه در زمینه مصرف رسانه­ای مرتبط با تندرستی

8

عامل تسهیلات و خدمات­رسانی

توجه مسئولین به فعالیت رشته­های ورزشی در بین سنین مختلف

4

ارائه خدمات ورزش همگانی در  مراکز خاص همچون خانه سالمندان

7

ارائه خدمات ورزشی به خانواده­ها و سالمندان در باشگاه­های ورزشی

5

ارائه تسهیلات ویژه به دوستان شرکت کننده گروهی در رشته­های مختلف ورزشی

2

ارائه اقلام ورزشی رشته­های مختلف ورزشی به افرادی که به طور خانوادگی در ورزشگاه­ها به­منظور حفظ سلامتی ورزش می­کنند

6

ارائه تسهیلات ویژه به مربیان فعال در توسعه همگانی رشته­های مختلف ورزشی

4

ارائه آموزش رشته­های مختلف ورزشی توسط داوطلبان در پارک­ها، مدارس، دانشگاه­ها، شرکت­ها و کارخانجات

6

بهره­مندی از ورزش برای پیشگیری و درمان برخی بیماری­ها

7

میزان دسترسی شهروندان به امکانات آموزشی و ورزشی

4

تنوع رشته­ها و برنامه­های ورزش همگانی در سطح استان

6

تأثیر دوره­ها و برنامه­های ورزش همگانی در غنی­سازی اوقات فراغت شهروندان در دوره شیوع کرونا

2

تأثیر ورزش همگانی بر احترام و قومیت­های مختلف در کشور

8

عامل امکانات و تجهیزات

تجهیز بوستان­ها به لوازم و اقلام ورزشی در رشته­های مختلف ورزشی

9

امکانات هیات­های ورزشی برای توسعه همگانی رشته­های ورزشی در دوره کرونا

8

کیفیت لوازم و تجهیزات ورزشی در پارک­ها برای توسعه ورزش همگانی

4

ایمن بودن فضاهای ورزشی از نظر بهداشتی در محله­های مختلف

3

نحوه طراحی و ساخت اماکن و فضاهای ورزش همگانی

5

عامل علمی و  آموزشی

بهره­مندی از روش­های آموزشی نوین و نشاط­آور در رشته­های مختلف ورزشی در دوران کرونا

11

برگزاری دوره­های آشنایی با بعد همگانی رشته­های مختلف ورزشی در دوران کرونا

9

تربیت مربیان متخصص در همگانی کردن رشته­های مختلف ورزشی در دوران کرونا

5

تربیت کارشناسان و ناظران حرفه­ای برای نظارت بر همگانی شدن رشته­های مختلف ورزشی در ادارات و هیأت­های ورزشی

5

آموزش تردد افراد با لباس­های ورزشی رشته­های مختلف

3

عامل اطلاعاتی و رسانه­ای

وجود روش­های اطلاع­رسانی فدراسیون­، اداره کل و هیات­های ورزشی جهت جذب افراد به شرکت در ورزش همگانی در دوران کرونا

6

تولید فیلم­های آموزشی رشته­های مختلف ورزشی در دوران کرونا

5

پخش ورزش­های تفریحی رشته­های مختلف ورزشی از رسانه­ها در دوران کرونا

4

توسعه محصولات ورزشی- تفریحی قابل پخش از تلویزیون در دوران کرونا

11

ارائه مشاوره­های رایگان توسط داوطلبین به منظور ترویج رشته­های مختلف ورزشی در دوران کرونا

4

تهیه و تکثیر بروشور و تراکت در بعد همگانی رشته­های مختلف ورزشی در دوران کرونا

3

مدل پژوهش در شکل 1، مستخرج از جدول 4 استخراج شده است. مدل شامل نه عامل ساختاری و مدیریتی، مالی و اقتصادی، تفریحی و ورزشی، شناختی و ارزشی، خلاقیت و نوآوری، تسهیلات و خدمات­رسانی، امکانات و تجهیزات، علمی و آموزشی، اطلاعاتی و رسانه­ای است.

 

شکل 1: چارچوب مفهومی عوامل موثر بر توسعه ورزش همگانی

در بخش موانع موثر بر توسعه ورزش همگانی در دوران کرو:ا و پسا کرونا، 11 مانع همراه با 138 مولفه کلیدی (دارای تکرار مضامین) دسته­بندی شدند. موانع و مؤلفه‌های آن‌ها در جدول 4 گزارش‌شده است.

جدول 5. چارچوب­بندی و کدگذاری مؤلفه‌های موانع موثر بر توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا

کدهای گزینشی (ابعاد)

کد محوری (مولفه­ها)

فراوانی مضامین

مانع ساختاری و مدیریتی

نداشتن برنامه راهبردی و عملیاتی سازمان­ها در توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا

3

عدم برنامه­ریزی مدون در برگزاری مسابقات نوین، خلاقانه، پرهیجان و مفرح در محله­ها

9

عدم وجود برنامه مشخص در دوران شیوع ویروس کرونا

6

عدم امکان برنامه ریزی هدفمند و بلند مدت برای ورزش با توجه به اپیدمی نامشخص

8

عدم مدیریت و سازماندهی در برنامه­های ورزشی پارک­ها، به­منظور توسعه ورزش محله­ها در دوران کرونا

4

کمبود نیروی انسانی متخصص ورزشی در حوزه ورزش همگانی

9

عدم مکان­یابی مناسب برای ساخت زمین­های ورزشی در محله­های شهری

4

عدم استفاده از زمین­ها یا مکان­های بلااستفاده به­منظور توسعه ورزش محله­ها

3

عدم حضور مربیان متخصص در پارک­ها برای ارائه تمرین، راهنمایی و مشاوره به شرکت­کنندگان در دوران کرونا

11

عدم ایجاد نظام آماری یا بانک اطلاعاتی فراگیر و جامع در ورزش همگانی

7

عدم هماهنگی لازم بین سازمان­ها و نهادهای دیگر جهت اجرای برنامه­های ورزشی

6

عدم برنامه­ریزی و استفاده از نیروهای داوطلب در قالب شوراهای ورزشی محله

9

تصمیم گیری­های شتاب­زده مدیران ارشد مبنی بر تعطیلی کلیه فعالیت های ورزشی حتی در فضای باز(کوهنوردی، پیاده­روی­های خانوادگی ...)

8

عدم حمایت وزارت بهداشت از انجام فعالیت های بدنی حتی در محیط های باز

8

نگاه ضعیف وزارت آموزش و پرورش به ورزش همگانی

5

دستور قرنطینه سراسری اماکن عمومی، ادارات، و  افراد در سطح وسیع

4

تعطیلی اماکن ورزشی و عدم وجود برنامه های بهداشتی جایگزین

3

فقدان نوآوری در بدنه کارشناسان و مدیران ورزش­های همگانی در دوران شیوع کرونا

10

عدم حمایت بیمه­ای از مربیان ورزشی توسط ادارات ورزش در دوران شیوع کرونا

9

کاهش تقاضاهای میزبانی رویدادهای هیجان انگیز در حوزه ورزش های همگانی

6

عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی در دوران شیوع کرونا

7

بسته شدن مرزهای کشورهای همسایه و کاهش رویدادهای بین المللی در کشور

6

کاهش مسابقات و برنامه های ورزشی در کشور در دوران کرونا

5

مانع فردی و شخصی

ترس از آسیب دیدن در برنامه­های ورزش همگانی

4

ترس از بیماری و ناشناخته بودن ویروس و راه های مقابله با آن

3

بی اطلاعی از روش­های پیشگری و کنترل ویروس

7

عدم مدیریت زمان برای مشارکت در برنامه­های ورزش همگانی

10

گرایش بیش‌ازحد  به بازی‌های مجازی و غیرفعال در اوقات فراغت نسبت به گذشته

5

عدم امکان برقراری ارتباط با دوستان و همسالان برای انجام ورزش‌های فراغتی

4

بلاتکلیفی ورزشکاران برای زمان شروع مجدد رقابت های ورزشی و تشکیل اردوها

3

نداشتن تخصص ورزشی و علم تمرین در افراد برای ورزش در محلات و فضاهای باز

11

مشکلات معیشتی مردم و بر هم خوردن نظم و سبک زندگی

8

نداشتن اطلاعات کافی در خصوص برنامه­های ورزش همگانی

6

جذاب نبودن برنامه­های ورزش همگانی برای مشارکت­کنندگان

6

مناسب نبودن زمان برگزاری برنامه­های ورزش همگانی

5

عدم نیازسنجی در خصوص نیازهای ورزشی مشارکت­کنندگان

4

نداشتن انگیزه و علاقه برای مشارکت در برنامه­های ورزش همگانی

8

نداشتن مهارت­های لازم برای مشارکت در برنامه­های ورزش همگانی

6

تنبلی و بی­حوصلگی برای مشارکت در برنامه­های ورزش همگانی

5

داشتن تجربه­های ناخوشایند از فعالیت بدنی در گذشته

8

سخت و خسته­کننده بودن فعالیت بدنی و ورزش همگانی

4

کاهش فعالیت ورزش بانوان نسبت به آقایان به دلیل انجام امور منزل

7

مشکلات جسمانی، بیماری و منع پزشکی

6

عدم احساس راحتی در فضاهای ورزشی

3

ترویج عادت به فعالیت­های خانه محور

5

مانع روانشناختی

عدم امنیت روانشناختی از ابتلا یا عدم ابتلا افراد شرکت کننده در فضاهای ورزشی

9

ترس از بدتر شدن مشکلات جسمانی

8

ترس از حضور در جامعه به علت شیوع ویروس کرونا

4

بالا رفتن استرس، افسردگی و اضطراب در بین ورزشکاران

8

قدرت و توان بدنی کم در مقایسه با دیگران

7

خودپنداره منفی (برداشت منفی از خود)

6

ترس از قضاوت دیگران درباره خود

10

خجالتی بودن از بر خورد با دیگران

3

مانع خانوادگی

عدم حمایت و تشویق خانواده­ها از حضور افراد در فعالیت­های ورزشی به دلیل ترس از مبتلا شدن به بیماری کرونا

5

عدم همراهی اعضای خانواده برای مشارکت در برنامه­های ورزش همگانی

9

عدم موافقت خانواده در خصوص نوع و زمان برنامه­های ورزش همگانی

8

عدم مشارکت در برنامه­های ورزش همگانی به دلیل مسئولیت­های خانوادگی

12

عدم آگاهی خانواده در خصوص فواید برنامه­های ورزش همگانی در دوران کرونا

5

بی تحرک بودن و عدم فعالیت بدنی سایر اعضای خانواده در دوران کرونا

4

نداشتن یار ورزشی مناسب و هم­سطح

3

مانع رفاهی و زیست­محیطی

آلودگی هوا، فضاهای پارک­ها و محلات به ویروس کرونا و عدم رغبت افراد به ورزش در شرایط شیوع کرونا

7

نور نامناسب پارک­ها به ویژه در قسمت امکانات ورزشی

10

بی­توجهی به زیبایی و جانمایی تجهیزات و امکانات ورزشی

5

آلودگی صوتی و سروصدای زیاد در پارک­ها

4

فضای بی­نشاط مکان ورزشی پارک­ها و عدم پخش موسیقی مناسب و آرام­بخش

3

عدم وجود استانداردهای بهداشتی لازم برای حضور افراد در محیط‌های ورزشی موجود در پارک ها و محلات

11

مانع قابلیت دسترسی

عدم دسترسی راحت و کم­هزینه به پارک­ها یا مکان­ ورزشی در منطقه موردنظر

8

عدم دسترسی به باشگاه ها با توجه به تعطیلی اماکن ورزشی در دوران شیوع کرونا

6

ترس از استفاده از  وسایل نقلیه عمومی برای رفت­وآمد به اماکن ورزشی ، پارک ها و محلات به دلیل آلودگی

6

تبعیض جنسیتی در خصوص مدت زمان استفاده از اماکن ورزشی در دوران کرونا

5

کمبود پارکینگ و ترافیک زیاد در هنگام ورود و خروج در دوران شیوع کرونا

4

کمبود وسایل نقلیه عمومی برای رفت­وآمد به محل موردنظر در دوران شیوع کرونا

3

دور بودن پارک ها از محل زندگی و عدم دسترسی آسان به امکانات ورزشی پارک­ها

9

تداخل امکانات ورزشی پارک­ها با فضای عمومی و خانوادگی در دوران شیوع کرونا

8

مانع امکاناتی و اقتصادی

نداشتن درآمد کافی برای شرکت در  ورزش همگانی بانوان در دوران شیوع کرونا

4

نبودن اماکن ورزشی مناسب برای مشارکت در  ورزش همگانی در دوران شیوع کرونا

9

کمبود و گرانی وسایل ورزشی برنامه­های ورزش همگانی در دوران شیوع کرونا

3

بالا بودن هزینه استفاده از اماکن ورزشی در دوران شیوع کرونا

11

توزیع نامناسب اماکن ورزشی در سطح شهر در دوران شیوع کرونا

7

عدم وجود فضای باز محصور شده مناسب برای فعالیت بانوان در دوران شیوع کرونا

10

تعطیل، اخلال یا تغییر کاربری تعداد زیادی از فضاهای ورزشی به دلیل شرایط بهداشتی در دوره رکود کرونا

5

نامناسب بودن امکانات اماکن ورزشی در دوران شیوع کرونا

4

کاهش سطح درآمدی خانوادها و کاهش و قدرت خرید محصولات ورزشی در دوران شیوع ویروس کرونا

3

عدم حمایت مالی دولت از باشگاه های ورزشی فعال متضرر در ورزش­های همگانی

5

کاهش توانایی سازمان های ورزشی در پرداخت بدهی های موقه فعالان ورزشی

9

عدم توسعه مناسب اماکن ورزشی

8

کاهش میزان سرمایه­گذاری بخش خصوصی در ورزش در خانه

4

عدم امکانات کافی بهداشتی در اماکن و فضاهای ورزشی(دستکش، ماسک، الکل و...)

8

ضرر و زیان به تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم ورزشی  و عدم فروش محصولات با قیمت پایین به افراد

6

عدم ایمنی فضاها و اماکن ورزشی و کیفیت پایین وسایل و تجیهزات ورزشی

5

پایین بودن حق­الزحمه مربیان رشته های ورزش همگانی

8

عدم بیمه تامین اجتماعی مربیان ورزشی و نبود انگیزه لازم جهت فعالیت در حوزه ورزش همگانی

6

نامناسب بودن سیستم­های گرمایشی و سرمایشی در اماکن ورزشی سرپوشیده

6

عدم وجود امکانات و فضاهای ورزشی با نیازهای ویژه ( کودکان، معلولان،  افراد مسن)

5

وضعیت ظاهری نامطلوب اماکن و فضاهای ورزشی

4

 

 

 

مانع زیرساختی

عدم هماهنگی وزارت مسکن و شهرسازی با شهرداری­ها به منظور تخصیص فضاهای ورزشی شهری

3

کمبود یا فقدان سالن­های ورزشی یا زمین­های ورزشی روباز در محله­ها

9

عدم طراحی مناسب مسیرهای دوچرخه­سواری، پیاده­روی در محله­ها و پارک­ها

8

وجود ترافیک در پارک­ها و تداخل فضاهای ورزشی با فضاهای عمومی و خانوادگی

4

عدم وجود تعداد کافی پارک­های کوچک در داخل محله­ها که امکانات ورزشی دارند

9

عدم پیش­بینی امکانات و فضاهای لازم جهت ورزش معلولان در پارک­های محله

3

عدم ساخت پیست­های مناسب پیاده­روی و بازی برای کودکان و سالمندان در محله­ها

5

ضعف در طراحی و مبلمان شهری در پارک­ها به سبب کم­توجهی به فضای ورزش

3

عدم وجود فضای کافی برای فعالیت های ورزشی با رعایت فاصله­گذاری فیزیکی

5

عدم وجود زیرساخت های فناوری مناسب برای فعالیت های ورزشی مجازی در منزل

4

مانع فرهنگی

وجود فرهنگ مرد محوری در جامعه

3

عدم رعایت اصول اخلاقی در برنامه­های ورزش همگانی

11

مزاحمت از جانب دیگران در مسیر رفت و برگشت

8

نگرش منفی در خصوص برنامه­های ورزش همگانی

6

وجود تفکرات و نگرش­های منفی در سطح جامعه در خصوص ورزش خانوادگی

6

عدم رغبت خانواده­ها برای حضور خود و فرزندانشان در پارک­ها، برای ورزش

5

کم­توجهی متولیان فرهنگی به تبلیغ ورزش همگانی و مزایای آن

4

فقدان مراسم فرهنگی- ورزشی مفرح و بانشاط (جشن­، مسابه و شو) در محله­ها

8

کم­رنگ بودن فعالیت رسانه­ها به­ویژه در بخش فرهنگی و اجتماعی به ورزش محله­ها

6

جنبه نمایشی پیدا کردن شرکت در فعالیت های ورزشی به جای نهادینه کردن آن

5

کم تحرکی کودکان و نوجوانان و علاقه مندی آنها به شرکت در بازی های رایانه ای به علت قرنطیه شدن طولانی مدت

5

گسترش آپارتمان نشینی و عدم رعایت استاندارهای فضاهای سبز و اماکن ورزشی

4

عدم اعتقاد اکثریت جامعه به تاثیرات مثبت فعالیت­های ورزشی در تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با ویروس کرونا

3

تغییر سبک زندگی فعال به غیرفعال

11

گرایش بیش‌ازحد افراد به بازی‌های مجازی و غیرفعال در اوقات فراغت نسبت به گذشته

8

مانع اجتماعی و اطلاع رسانی

عدم اطلاع­رسانی مناسب در خصوص برنامه­های ورزش همگانی در سطح جامعه

6

عدم حمایت سازمان­های سازمان­های دولتی و غیردولتی از برنامه­های ورزش همگانی

5

عدم حمایت رسانه­های جمعی از برنامه­های ورزشی و تبلیغات لازم در ورزش همگانی

4

نبود برنامه منظم ورزشی از سوی رسانه های ملی جهت فعالیت ورزش در خانه

8

عدم گزارش رسانه­ها در خصوص امکانات و فضاهای ورزشی موجود در پارک ها

6

عدم اهمیت برنامه­های ورزش همگانی در دوران کرونا برای سیاستگذاران

5

عدم برگزاری رشته­های ورزشی مهیج و پرطرفدار زیر مجموعه ورزش­های همگانی در رسانه‎های ملی در دوران کرونا

8

عدم حمایت اصحاب رسانه از سازمان­ها و کمپین های ورزشی خودجوش در دوران کرونا

4

کمبود پارک­ها و زمین­های ورزشی در مناطق کم­برخوردار (محروم)

7

فقدان ایمنی و امنیت جسمانی و روانی شرکت­کنندگان در برنامه­های ورزشی پارک­ها در دوران کرونا

6

وجود فلیترینگ برخی رسانه­های فضای مجازی

3

افزایش خبرهای ضد و نقیض در دوران کرونا

5

عدم برنامه­ریزی قبلی برای استفاده از رسانه­های دیجیتال در دوران کرونا

9

مانع علمی و آموزشی

عدم تناسب دوره­های آموزشی با فعالیت های حوزه ورزش همگانی در دوران کرونا

5

نبود فضای مناسب آموزشی برای مربیان

4

به روز نبودن اطلاعات بهداشتی و فنی مربیان ورزش همگانی

8

هزینه های هنگفت شرکت در دوره های آموزشی مربیان در دوران کرونا

6

کاهش برگزاری کارگاه­ها و همایش­های تخصصی برای مربیان و ورزشکاران در دوران همه­گیری کرونا

7

مطابق جدول 5، موانع توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا در یازده مانع ساختاری و مدیریتی، فردی و شخصی، روانشناختی، خانوادگی، رفاهی و زیست­محیطی، قابلیت دسترسی، امکاناتی و اقتصادی، زیرساختی، فرهنگی، اجتماعی و اطلاع رسانی، علمی و آموزشی  دسته بندی شدند.

در آخر راهکارهایی توسعه ورش همگانی در دوران پسا کرونا در قالب 7 راهکار اساسی (ساختاری و مدیریتی، اقتصادی، آموزشی، امکانات و زیرساخت­ها، اطلاعاتی، فرهنگی و شناختی و ارزشی) دسته­بندی شدند. راهکارهای توسعه ورزش همگانی در دوران پسا کرونا در جدول 6 گزارش‌شده است.

جدول 6. چارچوب­بندی و کدگذاری مؤلفه‌های راهکارهای توسعه ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

راهکار ساختاری و مدیریتی

راهکار اقتصادی

-   مشخص کردن مأموریت، چشم­انداز و اهداف بلندمدت ورزش همگانی جهت بکارگیری در پسا کرونا

-   طرح برنامه­های سالانه و عملیاتی توسعه ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   مشخص کردن جایگاه حقوقی و تشکیلاتی ورزش همگانی جهت عملیاتی کردن آن در در دوران پسا کرونا

-   سیاست­گذاری در سه سطح کلانی، میانی، خرد برای دوران پسا کرونا

-   اهداف کلان در دسترس بر اساس شرایط پسا کرونا

-   افزایش محیط ورزشی برای بانوان در دوران پسا کرونا

-   فقدان برنامه‌ریزی‌های مدون برای توسعة ورزش همگانی طبقات کم‌درآمد و اقشار آسیب‌پذیر در دوران پسا کرونا

-   شناسایی و مشخص‌کردن نیازها و اولویت­های تمامی سازمان­های مسئول ورزش همگانی شور در دوران بحران کرونا جهت بکارگیری آن در دوران پسا کرونا

-   افزایش حقوق مادی و معنوی کارکنان مسئول ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   تغییر سیاست­های کلان بین‌المللی با جهت‌گیری تعامل بین‌المللی در دوران پسا کرونا

-   استفاده از افراد متخصص در برنامه­ریزی توسعه ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   تدوین و تصویب قوانین مشوق و لازم­الاجرا برای ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   حمایت دولت از باشگاه ها و نیروی انسانی متضرر در شرایط کرونا در دوران پسا کرونا

-   تهیه بانک­های اطلاعاتی همة سازمانهای مسئول ورزش همگانی کشور در دوران پسا کرونا

-   فعال کردن ورزش آموزش و پرورش در دوران پسا کرونا

-   تعلق یارانه به ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   ایجاد و توسعه پارک­های محله و ایستگاه­های ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   بازاریابی اجتماعی برای شیوه­های نوین فعالیت بدنی و ورزشی در دوران پسا کرونا

-   شبکه­سازی بین سازمانی برای فعال­سازی فرایندهای توسعه ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   جریان­سازی رسانه­ای برای تبدیل ورزش پسا کرونا به یک گفتمان ملی، دولتی، دانشگاهی و اجتماعی

-   همکاری هیات پزشکی ورزشی در مورد بیمه ورزشکاران و تمدید رایگان یکساله بیمه ورزشکاران در دوران پسا کرونا

-   برگزاری مسابقات و چالش های مجازی ورزشی توسط دستگاه های اجرایی ورزش کشور در دوران پسا کرونا

-   افزایش تعداد کلاس های ورزشی با حضور محدود افراد در هر کلاس در دوران پسا کرونا

-   برگزاری رشته­های ورزشی در محیط­های باز با رعایت پرتکل­های بهداشتی در دوران پسا کرونا

-   همسوسازی برنامه ها و فرایندهای ورزش همگانی با رویکردهای موفق و رایج بین المللی در دوران پسا کرونا

-   پرداخت بیمه بیکاری تمام بیمه شدگان ورزشی در دوران پسا کرونا

-   تعامل بیشتر بخش­های ورزش آکادمیک با بدنه اجرایی ورزش در دوران پسا کرونا

-   تقویت ورزش روستاها در دوران پسا کرونا

-   توسعه ورزش همگانی بر اساس شرایط زیست محیطی هر منطقه در دوران پسا کرونا

-   تعامل بین بخشی سازمان های ورزشی و غیرورزشی  در دوران پسا کرونا

-   شناسایی نیازها و انگیزش اقشار مختلف در دوران پسا کرونا

-   القای حس افتخار به مردم پس از اجرای ورزش همگانی  در دوران پسا کرونا

-   ایجاد انجمن­های محلی ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   ایجاد کمپ­های ورزش همگانی محلی در دوران پسا کرونا

-   استفاده از قهرمانان ورزشی در دوران پسا کرونا

 

-   تسهیلات مالی و اعتباری کافی برای توسعه ورزش همگانی

-   تخصیص منابع مالی کافی برای اجرای برنامه­های ورزش همگانی

-   پایین نگه داشتن هزینه­های ورزش جهت ترغیب افراد به شرکت در ورزش همگانی

-   اختصاص بودجه به استانداردسازی زیرساخت‌های حوزه ورزش همگانی

-   ایجاد تسهیلات بانکی کم بهره برای باشگاه ها، مربیان و ورزشکاران متضرر از کرونا

-   معافیت در پرداخت قبوض برای برخی مجمتع هایی که باشگاه ورزشی دارند

-   پایین آوردن هزینه‌های جاری اماکن ورزشی از جمله هزینه اجاره

-   توسعه تفکر بازگشت سرمایه مصرفی از طریق کسب سلامتی

-   استفاده از ظرفیت خیرین ورزشی برای توسعه ورزش همگانی

-   درآمدزایی برای خصوصی­سازی

راهکار آموزشی

-   طراحی و اجرای برنامه­های آموزشی و ترویجی مناسب ورزش همگانی

-   طراحی و اجرای نظام آموزشی مناسب ورزش همگانی

-   تربیت مدیران و مربیان متخصص ورزش همگانی

-   ارائه برنامه های نوآورانه شامل : ساخت کلیپ های آموزشی  ورزش در خانه

-   آموزش از طریق ارسال جزوات و کتب تخصصی به منازل مربیان رشته های ورزشی همگانی در دوران  شیوع کرونا

-   برگزاری کلاس­ها و کارگاه های ورزشی برای مربیان و ورزشکاران و تاکید بر لزوم از سرگیری فعالیتهای ورزشی

-   حضور ورزشکاران درکارگاه‌های پیشگیری و مقابله با کروناویروس

 راهکار امکانات و زیرساخت­ها

-   طراحی و ساخت اماکن، تجهیزات و فضاهای مناسب ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   تقویت زیرساخت­های الکترونیکی شامل طراحی وب سایتهای به روز باشگاه ها و ارتباط با مشتریان در دوران پسا کرونا

-   تهیه ماسک و اقلام بهداشتی برای مراجعه‌کنندگان به اماکن ورزشی در دوران پسا کرونا

-   به‌روزرسانی تجهیزات و امکانات آموزشی به مسائل بهداشتی در دوران پسا کرونا

-   تهیه بسته‌های بهداشتی و مراقبتی در دوران پسا کرونا

-   واگذاری امانی وسایل ورزشی به خانواده‌ها جهت سپری کردن اوقات فراغت در منزل در دوران پسا کرونا

-   به روز کردن و رفع ایرادات وسایل ورزشی مستقر در پارک­ها و محلات در دوران پسا کرونا

-   فراهم کردن زیرساخت­های ورزشی ویژه بانوان در دوران پسا کرونا

راهکار اطلاعاتی

-   طراحی و کاربرد سیستم­های اطلاع­رسانی مناسب در برگزاری و اجرای مسابقات ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   آگاه سازی مردم در خصوص فواید شرکت در فعالیتهای ورزشی در دوران پس از کرونا

-   بکار گیری کارآفرینان خلاق در دستیابی به اپلکیشن های گردشگری مجازی در دوران پسا کرونا

-   ایجاد نشست های مداوم و گزارش گیری از بخش های مختلف ورزش همگانی در فضای مجازی در دوران پسا کرونا

-   تولید برنامه در فضای مجازی توسط هیات های ورزشی در دوران پسا کرونا

-   ایجاد زمینه تبادل اطلاعات و تجربه بین پژوهشگران و مدیران در دوران پسا کرونا

-   کاربرد برنامه­ها و روش­های تبلیغاتی برای معرفی و شناساندن ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

راهکار فرهنگی

راهکار شناختی و ارزشی

-   تشکیل شوراهای ورزش همگانی با حضور متولیان فرهنگی و فرهنگ سازی فعالیت های ورزشی در پارک ها و اماکن عمومی در دوران پسا کرونا

-   مصاحبه با متولیان و قهرمانان ورزش همگانی جهت ترویج این رشته­ها

-   تشویق افراد فعال در زمینه ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   کمک از چهره های محبوب استان برای فرهنگسازی در استفاده از ماسک و ترغیب به ورزش در خانه، پارکها و فضاهای باز در دوران پسا کرونا

-   شناسایی و مشخص‌کردن نیازمندی‌ها و اولویت‌های انگیزانندة قومی با رویکرد ورزشی- تفریحی در دوران پسا کرونا

-   ارزش­سازی ورزش همگانی در کشور در دوران پسا کرونا

-   تغییر باور و نگرش شهروندان نسبت به ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   آشنا کردن شهروندان با ماهیت ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   استفاده از مشوق­های انگیزشی به­منظور تحریک شرکت دانشجویان در ورزش همگانی در دوران پسا کرونا

-   آگاه و مطلع کردن مسئولان از اهمیت و کارکرد مثبت ورزش همگانی در دوران پسا کرونا از طریق برگزاری کلاس­های آموزشی و توجیهی مختلف

بحث و نتیجه­گیری

بر اساس یافته­­های پژوهش، عوامل شناسایی‌شده شامل 66 مولفه، 9 بعد، موانع شناسایی شده شامل 138 مولفه، 11 بعد و راهکارهای شناسایی شده برای پسا کرونا شامل 135 مؤلفه، 7 بعد بود. نه بعد عوامل موثر بر توسعه ورزش­ همگانی شامل عوامل ساختاری و مدیریتی، مالی و اقتصادی، تفریحی و ورزشی، شناختی و ارزشی، خلاقیت و نوآوری، تسهیلات و خدمات­رسانی، امکانات و تجهیزات، علمی و آموزشی، اطلاعاتی و رسانه­ای بود. یازده بعد موانع موثر بر توسعه ورزش­ همگانی شامل مانع ساختاری و مدیریتی، فردی و شخصی، روانشناختی، خانوادگی، رفاهی و زیست­محیطی، قابلیت دسترسی، امکاناتی و اقتصادی، زیرساختی، فرهنگی، اجتماعی و اطلاع رسانی، علمی و آموزشی بود و هفت راهکار توسعه ورزش­ همگانی در پساکرونا شامل راهکار ساختاری و مدیریتی، اقتصادی، آموزشی، امکانات و زیرساخت­ها، اطلاعاتی، فرهنگی و شناختی و ارزشی بود.

ابعاد شناسایی شده در بخش عوامل موثر بر توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا شامل عوامل ساختاری و مدیریتی، مالی و اقتصادی، تفریحی و ورزشی، شناختی و ارزشی، خلاقیت و نوآوری، تسهیلات و خدمات­رسانی، امکانات و تجهیزات، علمی و آموزشی، اطلاعاتی و رسانه­ای بود. در تفسیر این نتایج می­توان گفت که عوامل ساختاری و مدیریتی به عنوان یکی از مضامین مربوط به رشد و یادگیری برای توسعه راهبردی برنامه­های ورزش همگانی در دوران کرونا اهمیت زیادی دارد و می­تواند با ایجاد روابط موجود میان فعالیت­های گوناگون سازمان و فراهم آوردن نظم میان کارکردهای سازمان در راستای دستیابی به اهداف کاربردی سازمان­ها اثر گذار باشد (صنعتی­زاده و همکاران، 1396). علاوه براین عامل دیگر اثر گذار عامل مالی و اقتصادی بود که می­تواند به عنوان عامل اثر گذار در توسعه ورزش از طریق راه­های اثربخش مختلف موجب درآمدزایی و  مدیریت هزینه در سازمان­های ورزش شود وبه همین جهت اجرای برنامه­های ورزشی از اهمیت خاصی برخوردار است. بدون شک، در دوران شیوع کرونا، همگانی شدن ورزش در میان مردم نیازمند منابع مالی است. به نظر می­رسد با توجه به گستردگی سطح ورزش همگانی منابع مالی می­بایست از بخش­های متعدد همچون بودجه دولتی، بودجه نهادهای عمومی، حامیان مالی، بیمه­ها و کمک­های مردمی تأمین گردد. عوامل تفریحی و ورزشی، شناختی و ارزشی، خلاقیت و نوآوری، تسهیلات و خدمات­رسانی به عنوان عوامل دیگر موثر بر توسعه ورزش­همگانی در دوران کرونا دارای اهمیت بودند. از این رو زمانی­که سازمان­های ورزشی با بحرانی همچون کرونا روبه رو می­شوند باید با برگزاری جشنواره­های تفریحی ورزشی، برگزاری مسابقات در محلات با همکاری شهرداری­ها، برگزاری مسابقات ابداعی در رده­های سنی مختلف و برگزاری مسابقات ویژه خانواده کارگران و کارمندان نهادهای دولتی و غیردولتی با رعایت فاصله اجتماعی تاثیرات این بحران­ها را کمتر کنند و زمینه را برای ایجاد اعتقاد بیشتر به ورزش همگانی در دوران کرونا با ایجاد شناخت و نگرش مثبت به ورزش همگانی و درک اهمیت آن در زندگی روزمره فراهم کنند. علاوه بر این موارد با فراهم آوردن رویکردی خلاقانه جهت توسعه ورزش همگانی با استفاده از طراحی الگوهای تفریحی و نشاط­آور در رشته­های مختلف ورزشی واجرای آموزش­های رایگان رشته­های مختلف ورزشی در نقاط مختلف شهر و ایجاد تسهیلات و خدمات­رسانی بیشتر از طریق افزایش تلاش و اقدامات در جهت ارائه خدمات حوزه ورزش همگانی در سازمان­ها و مراکز مختلف شرایط گذر از دوران بحرانی همچون کرونا را تسهیل دهند. در بخشی دیگر توجه به عوامل حوزه امکانات، علمی و رسانه­ای میتوان گفت که باید بر استفاده از همه امکانات و تجهیزات ورزشی، فضاها و هم عوامل تأسیساتی و بهداشتی و ایجاد آموزش اهمیت ورزش همگانی جهت افزایش دانش و آگاهی عمومی از ارزش­های ورزش و فعالیت بدنی و شکل­گیری باور و نگرش مثبت نسبت به ورزش و فعالیت بدنی و همچنین آگاهی بخشی، اطلاع­رسانی و تبلیغات از طریق رسانه­های جمعی و مجازی  تاکید شود. نتایج این بخش از پژوهش با نتایج پژوهش­های نانداکومار و همکاران (2020)، کیوگ و همکاران[27] (2017) و ویکر همکاران [28] (2012)، ترابی و محمدی (1402)، نیکبخش و همکاران (1402)، تابش و همکاران (1400)، زادمهر و خدابخشی هفشجانی (1399)، شهریاری و همکاران (1398)، آصفی و قنبرپور نصرتی (1397)، خالدی­فرد و همکاران (1397)، نسترن بروجنی و همکاران (1397)، بابایی و همکاران (1397)، آصفی و همکاران (1397)،  کشاورز (1396)، رحیمی و همکاران (1396) همسو بود.

موانع شناسایی شده در بخش موانع موثر بر توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا شامل موانع ساختاری و مدیریتی، فردی و شخصی، روانشناختی، خانوادگی، رفاهی و زیست­محیطی، قابلیت دسترسی، امکاناتی و اقتصادی، زیرساختی، فرهنگی، اجتماعی و اطلاع رسانی، علمی و آموزشی بود. ر تفسیر این نتایج می­توان گفت که نداشتن برنامه راهبردی و عملیاتی، کمبود نیروی انسانی متخصص، عدم مکان­یابی مناسب برای ساخت زمین­های ورزشی و عدم هماهنگی لازم بین سازمان­ها می­توانند در باعث عدم توسعه ورزش همگانی در دوران کرونا باشند که باید به آن توجه شود به همین دلیل باید با برطرف کردن موانع فردی و خانوادگی همچون عدم مدیریت زمان، نداشتن اطلاعات کافی در خصوص برنامه­های ورزش همگانی، ترس از آسیب دیدن در برنامه­های ورزش همگانی، گرایش بیش‌ازحد افراد به بازی‌های مجازی و غیرفعال و ترس از بدتر شدن مشکلات جسمانی و حضور در جامعه به علت شیوع کرونا و حمایت و تشویق خانواده­ها، همراهی اعضای خانواده، فعال کردن و ایجاد روند فعالیت بدنی در اعضای خانواده جهت تسریه در توسعه ورزش کرونا در دوران بحران (اپیدمی کرونا) برآمد. علاوه براین باید با برطرف کردن موانع رفاهی و زیست­محیطی و قابلیت دسترسی همچون آلودگی هوا و فضای پارک­ها و باشگاه­ها به ویروس کرونا، نور نامناسب فضاهای ورزشی و  بی­توجهی به زیبایی و جانمایی تجهیزات و امکانات ورزشی و دسترسی راحت و کم­هزینه به پارک­ها یا اماکن ورزشی، ترس از استفاده از وسایل نقلیه عمومی، آلودگی وسایل پارک­ها و محلات به ویروس، تبعیض جنسیتی، کمبود پارکینگ و ترافیک زیاد، کمبود وسایل نقلیه عمومی برای رفت وآمد شرایط را برای  توسعه بهتر و راحتر ورزش همگانی در دوران بحران فراهم کنند. همچنین با توجه بیشتر به موانعی همچون امکاناتی و اقتصادی، زیرساختی و فرهنگی همچون نبودن اماکن ورزشی مناسب، کمبود و گرانی وسایل ورزشی، بالا بودن هزینه استفاده از اماکن ورزشی، عدم طراحی مناسب مسیرهای دوچرخه­سواری و پیاده­روی، تداخل فضاهای ورزشی با فضاهای عمومی و خانوادگی در پارک­ها و عدم طراحی مناسب مسیرهای دوچرخه­سواری و پیاده­روی، تداخل فضاهای ورزشی با فضاهای عمومی و خانوادگی در پارک­ها زمینه بیشتری را برای توسعه ورزش همگانی فراهم کنند. نتایج این بخش از پژوهش با نتایج پژوهش­های ژنگ و لی[29] (2023)، پارنل و همکاران[30] (2020)، تیمپکا[31] (2020)، پیلای و همکاران[32] (2020)، لریچ و والچاک[33] (2014)، گراوند و همکاران (1402)، کشاورز و همکاران (1402)، شاهمنصوری و همکاران (1400)، کاشانی و همکاران (1400)، حسینی کریم­آبادی و همکاران (1400)، مرادی (1400)، نخعی نیازی و همکاران (1398)، خالدی­فرد و همکاران (1397)، وفایی­مقدم و همکاران (1397)، آصفی و دستجردی (1395)، شهبازی و همکاران (1392) همسو بود.

در انتها ارائه راهکارهای لازم جهت توسعه ورزش­همگانی در دوران پسا کرونا دارای اهمیت زیادی است. نتایج در این بخش نشان داد که می­توان راهکارهای ساختاری و مدیریتی، اقتصادی، آموزشی، امکانات و زیرساخت­ها، اطلاعاتی، فرهنگی و شناختی و ارزشی جهت توسعه  توسعه ورزش­همگانی در دوران پسا کرونا ارائه داد. در تفسیر این نتایج می­توان گفت که با مشخص کردن مأموریت، چشم­انداز و اهداف بلندمدت، افزایش اماکن ورزشی برای بانوان، ایجاد کمپ­های ورزش همگانی محلی ، شبکه­سازی بین سازمانی برای فعال­سازی فرایندهای توسعه ورزش همگانی و تدوین قوانین مشوق و لازم­الاجرا برای ورزش همگانی و حمایت دولت از باشگاه­ها و نیروی انسانی متضرر در شرایط کرونا  می­توا  جهت تقویت ساختار و مدیریت توسعه ورزش همگانی در پسا کرونا اقدام کرد و همچنین می­توان بافراهم کردن تسهیلات مالی و اعتباری کافی برای توسعه ورزش همگانی، پایین نگه داشتن هزینه­های ورزش جهت ترغیب افراد به شرکت در ورزش همگانی، تسهیلات بانکی کم بهره برای باشگاه­ها، مربیان و ورزشکاران متضرر از کرونا، توسعه تفکر بازگشت سرمایه مصرفی از طریق کسب سلامتی و اجرای برنامه­های آموزشی و ترویجی مناسب ورزش همگانی، طراحی و اجرای نظام آموزشی مناسب ورزش همگانی، تربیت مدیران و مربیان متخصص ورزش همگانی، ارائه برنامه های نوآورانه جهت توسعه ورزش همگانی از لحاظ اقتصادی و فرهنگی در دوران پسا کرنا بهره برد. علاوه براین موارد ارائه راهکارهایی همچون طراحی و ساخت اماکن، تجهیزات و فضاهای مناسب ورزش همگانی در دوران پسا کرونا، طراحی و کاربرد سیستم­های اطلاع­رسانی مناسب در برگزاری و اجرای مسابقات ورزش همگانی، آگاه سازی مردم در خصوص شناساندن ورزش همگانی و  فواید شرکت در آن و تغییر باور و نگرش شهروندان نسبت به ورزش همگانی، آشنا کردن شهروندان با ماهیت ورزش همگانی جهت توسعه اسن ورزش در دوران پسا کرونا دارای اهمیت زیادی است. نتایج این بخش از پژوهش با نتایج پژوهش­های کاشانی و همکاران (1400)،  شهبازی و همکاران  (1392)، توسلی و همکاران[34] (2022) و  حمامی و همکاران[35] (2020)  همسو بود.

بطور کلی می­توان گفت که توجه به عوامل ساختاری و مدیریتی، مالی و اقتصادی، تفریحی و ورزشی، شناختی و ارزشی، خلاقیت و نوآوری، تسهیلات و خدمات­رسانی، امکانات و تجهیزات، علمی و آموزشی و اطلاعاتی و رسانه­ای جو محیطی سالم و ایمنی را برای افزایش مشارکت ورزشی افراد جامعه در دوران شیوع کرونا و پساکرونا ایجاد نماید؛ از طرفی مواردی که به عنوان موانع توسعه ورزش همگانی معرفی شدند زنجیروار بهم مرتبط هستند و در برنامه­ریزی برای رفع این موانع باید به ماهیت و میزان اهمیت آن­ها از دیدگاه مسئولان، اساتید و سایر نخبگان ورزش همگانی توجه نمود. هر یک از موانع شناسایی شده در این پژوهش، با اتخاذ تدابیر و راهکارهای مناسب قابل رفع هستند و در این پژوهش سعی شد به برخی راهکارهای مهم برای رفع این موانع جهت توسعه ورزش همگانی در دوران پساکرونا اشاره شود. ذکر همه عوامل، موانع و راهکارها در این مقاله مقدور نمی­باشد، بنابراین پیشنهاد می­شود مسئولین و تمامی دست­اندکاران ورزش همگانی با برگزاری جلسات و اتاق­های فکر، عوامل مؤثر و موانع پیش روی ورزش همگانی را شناسایی کرده تا بتوانند از اثرات مخرب آن ها جلوگیری نموده و همچنین راهکارهایی را برای برون رفت از این شرایط و بهتر شدن در دوران پسا کرونا اتخاذ نمایند.

  • منابع

    • آصفی، احمدعلی؛ اسدی دستجردی، حسن (1395). بررسی موانع توسعه ورزش همگانی در دانشگاه­های دولتی شهر تهران و ارائه راهکارهای کاربردی توسعه آن. مدیریت ورزشی. 8(8)، صص 823-844.
    • ایمانی جاجرمی، حسین. (1399). پیامدهای اجتماعی شیوع ویروس کرونا در جامعه ایران. ارزیابی تاثیرات اجتماعی. 1(2)، صص 87-103.
    • بابایی، محمد؛ فتاحی مسرور، فروغ؛ شاکری، نادر (1397). شناسایی وضعیت موجود و موانع توسعه ورزش همگانی در کشور. فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان. 17(41)، صص 235-247.
    • روزبهانی، محبوبه؛ کتایون کامکاری و علیاکبر میرزاپور. (1393). بررسی عوامل موثر بر موانع مشـارکت زنـان سالمند در فعالیتهای ورزشی تفریحی استان البرز، مطالعات مبانی مدیریت در ورزش. 1(2)، صص 33-42.
    • زادمهر رقیه، خدابخشی هفشجانی نسرین (1399)، بررسی عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی موثر بر میزان مشارکت در ورزش های همگانی، مورد مطالعه؛ جوانان شهر خلخال. فصلنامه مطالعات رهبری فرهنگی. 2(2)، صص 88-106.
    • سالاری اسکر، مختار (1394). چالش­ها و راهکارهای توسعه ورزش همگانی در شهرستان کهنوج. دومین همایش ملی چالشها و راهکارهای توسعه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کهنوج.
    • شعبانی، عباس و خواجه، فرزاد ( 1396). اولویت­بندی عوامل اثرگذار بر توسعه ورزش همگانی و قهرمانی کشور. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان. 16(36)، صص 57-68.
    • شهبازی، مهدی؛ شعبانی مقدم، کیوان؛ صفاری، مرجان (1392). ورزش همگانی (ضرورت، موانع و راهکارها). فصلنامه علمی مجلس و راهبرد. 20(76)، صص 69-97.
    • شهریاری، ناصر؛ تابش، سعید و ذوالفقارزاده، محمدمهدی (1402). تدوین سناریوهای آینده مطلوب ورزش همگانی ایران. مدیریت ورزشی. 15(1)، صص 193-213.
    • صنعتی­زاده، ستاره؛ شائمی برزوکی، علی؛ نیلی­پور طباطبائی، سید علی­اکبر (1396). ارائه الگوی تاثیر ساختار سازمانی بر عملکرد با نقش میانجی موفقیت در سازمان امور مالیاتی کشور. فصل­نامه علمی _ پژوهشی مدیریت استاندارد و کیفیت. 7(24)، صص 125-146.
    • عاشقی، بهنام؛ نظریان، علی؛ اسکندری­پور، مجتبی و منصوری، فرزاد (1401). شناسایی و رتبه­بندی مؤلفه­ها و عوامل مؤثر بر گرایش جامعه به ورزش همگانی از طریق رسانه­ها. فصلنامه پژوهش­های ارتباطی. 29(4)، صص 135-155.
    • قره، محمدعلی؛ مرجان صفاری و شهرزاد نیری . (1395). بـازپردازی کارکردهـای رسـانه ملـی جهـت توسـعه ورزش­های تفریحی: ارایه راهبردها و راهکارها، دوفصلنامه پژوهش در مـدیریت ورزشـی و رفتـار حرکتـی. 6 (11)، صص 63-76.
    • کاشانی، سعید؛ میرزازاده، زهرا سادات و دارابی، مسعود (1400). مروری بر وضعیت ورزش همگانی در دوران پاندمی کووید 19. هفتمین همایش ملی دانشجویی علوم ورزشی دانشگاه شهید بهشتی.
    • کشاورز، لقمان (1396). تدوین مدل توسعه ورزش برای همه در فدراسیون­های ورزشی فعال در ورزش قهرمانی. فصلنامه علمی مطالعات راهبردی ورزش و جوانان. 7، 129-146.
    • محسنی‌فر، علی؛ دوستی، مرتضی؛ حسینینیا، سیدرضا و تابش، سعید. (1399). «تعویق مسابقات فوتبال در ایران به منظور کاهش انتقال ویروس کرونا از فرد به فرد». مجله طب نظامی، ۲۲(۲)، ۲۱۴-۲۱۵.
    • منتظرحجت، امیرحسین؛ منصوری، بهزاد. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان اهواز در ورزش همگانی«. فصلنامه دانش انتظامی خوزستان. 3(14)، صص 13-42.
    • مهدی­زاده، رحیمه و رضا اندام (1393). راهکارهای توسعه ورزش همگانی در دانشـگاههـای ایـران، مطالعـات مدیریت ورزشی. 6(22)، صص 15-38.
    • مؤیدی جاهد، سید محمدعلی؛ فراهانی، ابوالفضل؛ قاسمی، حمید و حسینی، معصومه (1403). الگوی پارادایمی حکمرانی شبکه­ای در ورزش همگانی ایران. پژوهش­نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی. 20(39)، صص 39-50.
    • نعیمی­کیا، ملیحه و غلامی، ایمن (1399). اثر فعالیت بدنی بر میزان فشار روانی ادراک شده در دوران قرنطینه خانگی ناشی از شیوع ویروس کرونا. دوماهنامه علمی پژوهشی طب توانبخشی. 9(3)، صص 217-224.
    • نقوی، محبوبه (1401). بررسی رابطه فعالیت بدنی با بهزیستی روانشناختی زنان در دوران پسا کرونا (مطالعه موردی، استان گلستان). دو فصلنامه فیزیولوژی حرکت و تندرستی، 2(1)، صص 76-88.
    • Cheval, B., Sivaramakrishnan, H., Maltagliati, S., Fessler, L., Forestier, C., Sarrazin, P., ... & Boisgontier, M. P. (2021). Relationships between changes in self-reported physical activity, sedentary behaviour and health during the coronavirus (COVID-19) pandemic in France and Switzerland. Journal of sports sciences39(6), 699-704.
    • Dallolio, L., Marini, S., Masini, A., Toselli, S., Stagni, R., Bisi, M. C., ... & Ceciliani, A. (2022). The impact of COVID-19 on physical activity behaviour in Italian primary school children: a comparison before and during pandemic considering gender differences. BMC Public Health22(1), 52.
    • Di Stefano, V., Battaglia, G., Giustino, V., Gagliardo, A., D’Aleo, M., Giannini, O., ... & Brighina, F. (2021). Significant reduction of physical activity in patients with neuromuscular disease during COVID-19 pandemic: the long-term consequences of quarantine. Journal of neurology268, 20-26.
    • Eime, R., Harvey, J., & Charity, M. (2024). Australian sport and physical activity behaviours pre, during and post-COVID-19. BMC Public Health24(1), 834.
    • Elliott, S., Eime, R., Harvey, J., Charity, M., Drummond, M., Pankowiak, A., & Westerbeek, H. (2023). The impact of COVID-19 restrictions on perceived health and wellbeing of young Australian sport and physical activity participants. Youth & Society55(7), 1327-1347.
    • Forlenza, O. V., & Stella, F. (2020). Impact of SARS-CoV-2 pandemic on mental health in the elderly: perspective from a psychogeriatric clinic at a tertiary hospital in São Paulo, Brazil. International psychogeriatrics32(10), 1147-1151.
    • Fornili, M., Petri, D., Berrocal, C., Fiorentino, G., Ricceri, F., Macciotta, A., ... & Baglietto, L. (2021). Psychological distress in the academic population and its association with socio-demographic and lifestyle characteristics during COVID-19 pandemic lockdown: Results from a large multicenter Italian study. PLoS One16(3), e0248370.
    • Green, M (2006). From 'Sport for All' to Not About 'Sport' at all?. Interrogating Sport Policy Interventions in the United Kingdom. European Sport Management Quarterly, 6(3), 217-238.
    • Grubben, M., Wiertsema, S., Hoekman, R., & Kraaykamp, G. (2022). Is working from home during COVID-19 associated with increased sports participation? Contexts of sports, sports location and socioeconomic inequality. International Journal of Environmental Research and Public Health19(16), 10027.
    • Hammami, A., Harrabi, B., Mohr, M., & Krustrup, (2020). Physical activity and coronavirus disease 2019  (COVID-19): specific recommendations for home-based physical training. Managing Sport and Leisure, 20,1-6.
    • Hedenborg, S., Fredman, P., Hansen, A. S., & Wolf-Watz, D. (2024). Outdoorification of sports and recreation: a leisure transformation under the COVID-19 pandemic in Sweden. Annals of Leisure Research, 27(1), 36-54
    • Hoekman, R., Grubben, M., & Kraaykamp, G. (2024). Bouncing back or staying inactive? The social inequality in sport participation before, during and after the COVID-pandemic. Leisure Studies43(2), 342-351.
    • Jungwirth, D., Angerer, M., & Haluza, D. (2022). The Impact of COVID-19 on Physical Activity and Life Satisfaction of Golfers: A Cross-Sectional Study in German-Speaking Countries. Frontiers in Sports and Active Living4, 913244.
    • Kemmelmeier, M., & Kühnen, U. (2012). Culture as process: The dynamics of cultural stability and change.
    • Kim, D. K., Choi, C., & Park, S. U. (2023). Relationship between sports policy, policy satisfaction, and participation intention during COVID-19 in Korea. Sage Open13(4), 21582440231219537.
    • LaForge-MacKenzie, K., Tombeau Cost, K., Tsujimoto, K. C., Crosbie, J., Charach, A., Anagnostou, E., ... & Korczak, D. J. (2022). Participating in extracurricular activities and school sports during the COVID-19 pandemic: Associations with child and youth mental health. Frontiers in Sports and Active Living4, 936041.
    • Lee, O., Park, S., Kim, Y., & So, W. Y. (2022, January). Participation in sports activities before and after the outbreak of COVID-19: analysis of data from the 2020 Korea national sports participation survey. In Healthcare(Vol. 10, No. 1, p. 122). MDPI.
    • Liu, J., Zhang, C. C., Zhang, S. Q., Wang, J. H., Xu, R. R., Yang, S. L., ... & Tang, X. D. (2023). Clinical factors affecting platelet growth in the treatment of aplastic anemia by tonifying kidney and generating blood. World Journal of Traditional Chinese Medicine9(4), 438-446.
    • McGuine, T., Biese, K., Hetzel, S., Schwarz, A., Reardon, C., Bell, D., ... & Watson, A. (2022). A multi-year assessment of sport participation during the COVID-19 pandemic on the health of adolescent athletes. Journal of Athletic Training.
    • Mutz, M., Müller, J., & Reimers, A. K. (2021). Use of digital media for home-based sports activities during the COVID-19 pandemic: results from the German SPOVID survey. International Journal of Environmental Research and Public Health18(9), 1-12.
    • Nandakumar, M., Ingalhalli, V., & Devaki, K. K. (2020). What drives satisfaction and willingness to pay for sports facilities? Survey results of users of government sports facilities in India. GIS Business, 15(4), 512-530.
    • Pascarella, G., Strumia, A., Piliego, C., Bruno, F., Del Buono, R., Costa, F., ... & Agrò, F. E. (2020). COVID‐19 diagnosis and management: a comprehensive review. Journal of internal medicine288(2), 192-206.
    • Pillay, L., van Rensburg, D. C. C. J., van Rensburg, A. J., Ramagole, D. A., Holtzhausen, L., Dijkstra, H. P., & Cronje, T. (2020). Nowhere to hide: The significant impact of coronavirus disease 2019 (COVID-19) measures on elite and semi-elite South African athletes. Journal of science and medicine in sport23(7), 670-679.
    • Pranata, D. Y. (2020). Aktivitas olahraga masyarakat pada masa pandemi covid-19 berdasarkan usia. Altius: Jurnal Ilmu Olahraga Dan Kesehatan9(2), 32-38.
    • Staley, K., Randle, E., Donaldson, A., Seal, E., Burnett, D., Thorn, L., ... & Nicholson, M. (2024). Returning to sport after a COVID-19 shutdown: Understanding the challenges facing community sport clubs. Managing Sport and Leisure29(1), 107-127.
    • Sun, Х., & Ding, Ю. (2024). Analyzing the dilemma and countermeasures of Sino-Russian sports and cultural exchange and cooperation in the post-epidemic era. Modern Humanities Success, 5(252-259).
    • Thibaut, E., Constandt, B., De Bosscher, V., Willem, A., Ricour, M., & Scheerder, J. (2023). Sports participation during a lockdown. How COVID-19 changed the sports frequency and motivation of participants in club, event, and online sports. In Lockdown Leisure(pp. 100-113). Routledge.
    • Toselli, S., Bragonzoni, L., Grigoletto, A., Masini, A., Marini, S., Barone, G., ... & Dallolio, L. (2022). Effect of a park-based physical activity intervention on psychological wellbeing at the time of COVID-19. International Journal of Environmental Research and Public Health19(10), 6028.
    • Watson, A., & Koontz, J. S. (2021). Youth sports in the wake of COVID-19: a call for change. British journal of sports medicine55(14), 764-764.