Document Type : Original Article
Authors
1 Ph.D. Student in Sports Management, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Ph.D., Professor in Sports Management, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
3 Ph.D., Professor in Sports Management, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
Abstract
Sport is one of the topics whose development is influenced by economic, social and cultural development in a society, and as an economic phenomenon, in recent years, a special face and effect has been developed in the topics. The study is to thematically analyze the economic challenges of sports development in the western provinces of Iran. This research was qualitative research and a systematic exploratory study were used. The data collection was done in several ways such as interview, library study and document review. The statistical population included university professors, researchers and analysts of sports economics, managers of organizations and sports centers in the field of sports economics. The research tool was an interview with16 people. Sampling was theoretical and judgmental based on criteria such as specialty, job category, work history, etc. Estimation of sample number continued to theoretical saturation of the extracted components of the research.
The findings showed that a total of 55 economic components were identified as challenges in the development of sports by indoor environment (26) and outdoor environment (29). The frequency of components was in six perspectives of structure and economic management of sport (10), sport industry and market system (10), human and intellectual capital of sport (6), financial and economic resources of sport (12), infrastructure and physical resources of sport (4)) and employment and sports business (13). Therefore, it was concluded that the existing obstacles to the development of sports in the western provinces of the country should be removed.
Keywords
تحلیل تماتیک چالشهای اقتصادی توسعه ورزش استانهای غرب کشور
بهروز حیدر‌زاده[1]
سعید صادقی بروجردی[2]
غلامرضا شعبانی بهار[3]
جواد شهلایی باقری[4]
تاریخ دریافت مقاله: 12/12/1400
تاریخ پذیرش مقاله:24/3/1401
مقدمه
امروزه به واسطه تأثیر عوامل متعددی از قبیل محدودیت‌های نرخ ارز و سایر موانع ساختاری کشور و عدم‌انطباق آن با ساختارهای حاکم بر دنیا در حوزه های مختلف، کشور با مشکلاتی روبه‌روست. درک این محدودیت‌هاست که اهمیت اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی را روشن می‌کند(هنری و خزایی، 1399). از این رو، ورزش فعالیتی پویاست که با تولید میلیاردها دلار از طریق بلیط‌فروشی، حمایت مالی و حق پخش تلویزیونی به‌عنوان یک پدیده اقتصادی در جهان مطرح شده است (جاوید و همکاران، 2013). توسعه ورزش اساساً بخشی جدایی‌ناپذیر از روند توسعه ملی است (آگوس کریستیانتو[5]، 2012: 1) و شامل ساختارها، سیستم‌ها، فرصت‌ها و فرآیندهایی است که افراد را قادر می‌سازد تا در ورزش شرکت کنند و عملکرد خود را تا حد مطلوب ارتقا دهند(اسچنکلوف[6]، 2017). توسعه ورزش، مبنای رشد ورزشکاران نخبه و حضور موفقیت‌آمیز آنها در سطوح بین‌المللی است که برای دولتها امتیاز بزرگی محسوب می‌شود؛ به نحوی که از آن برای نمایش ظرفیتهای اقتصادی و غرور ملی استفاده می‌کنند(رمضانی‌نژاد و همکاران، 1394). شاخص توسعه ورزش[7] مفهوم جدیدی است که پس از انتشار گزارش‌های توسعه انسانی در همه کشورها توسط برنامه توسعه سازمان ملل [8]، صادر شده است و یکی از ارگانهای سازمان ملل متحد، و مسئول توسعه می باشد(سانجایا گابریلا[9]، 2019). همچنین، استقلال اقتصادی سازمانهای ورزشی، به‌کارگرفتن کارکنان متخصص، وجود رشته‌های ورزشی تخصصی و استقلال مدیریتی و مدارس ورزشی تخصصی از شاخص‌های حرفه‌گرایی و توسعه ورزش معرفی شده است(استونر[10]، 2016). در ورزش، برای تجزیه و تحلیل داده‌های ورزشی یا بازار یا رفتارهای ورزشی از روش اقتصادی یا اقتصادسنجی استفاده می‌کنند (سانچز و همکاران[11]، 2011). برای بررسی رابطه بین اقتصاد و ورزش دو روش وجود دارد: اولین مورد، اقتصاد ورزش است؛ جایی که اقتصاد "در خدمت" صنعت ورزش برای تجزیه و تحلیل سودآوری باشگاهها، تقاضای حضور، تعادل رقابتی و غیره استفاده می‌شود(پالاسیز[12] و همکاران، 2014). اقتصاد ورزش به ارزیابی مسائل و الگوهای تخصیص بهینه منابع در سه بخش عملکرد ورزش، تولیدات ورزش و توسعه ورزش میپردازد(جاوید و همکاران، 1394). اقتصاد ورزش از مجموعه فعالیتهای شرکتهای تولید پوشاک، وسایل و ابزار ورزشی، شبکههای تلویزیونی، ساخت ورزشگاهها و اماکن ورزشی، شرکتهای خدماتی و تجاری ورزشی، خرید و فروش بازیکنان حرفهای در باشگاهها و بسیاری فعالیتهای اقتصادی دیگر در ورزش بهدست میآید (عبدلی، 1393). به بیان دقیق تر، میتوان گفت که اقتصاد ورزش چیزی جز به‌کارگیری تئوری‌های اقتصادی برای تحلیل فعالیتهای ورزشی نیست که در دو سطح خرد و کلان صورت می‌پذیرد: در سطح خرد، رفتار اقتصادی بازیگران این عرصه اعم از ورزشکاران، بنگاههای ورزشی، دولتها و حتی طرفداران و تماشاگران مورد بررسی و پیش بینی قرار می‌گیرد و در سطح کلان، تأثیر فعالیتهای ورزشی بر سایر متغیرهای کلان اقتصادی مطالعه می‌شود(خزایی، 1396). لذا نباید از نقش اقتصاد و درجه توسعه یافتگی کشورها در موفقیت ورزشی غافل شد. با پیگیری نتیجه رویدادهای ورزشی بین‌المللی در طی دهه های اخیر متوجه می‌شویم کشورهایی در صدر مسابقات المپیک قرار می‌گیرند که از درجه توسعه یافتگی بسیار بالا برخوردار هستند و درآمد سرانه این کشورها در زمره بالاترین ارقام است (خداداد کاشی و کریمی نیا، 1395). بنابراین، می توان گفت که ورزش نقش مهمی به عنوان یک جزء کلیدی در توسعه اقتصادی دارد و با تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم، عامل مؤثری در پیشرفت اقتصاد جامعه و بخش پول ساز کشور به شمار میآید؛ به طوری که در زمان حاضر در کشورهای پیشرفته، ورزش و تفریحات سالم، یک صنعت بسیار مهم و عامل اثرگذار در رشد و توسعه ملی و حتی توریسم ورزشی است (کلاشی، 1393).
ورزش یکی از مباحثی است که توسعه آن تحت تأثیر توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در یک جامعه قرار دارد و به‌عنوان یک پدیده اجتماعی و فرهنگی، در سال‌های اخیر چهره و جلوه خاصی در مباحث توسعه یافته است. ورزش یکی از بخش‌هایی است که می‌تواند به اقتصاد کمک کند(ملائی و همکاران، 1397). در عصر حاضر دیگر نمیتوان از اهمیت اقتصادی اثرات مستقیم و غیرمستقیم ورزش و تفریحات سالم در جوامع چشم‌پوشی کرد (ملک اخلاق و همکاران، 2013). بنابراین به نظر می‌رسد بررسی سطوح فعالیت و همچنین موانع مشارکت و عدم‌مشارکت ورزشی افراد، مختص هر کشور با وضعیت اقتصادی و سطح فرهنگ خاص خود میباشد و با توجه به تغییر مداوم وضعیت اجتماعی- اقتصادی کشورها به ویژه کشورهای درحالتوسعه، بررسی این موانع اقتضای دائمی دارد (مهدی‌زاده واندام، 1392).
به دلیل جهانی‌شدن توسعه اقتصادی ورزش و عمومیت‌داشتن ورزش در ایران، ملاحظه میگردد که موضوعات اقتصادی و درآمدزایی ورزش بحث داغ محافل علمی شده است. موضوع حائز اهمیت اینکه به دلیل نو‌بودن صنعت ورزش در کشور، مقوله توسعه اقتصادی صنعت ورزش به شدت نیازمند انجام پژوهشهایی است که می‌تواند پیشنهاداتی را به سیاست‌گذاران دولتی و غیر دولتی ارائه نماید تا آنها بتوانند با تصمیم‌گیریهای پژوهش‌محور گام‌های اساسی را درجهت توسعه اقتصادی صنعت ورزش کشور بردارند. در این قسمت به برخی از تحقیقات انجام‌شده پیرامون موانع اقتصادی توسعه ورزش می‌پردازیم:
شانگ جو لیو[13](2020) به تحقیقی در مورد روش توسعه صنعت ورزش در استان گانان[14] چین پرداخت. نتایج نشان داد که ادغام کامل توسعه واقعی منطقه محلی، برنامهریزی کلی علمی، ادغام منابع توسعه موثر، تدوین و انتخاب بهترین مدل توسعه صنعت ورزشی و تلاش برای دستیابی به جهش توسعه ضروری هستند. ریس[15] و همکاران (2020) در پژوهشی با عنوان «کاهش موانع مالی از طریق اجرای مشوق‌ها برای ارتقای مشارکت کودکان در ورزش‌های عمومی در استرالیا» نشان داد پنج ایالت و سرزمین، کوپن‌های ورزشی را از سال 2011 تا 2018 با ارزش متوسط 150 دلار استرالیا اجرا کردند. در سطح ملی، متوسط هزینه سالانه برای مشارکت در ورزش کودکان، 447 دلار استرالیا بود. نسبت حمایت مالی از کوپن‌های ورزشی با توجه به آسیب‌های اجتماعی به میزان قابل‌توجهی افزایش یافته و به بیش از 60 درصد کل هزینه در فقیرترین محل زندگی رسیده است. در تحقیق دیگری یانگ و همکاران[16](2019) به بررسی اقتصاد ورزش و مدیریت تجارت ورزشی آسیا پرداختند. در این تحقیق، تجارت ورزشی آسیا نسبت به تحقیقات عمیقی که در زمینه‌های غربی در مورد اقتصاد و مدیریت ورزشی اتفاق می‌افتد، فاصله زیادی دارد. این مسئله به‌ویژه کمک می‌کند تا بررسی تجارت ورزشی آسیا از دیدگاههای اقتصادی ، مالی و مدیریتی پیش برود. همچنین ژانگ و همکاران[17] (2018) در پژوهشی با عنوان «صنعت ورزش در اقتصادهای در‌حال‌رشد؛ نگاهی به مسائل و چالشهای حیاتی» دریافتند که تشویق پژوهشهای علمی به معنی انتقاد از دیدگاههای گسترده‌ای از بازاریابی و عملیات تجاری در صنعت ورزش اقتصادهای در حال رشد است. گوورسین و میل[18] (2016) نیز در تحقیقی با عنوان «عوامل موثر بر توسعه صنعت ورزش به عنوان یک اقتصاد» بیان کردند اقتصاد و صنعت ورزش در حال تبدیل‌شدن به یک بازار بزرگ و رو‌به‌رشد میباشند. دلایل زیادی برای رشد سریع اقتصاد ورزش وجود دارد. برخی از آنها فعالیتهای مختلف ورزشی هستند، نظیر افزایش زمان آزاد افراد، افزایش تمایل به ارتباط از طریق ورزش، توسعه محصولات و فناوری‌های ورزشی، جهانی‌سازی ورزش به عنوان یک مفهوم و افزایش مناطق اقتصادی و فناوری ورزشی میباشند. غلام‌زاده فسندوز[19](2016) در پژوهشی با عنوان «ورزش به عنوان یک صنعت در فنلاند» بیان نمود که ورزش به عنوان یک صنعت، یکی از صنایع متنوع در دنیای تجارت است و به لحاظ اقتصادی، یکی از عوامل مهم برای احیای اقتصاد ملی در بسیاری از کشورها به شمار میآید. هنری و همکاران(1399) نیز به بررسی موانع اجرای اقتصادی مقاومتی در توسعه ورزش پرداختند. یافته‌های مدل پژوهش آنها نشان داد که در بین موانع اجرای اقتصاد مقاومتی، بعد ضعف عوامل حقوقی و قانونی (84 درصد) بیشترین تاثیر را دارد. با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد میگردد که مراجع قانون‌گذار با وضع قوانین و مقررات، به پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی در ورزش کمک نمانید. در تحقیق دیگری قربانی و همکاران(1399) به موانع توسعه ورزش پایدار پرداختند. یافته‌ها نشان داد عوامل شناختی- دانشی، ساختاری و قانونی- مدیریتی به عنوان موانع در نظر گرفته شدند. عسکریان و همکاران(1399) موانع توسعه صنعت ورزش ایران را شناسایی کردند. بر اساس نتایج، موانع توسعه ورزش در قالب 8 مضمون اصلی، از جمله: موانع فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، انسانی، نظامی ، مدیریتی، زیرساختی، فناوری و رسانهای استخراج و توضیح داده شد. از طرفی صفری و همکاران(1397) موانع سرمایهگذاری و مشارکت بخش خصوصی در استان فارس را مطالعه کردند و دریافتندکه بین موانع اقتصادی، موانع اطلاعاتی و بازارهای سرمایه، مدیریت، قانونی و حقوقی، فرهنگی و اجتماعی، حمایتی و تشویقی و سیاسی با مشارکت بخش خصوصی رابطه معنادار و منفی در ورزش استان فارس وجود دارد. جسمانی و همکاران(1397) به شناسایی و اولویتبندی موانع اقتصادی و مدیریتی حمایت مالی از ورزش قهرمانی استان زنجان پرداختند. نتایج نشان داد که موانع توسعه حمایت مالی از ورزش قهرمانی توسط صنایع استان زنجان اغلب اقتصادی و مدیریتی بودند و پس از آنها موانع اجتماعی - فرهنگی و رسانهای قرار داشتند. همچنین کمبود بهره‌گیری از معافیت‌های مالی، عدم‌اطمینان از سرمایهگذاری در ورزش و نبود فضای رقابتی در بخش موانع اقتصادی و نبود برنامه‌های حمایت مالی، عدم‌بهره‌گیری از مدیران تجاری و نبود رویه‌های مناسب توسعه هواداران در بخش موانع مدیریتی، از مهمترین موانع پیش روی توسعه حمایت مالی از ورزش قهرمانی استان زنجان بودند.
روش‌شناسی پژوهش
این تحقیق از نوع تحقیقات کیفی است که از مطالعه اکتشافی نظاممند استفاده کرد. گردآوری داده‌ها به روشهای متعددی مانند مصاحبه، مطالعه کتایخانهای و بررسی اسناد انجام گرفت. جامعه آماری در مرحله کیفی، شامل دو بخش منابع انسانی (صاحبنظران علمی و اجرایی) و جامعه اطلاعاتی (منابع علمی، اسنادی و کتابخانهای) بود. بخش انسانی جامعه آماری شامل اساتید مدیریت ورزشی دانشگاهها، پژوهشگران و تحلیلگران اقتصاد ورزش و مدیران سازمانهای و مراکز ورزشی (استانهای کردستان، کرمانشاه، ایلام، همدان و لرستان) بود. به دلیل محدودیت حاصل از جامعه، حجم نمونه با حجم جامعه برابر در نظر گرفته شد. در این پژوهش 16 مصاحبه به عمل آمد. نمونه‌گیری در بخش کیفی به روش نظری و از نوع قضاوتی- برمبنای معیارهایی مانند تخصص، رده شغلی، سابقه شغلی و ...- انجام گرفت. برآورد تعداد نمونه براساس اشباع نظری مولفههای استخراجی پژوهش بود. جامعه اطلاعاتی نیز شامل منابع کتابخانهای و علمی، گزارشها و اسناد اجرایی و حقوقی و منابع و آرشیوهای رسانه ای بود. نمونه آماری این بخش شامل 53 نسخه براساس رسیدن به اشباع نظری چارچوب پژوهش انتخاب و به روش نمونه‌گیری نظری از نوع قضاوتی انجام شد.
ابزار پژوهش شامل دو ابزار مطالعه کتابخانهای و مصاحبه بود. در ابتدا برای بررسی وضعیت موجود، تمام اسناد و مدارک مربوط به موضوع پژوهش مورد مطالعه کتابخانهای قرار گرفت. از روش‌ها و شیوه‌هایی مانند بررسی اسناد و مدارک(سند کاوی)، تحلیل تحقیقات انجام‌شده، تولید اطلاعات و توصیف وضعیت مطلوب استفاده شد. از استخراج فهرست اولیه شاخصها از مصاحبه اکتشافی در تکمیل و تدوین چارچوب استفاده شد. روایی یافته‌های پژوهش(مصاحبه‌ها) توسط مصاحبه‌شوندگان و سپس با در جریان قرار دادن اساتید در روند مصاحبه‌ها و نحوه کدگذاری و تجزیه و تحلیل داده‌ها و همچنین استفاده از نقطه نظرات اساتید در اصلاح موارد لازم مورد تایید قرار گرفت. رونوشت مطالعه کتابخانهای و ابزار مصاحبه ابتدا با استفاده از نظر متخصصان ارزیابی گردید. سپس از طریق روشهای روایی کدگذاری و توافق مصححان بررسی شد. در این پژوهش، با ارائه بازخورد به مصاحبه‌شوندگان و قراردادن آنها در مسیر پژوهش- به طوری که بر نحوه پاسخگویی آنها تأثیر نگذارد- به افزایش روایی درونی اقدام شد. در ضمن پس از انجام هر مصاحبه، الگوی بهدست آمده تا آن مرحله ارائه گردید و در صورتی که مصاحبه‌شونده نکاتی را نسبت به الگو داشت، مورد بحث قرار میداد. این کار پس از انجام مصاحبه انجام میشد تا مصاحبه خالی از هر گونه پیش‌فرض و جهت‌گیری انجام شود. از آنجایی که مؤلفه پایایی به گستره تکرارپذیری یافته‌های پژوهش اشاره دارد و در انجام مطالعات کیفی پژوهشگر به تفسیر موضوع مورد مطالعه میپردازد، همزمان با گردآوری داده‌ها، کار تحلیل آنها طی سه مرحله کدگذاری نیز شروع شد. پس از استخراج کدها، آنها طبقه‌بندی شدند. مقایسه مداوم، تفاوت‌ها و تشابهات بین این کدها را آشکار کرد. پس طبقات جدا و یا ادغام شدند تا نظریه در روند این فرآیند شکل گیرد. منابع و متون موجود نیز در روند تکمیل تئوری مورد استفاده قرار گرفت. کار گردآوری داده‌ها تا زمانی ادامه یافت که پژوهشگر اطمینان حاصل کرد که ادامه کار چیز تازه‌ای به دانسته‌‌ها نمی‌‌افزاید. پس از انجام 16 مصاحبه در طی دوره شش ماه، تحلیل داده‌ها حاکی از اضافه نشدن داده جدید به داده های قبلی بود، چرا که درصد بالایی از داده‌های مستخرج از مصاحبه‌های آخر تکراری بود. بنابراین، با رسیدن به حد اشباع نظری، به مصاحبه‌ها پایان داده شد. پژوهشگران کیفی به جای واژه «اعتبار» و «روایی»، از واژه‌‌های« مقبولیت»، «انتقال‌پذیری» و «تأییدپذیری »استفاده می‌کنند.
جدول 1: مشخصات ابزارهای پژوهش
|
روش |
ابزار |
زمینه مطالعه |
روایی |
|
|
مطالعه کتابخانهای |
رونوشت (چک لیست استخراج مفاهیم) |
منابع اطلاعاتی |
انتخاب نسخه‌های معتبر به لحاظ علمی و حقوقی |
روایی محتوایی (توسط 3 نفر متخصص) میزان توافق بین کدگذاران و مصححان (سه نفر – میزان توافق 72/0) |
|
مصاحبه |
چارچوب پرسش (پرسش‌نامه بازپاسخ) |
منابع انسانی |
انتخاب افراد بر حسب شایستگی علمی و فنی |
|
یافته‌های پژوهش
جدول 2: مشخصات نمونه آماری در بخش کیفی پژوهش
|
جامعه |
منابع انسانی |
منابع اطلاعاتی |
||||
|
گروه مطالعه |
اساتید مدیریت ورزشی دانشگاهها |
مدیران و کارشناسان خبره سازمانهای ورزشی |
پژوهشگران و تحلیلگران اقتصاد و صنعت ورزش |
منابع کتابخانهای و علمی (مقاله، کتاب، و ..) |
گزارشها و اسناد اجرایی و حقوقی |
منابع و آرشیوهای رسانهای |
|
نمونه‌گیری |
قضاوتی (نظری) |
قضاوتی (نظری) |
قضاوتی (نظری) |
هدفمند |
هدفمند |
هدفمند |
|
حجم نمونه |
6 نفر |
5 نفر |
6 نفر |
25 نسخه |
9 نسخه |
19 نسخه |
|
16 نفر |
53 نسخه |
|||||
جدول3: ویژگیهای فردی مصاحبه شوندگان در مرحله کیفی
|
تحصیلات |
تخصص |
رشته تحصیلی |
|
دکتری تخصصی |
هیئت علمی دانشگاه |
علوم ورزشی |
|
دکتری تخصصی |
هیئت علمی دانشگاه |
علوم ورزشی |
|
دکتری تخصصی |
هیئت علمی دانشگاه |
علوم ورزشی |
|
دکتری تخصصی |
هیئت علمی دانشگاه |
علوم ورزشی |
|
دانشجوی دکتری |
پژوهشگر حوزه مدیریت ورزشی |
علوم ورزشی |
|
دانشجوی دکتری |
عوامل اجرایی اداره ورزش و جوانان |
علوم ورزشی |
|
دکتری تخصصی |
عوامل اجرایی اداره ورزش و جوانان |
علوم ورزشی |
|
دانشجوی دکتری |
پژوهشگر حوزه مدیریت ورزشی |
علوم ورزشی |
|
دکتری تخصصی |
هیئت علمی دانشگاه |
علوم ورزشی |
|
دکتری تخصصی |
هیئت علمی دانشگاه |
علوم ورزشی |
|
دانشجوی دکتری |
پژوهشگر حوزه مدیریت ورزشی |
علوم ورزشی |
بخش کیفی حاصل استخراج مفاهیم و مولفهها از منابع علمی، اسنادی و رسانهای و مصاحبه با صاحبنظران به تفکیک بخش چالشها میباشد. کدگذاری گلیزر با رهیافت ظاهر‌شونده در مرحله اول شامل تفکیک مولفههای در چارچوب 6 منظر: ساختار و مدیریت اقتصادی ورزش، نظام صنعت و بازار ورزش، سرمایه انسانی و فکری ورزش، منابع مالی و اقتصادی ورزش، زیرساخت و منابع فیزیکی ورزش و اشتغال و کسب و کار ورزشی است. کدگذاری دوم، تفکیک مولفهها براساس محیط درونی و بیرونی ورزش بود. مولفههای شناسایی و کدگذاری‌شده برای بخش موانع و چالشهای اقتصادی توسعه ورزش استانهای غرب کشور مطابق جدول زیر است. برای هر مولفه فراوانی تکرار مضامین کلیدی مرتبط با آن در مطالعه منابع و مصاحبه گزارش شده است.
جدول 4: نمونه‌ای از کدگذاری اولیه مصاحبه‌ها
|
قسمتی از مصاحبه |
دانشجوی دکترای اقتصاد |
|
متن مصاحبه |
استخراج کدها |
|
در رابطه با چالشهای توسعه اقتصادی میتوان به این اشاره کرد که ورود به بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در ورزش برای پیشرفت مورد نیاز است و ورزش نیز از این قائده مستثنی نیست و شاید دلیل انگیزه و رغبت کم بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در صنایع ورزشی، ترس از کمبود درآمد و منابع مالی آن باشد. |
ریسک سرمایهگذاری در صنایع |
|
سازمان‌ها و ادارات در استانها بودجه کافی برای ورزش در نظر نمی‌گیرند و این یکی از موانع توسعه ورزش در این استانها میباشد. |
ناکافی‌بودن سهم اعتبارات ورزش از بودجه عمومی کشور |
|
یکی دیگر از موانع توسعه اقتصادی ورزش در استانهای غرب کشور، تخصص ناکافی مسئولان و افرادی است که در این زمینه فعالیت دارند. |
کمبود دانش و مهارت‌های لازم مسئولان برای تجاریسازی و درآمدزایی در سازمانهای ورزشی |
|
یکی دیگر از این موارد، تجهیزات و امکانات مورد نیاز در توسعه ورزش است که در برخی موارد هزینه آنها بسیار بالا میباشد. |
افزایش هزینهها و مصرف منابع در فضاها و اماکن ورزشی |
جدول 5: کدگذاری مفهومی چال‌ها و موانع اقتصادی توسعه ورزش
|
منظر |
محیط بیرون سیستمی و فرابخشی ورزش |
تکرار |
|
ساختار و مدیریت اقتصادی ورزش (10) |
ضعف پیروی از قانون کار و قانون تجارت در ورزش |
6 |
|
ناکافی بودن موسسات و نهادهای متولی اقتصاد در ورزش |
11 |
|
|
ضعف همکاری مؤثر بین سازمانهای اقتصادی و ورزشی در کشور |
7 |
|
|
نگاه غیراقتصادی سیاست‌گذاران به ورزش |
12 |
|
|
محدودیت در استقلال و آزادی عمل اقتصادی و مدیریت تمرکزگرا در سازمانهای ورزشی |
6 |
|
|
مشخص‌نبودن جایگاه ورزش در سیاست‌ها، برنامه‌ها و راهبردهای توسعه اقتصادی ملی |
5 |
|
|
نظام صنعت و بازار ورزش (10) |
نبود شبکه اطلاعات بازار و صنعت ورزش در استانهای غرب کشور |
11 |
|
عدم‌تعیین مزیت‌های نسبی در هر یک از استانهای کشور جهت سرمایهگذاری بخش خصوصی در صنایع تولیدی و خدماتی ورزش |
9 |
|
|
وابستگی روانی به بازار خارجی و بی‌اعتمادی نسبت به دستاوردهای داخلی |
6 |
|
|
ریسک سرمایهگذاری در صنایع ورزشی به دلیل ماهیت آنها و شرایط بحران اقتصادی کشور |
9 |
|
|
پایین‌بودن سهم ورزش از تجارت الکترونیک و بازار مجازی |
11 |
|
|
نوسانات بازار و اقتصاد کشور و تاثیر آن بر ورزش |
5 |
|
|
منابع مالی و اقتصادی ورزش (12) |
عدم‌بازنگری در مدیریت تخصیص و هزینه‌کرد منابع مالی حوزه ورزش |
6 |
|
کاهش وابستگی عمده بخشهای ورزش به منابع دولتی از طریق جلب مشارکت چندجانبه |
4 |
|
|
پایین‌بودن نسبی بودجه ورزش در استانهای غرب کشور |
10 |
|
|
عدم‌ارزیابی برگشت سرمایه در سرمایهگذاری حوزه ورزش با توجه به شرایط اقتصادی کشور |
14 |
|
|
عدم‌نظارت بر توزیع منابع مالی در حوزههای ورزش |
13 |
|
|
عدم‌پاسخگویی به تقاضاهای سرمایهگذاری در ورزش |
9 |
|
|
اشتغال و کسب و کار ورزشی (13) |
وجود مشکلات اقتصادی (تورم توام با رکود) در زمینه راه‌اندازی کسب و کار |
8 |
|
عدم‌تلقی کارآفرینی و نوآوری به‌عنوان یک ابزار اقتصادی در ورزش |
5 |
|
|
عدم‌سازماندهی اشتغال پراکنده و کاذب در ورزش |
9 |
|
|
عدم‌جلب مشارکت عمومی و دولتی در فعال‌سازی ظرفیتهای اشتغال‌زایی حوزه ورزش |
6 |
|
|
کمبود سازوکارهای تخصصی برای تجاریسازی تولیدات علمی و فناوری ورزشی دانشگاهی |
9 |
|
|
کمبود خدمات و مشاوره شغلی و کارآفرینی به دانشجویان در ورزش |
10 |
|
|
|
12 |
|
|
زیرساخت و منابع فیزیکی ورزش (4) |
عدم‌ارتقای زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ورزش |
7 |
|
عدم‌ارتقای استانداردهای فضای ورزشی جهت ارتقای قابلیت میزبانی رویدادهای ورزشی بزرگ و سودآور اقتصادی |
10 |
|
|
سرمایه انسانی و فکری ورزش (6) |
افزایش مهاجرت افراد ورزشی با توانمندی اقتصادی به خارج از استانها |
5 |
|
شکاف نگرشی و رفتاری بین افراد ورزشی در حوزه دولت، جامعه، دانشگاه و صنعت |
4 |
|
|
عدم‌رعایت حقوق و جایگاه کارآفرینان ورزشی و روی‌آوردن شماری از آنان به مراکز قدرت و ثروت |
8 |
جدول 6: کدگذاری مفهومی چالشها و موانع اقتصادی توسعه ورزش
|
منظر |
محیط درون‌سیستمی و بخشی ورزش |
تکرار |
|
ساختار و مدیریت اقتصادی ورزش (10) |
ناکارآمدی و سنتی‌بودن شیوه‌‌های مدیریت مالی در حوزه ورزش |
5 |
|
تقلیدی‌بودن ساختارها و برنامه‌های موجود اقتصادی و مالی در ورزش کشور و عدم‌تناسب آن با شرایط |
13 |
|
|
تمرکز مسئولان بر نتیجه‌گرایی و برنامه‌های زودبازده به جای فرآیندگرایی در اقتصاد ورزش |
10 |
|
|
توسعه انواع تعاونیها و اصناف و حمایت از بنگاههای اقتصادی خصوصی حوزه ورزش |
12 |
|
|
نظام صنعت و بازار ورزش (10) |
وجود چالشها و تهدیدهای بسیاری زیادی پیرامون صنعت تولید |
8 |
|
فقدان انگیزه کافی در بخشهای صنعتی و اقتصادی برای سرمایهگذاری در ورزش |
9 |
|
|
عدم‌استقبال صاحبان صنایع و بخش خصوصی از ورود به زمینه‌های جدید اقتصادی ورزش |
8 |
|
|
عرضه‌محور‌بودن عمده صنایع ورزشی به جای نیازمحوری و تقاضامحوری |
9 |
|
|
منابع مالی و اقتصادی ورزش (12) |
ضعف درآمدزایی و تامین مالی در سازمانهای ورزشی |
5 |
|
فقدان منابع مالی برای ورود به فرآیند تجاریسازی در ورزش |
8 |
|
|
ناکافی‌بودن سهم اعتبارات ورزش از بودجه عمومی کشور |
12 |
|
|
اتکای بیش از حد منابع مالی بخش ورزش به دولت |
13 |
|
|
اثرات تحریم‌های اقتصادی کشور بر حوزه ورزش استانها |
8 |
|
|
وضعیت نامطلوب معیشتی مردم و اولویت پایین ورزش برای هزینه و مصرف |
12 |
|
|
اشتغال و کسب و کار ورزشی (13) |
مشکلات احیای مراکز ورزشی ورشکسته و بازگشت منابع هدر‌رفته |
10 |
|
رشد نوآوری و کارآفرینی ورزش و حرفههای جدید در ورزش |
11 |
|
|
مشکلات صدور مجوز فعالیتهای شغلی و حرفهای در ورزش |
8 |
|
|
خلأهای مهارتی نیروی کار نسبت به نیازهای بازار کار در ورزش |
5 |
|
|
وجود تناقضها و کاستیهای فراوان در زمینه اطلاعات بازار و صنعت ورزش |
4 |
|
|
سخت‌انگاشتن مقوله کارآفرینی و عدم‌تمایل به آن از طرف فعالان حوزه ورزش |
12 |
|
|
مشکلات عدیده اتحادیه‌ها و اصناف شغلی در ورزش |
6 |
|
|
زیرساخت و منابع فیزیکی ورزش (4) |
مشکلات اجرایی خصوصیسازی و برون‌سپاری اماکن و خدمات ورزشی به بخش خصوصی |
9 |
|
افزایش هزینهها و مصرف منابع در فضاها و اماکن ورزشی |
5 |
|
|
سرمایه انسانی و فکری ورزش (6) |
کمبود دانش و مهارت‌های لازم برای تجاریسازی و درآمدزایی در سازمانهای ورزشی |
13 |
|
کم توجهی به سواد اقتصادی و کارآفرینی در شاغلان بخش ورزش |
7 |
|
|
تصور غیرمتعارف از تخصص اقتصادی و دانش مالی در سازمانهای ورزش |
10 |
در مجموع 55 مولفه راهبردی اقتصادی به عنوان چالش در زمینه توسعه ورزش به تفکیک محیط درونی (26) و محیط بیرونی (29) شناسایی شدند. فراوانی مولفهها در شش منظر ساختار و مدیریت اقتصادی ورزش (10)، نظام صنعت و بازار ورزش (10)، سرمایه انسانی و فکری ورزش (6)، منابع مالی و اقتصادی ورزش (12)، زیرساخت و منابع فیزیکی ورزش (4) و اشتغال و کسب و کار ورزشی (13) میباشد.
بحث و نتیجه‌گیری
این پژوهش با هدف تحلیل تماتیک چالشهای اقتصادی توسعه ورزش استانهای غرب کشور انجام شد. بر اساس یافته‌های پژوهش، 6 عامل اصلی به عنوان موانع شناسایی شد. این عوامل شامل ساختار و مدیریت اقتصادی ورزش، نظام صنعت و بازار ورزش، سرمایه انسانی و فکری ورزش، منابع مالی و اقتصادی ورزش، زیرساخت و منابع فیزیکی ورزش و اشتغال و کسب و کار ورزشی هستند. در ادامه به تفسیر و بحث در مورد یافته‌ها می‌پردازیم.
یکی از موانع توسعه ورزش در استانهای غرب کشور، ساختار و مدیریت اقتصادی ورزش است. موانعی که در این زمینه وجود دارد شامل ناکارآمدی و سنتی‌بودن شیوه‌‌های مدیریت مالی در حوزه ورزش است. این امر به خودی خود می‌تواند در توسعه ورزش اختلال ایجاد کند؛ به این شکل که مدیریت مالی در عصر حاضر به دلیل پیچیدگی‌های امور مالی با استفاده از روشهای نوین اداره و مدیریت می‌شود و استفاده از روشهای سنتی نمی‌تواند گزینه مناسبی باشد. همچنین ضعف پیروی از قانون کار و قانون تجارت در ورزش باعث شده توسعه ورزش با اختلال مواجه گردد. منظور از این مورد، قوانین سخت و دست و پاگیر در این زمینه است. علاوه بر این باید به تقلیدی‌بودن ساختارها و برنامه‌های موجود اقتصادی و مالی در ورزش کشور و عدم‌تناسب آن با شرایط اشاره کرد. متاسفانه این امر به دلیل نداشتن دید راهبردی و تقلید از برنامه‌های دیگران و عدم‌توجه به تفاوت‌های هر منطقه انجام می‌شود. متاسفانه، ناکافی‌بودن موسسات و نهادهای متولی اقتصاد در ورزش در غرب کشور و حتی در کل کشور باعث گردیده نظرات غیراصولی و قوانین ضعیف بر ورزش حاکم شود. این امر تمرکز مسئولان بر نتیجه‌گرایی و برنامه‌های زودبازده به جای فرآیندگرایی در اقتصاد ورزش و خدشه‌دار‌شدن اصول راهبردی توسعه ورزش و توجه به برنامه‌های بلند مدت را در پی داشته است. همچنین به دلیل ضعف همکاری مؤثر بین سازمانهای اقتصادی و ورزشی در کشور و عدم‌شناخت ظرفیتهای ورزش به عنوان عامل اساسی در توسعه اقتصاد، موانع زیادی در راه توسعه ورزش قرار گرفته که گریبان‌گیر استانهای غرب کشورنیز شده است. موارد زیادی ازاین نوع طرز تفکر در سازمان‌ها وجود دارد و عدم‌توسعه انواع تعاونیها و اصناف و حمایت از بنگاههای اقتصادی خصوصی حوزه ورزش و نگاه غیراقتصادی سیاست‌گذاران به ورزش نیز نتیجه همین امر میباشد. دلایل متعدد دیگری مانند محدودیت در استقلال و آزادی عمل اقتصادی و مدیریت تمرکزگرا در سازمانهای ورزشی و مشخص‌نبودن جایگاه ورزش در سیاست‌ها، برنامه‌ها و راهبردهای توسعه اقتصادی ملی باعث شده که توسعه ورزش در استانهای غرب کشور با چالشهای عدیده‌ای روبه‌رو شود که با برخی از یافته‌های مرادی و همکاران(1392) که موانع اقتصادی در ورزش را بر سه دسته تقسیم کردند، همخوانی دارد.
یافته ها نشان داد عامل نظام صنعت و بازار ورزش به‌عنوان مانع اقتصادی توسعه ورزش استانهای غرب کشور محسوب می‌شود. باید گفت چالشها و تهدیدهای بسیار زیادی پیرامون صنعت تولید در استانهای غرب کشور وجود دارد که می‌تواند نظام صنعت ورزش را با مشکلاتی مواجه سازد. از جمله این موارد، نبود شبکه اطلاعات بازار و صنعت ورزش است؛ زمانی که اطلاعات به‌صورت یکپارچه وجود نداشته باشد، مدیریت آن نیز با چالش روبه‌روست. لذا باید در راستای رفع این مانع، سیستم یکپارچه اطلاعات و داده‌های ورزشی در سازمانهای ورزشی برقرار گردد. همچنین فقدان انگیزه کافی در بخشهای صنعتی و اقتصادی برای سرمایهگذاری در ورزش استانهای غرب کشور به دلیل عدم‌شناخت ظرفیتهای موجود و استفاده از فرصت‌های پیش رو می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات توسعه ورزش باشد. عدم‌تعیین مزیت‌های نسبی در هر یک از استانهای کشور جهت سرمایهگذاری بخش خصوصی در صنایع تولیدی و خدماتی ورزش نیز باعث شده توزیعات اقتصادی ورزشی به‌طور غیرعادلانه انجام شود. ساینی و همکاران[23] (2010 ) نشان دادند که بین عامل اقتصادی و جذب سرمایهگذاری خارجی رابطه مثبت و مستقیمی وجود دارد. آنان بیان داشتند هرچه درجه آزادی و باز‌بودن اقتصاد بیشتر باشد، آن اقتصاد در جذب سرمایهگذاری خارجی موفق‌تر عمل خواهد کرد. موارد متعددی به دلیل بی‌اطلاعی از کارکردهای اقتصادی ورزش مانند عدم‌استقبال صاحبان صنایع و بخش خصوصی از ورود به زمینه‌های جدید اقتصادی ورزش و وابستگی روانی به بازار خارجی و بی‌اعتمادی نسبت به دستاوردهای داخلی باعث شده توجه به این صنعت اقتصادی عمده و کلان کم شود و توسعه آن با مشکلاتی مواجه شود. عرضه‌محور‌بودن عمده صنایع ورزشی به جای نیازمحوری و تقاضامحوری نیز یکی دیگر از دلایل اقتصادی عدم‌توسعه ورزشی است. همچنین ریسک سرمایهگذاری در صنایع ورزشی به دلیل ماهیت آنها و شرایط بحران اقتصادی کشور و پایین‌بودن سهم ورزش از تجارت الکترونیک و بازار مجازی، همچنین نوسانات بازار و اقتصاد کشور و تاثیر آن بر ورزش باعث شده چالشهای اقتصادی توسعه ورزش شکل بگیرد. از این رو، نیاز به راهبردهای اساسی در این زمینه است.
منابع مالی و اقتصادی ورزش یکی دیگر از موانع اقتصادی توسعه ورزشی است. به این ترتیب که ضعف درآمدزایی و تامین مالی در سازمانهای ورزشی باعث ایجاد اختلال در روند توسعه ورزش شده است. منابع مالی از طریق روشهای مختلف مانند تخصیص بودجه دولت در قالب بودجه‌های مختلف تأمین می‌شوند. این میزان بودجه در مقایسه با سایر فعالیتهای دولت درصد بسیار کمی از منابع دولت را تشکیل می‌دهد. از آنجا که در بازنگری در مدیریت تخصیص و هزینه‌کرد منابع مالی حوزه ورزش تلاشی به عمل نیامده است و منابع مالی برای ورود به فرآیند تجاریسازی در ورزش وجود ندارد، موانعی شکل گرفته که باعث وابستگی عمده بخشهای ورزش به منابع دولتی شده است. از مهم ترین این موانع به ناکافی‌بودن سهم اعتبارات ورزش از بودجه عمومی کشور، پایین‌بودن نسبی بودجه ورزش در استانهای غرب کشور، اتکای بیش از حد منابع مالی بخش ورزش به دولت، اثرات تحریم‌های اقتصادی کشور بر حوزه ورزش استانها و عدم‌نظارت بر توزیع منابع مالی در حوزههای ورزش- که باعث ایجاد وضعیت نامطلوب معیشتی مردم و اولویت پایین ورزش برای هزینه و مصرف شده است- میتوان اشاره کرد. همچنین زمانی که پاسخگویی به تقاضاهای سرمایهگذاری در ورزش وجود نداشته باشد، این امر هیچ ویت نمی‌تواند توسعه پیدا کند.
بر اساس یافته‌ها، موانع مربوط به اشتغال و کسب و کار ورزشی از دیگر چالشهای توسعه ورزش در استانهای غرب کشور است. مشکلات احیای مراکز ورزشی ورشکسته و بازگشت منابع هدر‌رفته باعث شده که چرخه اقتصادی ورزشی با چالشهای زیادی روبه‌رو شود. رشد نوآوری و کارآفرینی ورزش و حرفههای جدید در ورزش و مشکلات صدور مجوز فعالیتهای شغلی و حرفهای در ورزش و وجود خلأهای مهارتی نیروی کار نسبت به نیازهای بازار کار در ورزش موجب بروز مشکلاتی در استانهای غرب کشور شده و به تبع آن توسعه ورزش را با مشکل مواجه کرده است. از مهمترین دلایل این امر، وجود تناقضها و کاستیهای فراوان در زمینه اطلاعات بازار و صنعت ورزش، وجود مشکلات اقتصادی (تورم توام با رکود) در زمینه راه‌اندازی کسب و کار و عدم‌تلقی کارآفرینی و نوآوری به عنوان یک ابزار اقتصادی در ورزش است. بنابراین زمانی که اطلاعات کسب و کار در دسترس نباشد و تورم به‌صورت غیرقابل پیش‌بینی در حال افزایش باشد، مشکلات اقتصادی در زمینه‌های اشتغال و کسب و کار به وجود خواهد آورد. علاوه بر این، سازماندهی اشتغال پراکنده و کاذب در ورزش و عدم‌توجه به جلب مشارکت عمومی و دولتی در فعال‌سازی ظرفیتهای اشتغال‌زای حوزه ورزش و کمبود سازوکارهای تخصصی برای تجاریسازی تولیدات علمی و فناوری ورزش دانشگاهی باعث ایجاد موانع توسعه ورزش در استانهای غرب کشور شده است.
ورزش نه تنها در سطح ملی یک صنعت درآمدزا میباشد، بلکه می‌تواند به توسعه اقتصادهای محلی و کوچک کمک کند. تقویت ساختار بازار و قوانین ورزش در سطوح استانی و منطقه‌ای می‌تواند به رشد صنعت ورزش و منافع اقتصادی ناشی از آن در این مناطق کمک کند. بعضی از جنبه‌های ورزش مانند هزینه‌های زیربنایی و زیرساختی در مراحل ابتدایی در کشوری مانند ایران یک کالای عمومی محسوب و دچار شکست بازار[24] می‌شود. پس به دخالت و حمایت دولت نیاز است تا با استفاده از بازدهی‌ها نسبت به مقیاس، واحدهای ورزشی توانایی اداره خصوصی را در خود ایجاد کنند و بتوانند به بهرهوری بیشتر برسند (رستم‌زاده و همکاران، 1393).
یافته‌های تحقیق نشان داد مشکلات مربوط به زیرساخت و منابع فیزیکی ورزش نیز می‌توانند چالش‌آفرین باشند. در عصر حاضر، توجه به فنون نوین بازاریابی و فراهم‌ساختن زیرساخت‌های مناسب در صنایع مختلف ازجمله صنعت ورزش از عوامل تأثیرگذار در جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی است. ضعف‌های موجود در این حوزه در ساختار ورزش کشور و نبود الزامات اجرایی در زمینه هایی مانند حق بخش تلویزیونی، حق کپی رایت، حق برند و ضعف شدید نظام بازاریابی در ورزش لزوم زمینهسازی و برنامهریزی برای رفع موانع موجود در این زمینه را برای مسئولان تبیین می‌کند(خسروی‌زاده و همکاران، 1393). دولتها باید برای گسترش سالنهای ورزشی و دسترسی بیشتر مردم به سالنها و امکانات ورزشی برنامهریزی و راهبرد مناسب داشته باشند؛ هرچقدر تعداد سالنهای ورزشی، تجهیزات و امکانات ورزشی بیشتر باشد، تعداد مشارکت مردم در ورزش نیز افزایش پیدا خواهد کرد. از طرفی، با گسترش فضاها و امکانات ورزشی در کشور به ویژه افزایش فضاهای ورزشی در مناطق فقیرنشین میتوان سرانه فضاهای ورزشی را افزایش داد و بین مناطق مختلف برای دسترسی و استفاده از فضاها، امکانات و تجهیزات ورزشی توازن ایجاد کرد و با برنامهریزی مناسب زمینه بروز خلاقیت آنها را مهیا نمود. مشکلات اجرایی خصوصیسازی و برون‌سپاری اماکن و خدمات ورزشی به بخش خصوصی باعث می‌شود که قدرت رقابت در میان اماکن ورزشی تضعیف گردد و هزینهها و مصرف منابع در فضاها و اماکن ورزشی اقزایش یابد. همچنین سبب می شود که استانداردهای فضای ورزشی جهت ارتقای قابلیت میزبانی رویدادهای ورزشی بزرگ و سودآور اقتصادی نادیده گرفته شود. از دلایل مهم و اساسی این بخش، عدم‌ارتقای زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ورزش است- زیزا چنانچه ارتباطات موثر وجود نداشته باشد، کیفیت نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. برخی از مولفه های این بخش با نتایج عیدی و همکاران(1398) همسوست.
از آنجا که پیوند مستحکمی بین میزان آموزش نیروی کار و بهرهوری آنها در فرآیند تولید وجود دارد، در این بخش راهبردهایی نظیر برگزاری دوره‌های آموزشی متناسب با نیازهای اشتغال و کسب وکار در بازار و صنعت، افزایش سطح سواد اقتصادی و مالی در جامعه ورزش این استانها از طریق فناوری چندرسانه‌ای و برگزاری سمینارها و دوره‌های آموزشی مرتبط با اقتصاد در ورزش، سازماندهی جمعیت میلیونی مشارکت‌کنندگان ورزش (هواداران، گیمرها، ورزشکاران و...) از طریق فضای رسانهای و مجازی پیشنهاد می‌شود. بسیاری از صاحبنظران معتقدند که از عمده‌ترین عوامل تعیین‌کننده در سطح کسب و کار هر کشوری، آموزش نیروی انسانی در آن است (والریو و همکاران[25]، 2014)، چراکه کسب و کارهای ورزشی نقش کلیدی در توسعه اقتصادی و تحولات اجتماعی دارند و در بسیاری از مطالعات، قابل آموزش‌بودن افراد کارآفرین و اهمیت آن در کارآفرین‌شدن افراد تایید شده است (ترکر و سلکوک[26]، 2009). امروزه، نیروی انسانی به عنوان یک سرمایه مطرح می‌شود که قدرت بازتولید دارد. درحقیقت کیفیت یا قدرت مولده کار انسانی در تمام کشورهای پیشرفته و درحالتوسعه، سیستم تجهیز و بهسازی نیروی انسانی و حفظ و نگهداری آن به شکلی جامع و پویا محسوب می‌شود. بی تردید، منابع انسانی در همه اعصار و قرون، مهمترین عامل دستیابی به توسعه بوده و همواره به‌عنوان موتور توسعه مطرح شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان داد سرمایه انسانی و فکری ورزش می‌تواند باعث ایجاد مانع اقتصادی توسعه ورزش شود. این امر از طریق کمبود دانش و مهارت‌های لازم برای تجاریسازی و درآمدزایی در سازمانهای ورزشی ممکن میگردد. لذا باید حتما راهبردهایی برای توسعه دانش و مهارت نیروی انسانی در نظر گرفته شود. همچنین به‌دلیل عدم‌توجه به نیروی انسانی متخصص، افزایش مهاجرت افراد ورزشی با توانمندی اقتصادی به خارج از استانها اتفاق می‌افتد. شعبانی و همکاران(2014) بر لزوم تربیت نیروی انسانی مورد نیاز برای انواع فعالیت های ورزشی تاکید کردند. البته چون کارآافرینان دیدگاه مناسبی از ظرفیتهای ورزشی استانهای غربی کشور ندارند و به‌دلیل کم‌توجهی به سواد اقتصادی و کارآفرینی در شاغلان بخش ورزش، شکاف نگرشی و رفتاری بین افراد ورزشی در حوزه دولت، جامعه، دانشگاه و صنعت ایجاد می‌شود. عدم‌رعایت حقوق و جایگاه کارآفرینان ورزشی و روی آوردن شماری از آنان به مراکز قدرت و ثروت باعث شده که مشکلات همچنان ادامه داشته باشد و منجر به ایجاد تصور غیرمتعارف از تخصص اقتصادی و دانش مالی در سازمانهای ورزشی گردد. میتوان گفت که یافته‌های این پژوهش می‌تواند راهگشای شناخت موانع موثر بر توسعه اقتصادی ورزش باشد و برای پیگیری مطالبات اقتصادی از ورزش به‌عنوان یک الگو به‌کار رود. همچنین این پژوهش دیدگاه نو و جدیدی را در اقتصاد ورزشی به نمایش گذاشته که تا به حال توجه کمی به آن شده است.
منابع
- جاوید، م؛ اسدی، ح؛ گودرزی، م. و محمدی ترکمانی، ا. (1391). «نقش اینترنت و رسانههای نوین در بازاریابی گردشگری ورزشی». پژوهشهای کاربردی در مدیریت ورزشی. 1(3)، صص 43-49.
- جاوید، مجید؛ الماسی،حسن و تقی پور، بهنام. (1394). «گردشگری ورزشی و اثرات اقتصادی آن بر جوامع میزبان». مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 42.
- جسمانی، مرجان؛ رشید امیر، امین؛ قره خانی، حسن و دهقان قهفرخی، امین. (1397). «شناسایی و اولویتبندی موانع اقتصادی و مدیریتی حمایت مالی از ورزش قهرمانی استان زنجان». پژوهشهای فیزیولوژی و مدیریت ورزشی. دوره 10، شماره 4، صص 101-110.
- خداداد کاشی، فرهاد و کریم نیا، الهام. (1395). «بررسی تاثیر عاملهای اقتصادی و اجتماعی بر موفقیت ورزشی کشورها در بازیهای المپیک (1996-2012)». فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی. 25 ، صص44-67.
- خسروی‌زاده، اسفندیار؛ بهرامی، علیرضا و حقدادی، عابد.(1393). «موانع سرمایهگذاری و مشارکت بخش خصوصی در ورزش استان مرکزی». مطالعات مدیریت ورزشی. شماره 24، صص 207-222.
- رمضانی‌نژاد، رحیم؛ ملائی، مینا و خلیلی، لیلا. (1395). «شناسایی و اولویتبندی مشکلات زنان ورزشکار قهرمان قایقرانی ایران». مدیریت منابع انسانی در ورزش. 2 ، صص231-244.
- خزایی، علی. (1396). «شناسایی چالشهای پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی در توسعه ورزش با تاکید بر رهنمودهای مقام معظم رهبری». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی.
- خورشیدی، ابوالفضل. (1389). بررسی رابطه ورزش و اقتصاد. دفتر مطالعات فرهنگی مجلس شورای اسلامی
- رستم زاده، پرویز؛ صادقی، حسین و عصاری، عباس.(1393). «اثر سرمایهگذاری دولت در بخش ورزش بر رشد اقتصادی در ایران». فصلنامه پژوهشهای اقتصادی. سال 14، صص 177-210.
- رمضانی نژاد، ر؛ هژبری، ک؛ عیدی، ح؛ ریحانی، م. و عسگری، ب. (1394). مدیریت ورزش نخبه: تجارب کشورهای موفق. چاپ اول، آمل: انتشارات شمال پایدار
- رمضانی، ر. (1387). «اقتصاد و سرمایهگذاری در ورزش(مطالعه موردی: فوتبال)». سازمان تربیت بدنی، صص 212-237.
- صفری، امید و احمدی‌راد، میثم. (1397). «مطالعه موانع سرمایهگذاری و مشارکت بخش خصوصی در استان فارس». فصلنامه علوم ورزشی. دوره 10(30)، صص 11-20.
- عبدلی، بهروز. (1393). مبانی روانی- اجتماعی تربیت‌بدنی و ورزش، چاپ پنجم، تهران: انتشارات بامداد کتاب
- عسکریان، فریبا؛ رهبر، مریم؛ راغفر، حسین و صفاری، مرجان.(1399). «شناسایی موانع توسعه صنعت ورزش ایران». پژوهش‌نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی.
- عیدی، حسین؛ محمدی عسکر‌آبادی؛ مسعود و عباسی، همایون. (1398). «تحلیل تماتیک عوامل موثر بر توسعه اقتصاد ورزش ایران». فصلنامه مدیریت و توسعه ورزش. سال 9، شماره 4، صص 19-1.
- قربانی، محمد حسین؛ صفری جعفرلو، حمیدرضاو اسماعیلی، محمدرضا. (1399). «توسعه پایدار از طریق ورزش: موانع و راهبردها». مطالعات مدیریت ورزشی. 12 (60)، صص 83-102.
- کلاشی، مازیار. (1393). «تحلیل نقش ورزش در رشد و توسعه اقتصاد جمهوری اسلامی ایران». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی. صص 79-96.
- مرادی چالشتری، جواد؛ مرادی، محمدرضا؛ نورزیان قهفرخی، سهیلا وجعفری، اکرم. (1392). «بررسی موانع اقتصادی اثرگذار بر جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در صنعت فوتبال». مدیریت ورزشی. 17، صص129-147.
- مهدی‌زاده، رحیمه و اندام، رضا. (1392). «رویکردهای توسعه ورزش در دانشگاه‌های ایران». مطالعات مدیریت ورزشی.6 (22)، صص 13-3
- هنری، حبیب وخزائی، علی.(1399). «کاوش موانع اقتصاد مقاومتی در توسعه ورزش». مدیریت ورزشی. 12(1)، صص 138-121.
- Gholamzadeh Fasandoz, H. (2016). “Sport as an Industry in Finland”. Doctoral Thesis, Faculty of Sport and Health Sciences, University of Jyvaskyla. 45- 59.
- Gungor, A. (2014). “Analysis of Relation between Sportive Success and Financial Performance in Football Industry and Turkey’s Application”. Istanbul University Journal of Social Sciences, No. 1, 16-36.
- Guvercin ،, MiL,R., Halil, I. (2016). “The Factors That Affect the Development of Sports Industry as an Economy”. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 4(2): 515-521.
- Haan, M., Koning, R. H., & Witteloostuijn, A. V (2002). “Market force in European Paper Prepared for the Dutch Conference on Market Regulation”. Groningen, Department of Economics, 28. 56-89
- Malek-Akhlagh, E., Hosseini, S. S., Seddigh, S., & Ashkani, A (2013). “Sport economy or economic sport”. International Journal of Sport Studies, 3(3), 299-307.
- , J. E. (2013). Perceived influence of electronic media on sports development in Anambra State, Nigeria. Department of health and physical education university of nigeria.
- Palacios, H. (2014). “Palacios-Huerta Beautiful game theory: how soccer can help economics”. Princeton University Press, Princeton, NJ. 7- 15
- Reece, L. J. McInerney, C. Blazek, K. Foley, B. C (2020). “Reducing financial barriers through the implementation of voucher incentives to promote children’s participation in community sport in Australia”. BMC Public Health. 2-7.
- Saini, A. Zubaidi, B. Ahmad. Hook Law, Siong (2010). “Foreign direct investment, economic freedom and economic growth”. International evidence, economic modelling. 27: 5, PP:1079-1089.
- Shabani, A. M., Rezaee Soufi, M., & Farahani, A. (2014). “Study the current challenges in the quadruple sports of the country (Delphi Study)”. Journal of Contemporary Research in Sport Management, 4(8), 65-80 (Persian).
- Sanjaya, G., Raez, S., Hidayatullah, M. (2019). “Sports development of Panalpina city viewed from sports development index”. Journal of Education, Health and Sport, 9(4):96-100.
- Shangjun, L, Jiyuan, T. (2020). “Research on the Development Mode of Sports Industry in Gannan Prefecture”. Curriculum and Teaching Methodology, 3: 21-24.
- Valerio A, Parton B, Robb A. (2014). Entrepreneurship education and training programs around the word. Washington DC: The World Bank
- Turker D, Selcuk SS. (2009). “Which factors affect entrepreneurial intention of university students?” Journal of European Industrial Training, 33: 142-159.
- Young, L ., Nicholas, W.(2019). “Sports Economics and Management of Asian Sports Business”. Journal of Global Sport Management, 4)2(: 48-63
)